Các dấu hiệu


Dấu hiệu thường gặp của người Asperger là khó khăn về giao tế, không nhìn mắt khi đối thoại. Người Asperger thiếu những thể hiện tình cảm, trừ những tình cảm mạnh như giận dữ hoặc buồn thảm. Giọng nói thường lập lại, đều đều không tình cảm, dễ gây chán nản. Nhiều người Asperger có những cử chỉ bất bình thường do thiếu kỹ năng điều hòa vận động thô.

 

Trẻ Asperger thường “cứng đầu” và nhất định phải làm theo các luật lệ hoặc những “lễ nghi” kỳ lạ, ví dụ như làm gì đó trước khi mặc quần áo. Những hành động “lễ nghi” kỳ lạ này mặc dù chẳng liên quan tới việc chính như mặc quần áo, nhưng lại có ý nghĩa quan trọng với trẻ. Trẻ thấy bị thôi thúc phải làm. Có trẻ chỉ muốn mặc một bộ quần áo duy nhất đi học. Trẻ Asperger thường thích quay các vật và quan sát cho đến khi vật ngừng lại. Khi trưởng thành người Asperger trở nên quá gắn bó với công việc của mình và sẽ buồn rầu khi phải dọn đi tới những chỗ lạ lẫm. Nếu được giáo dục đúng cách, trẻ Asperger sẽ sống một cuộc sống đầy đủ, sống tự lập, làm được các công việc đòi hỏi học thức cao như kỹ sư phần mềm, nha sĩ, và có gia đình con cái.

 

Khác với trẻ TK thông thường, trẻ Asperger phát triển ngôn ngữ sớm (nhưng có thể chậm biết đi, hoặc đi đứng vụng về). Nhiều trẻ Asperger bắt đầu có ngôn ngữ vào lúc 2 tuổi. Sau đó trẻ phát triển thêm, học cách nói câu cú theo văn phạm nhưng bắt đầu có khó khăn về việc dùng đại từ nhân xưng. Ví dụ như thay vì nói “Mẹ cho con uống sữa”, trẻ sẽ nói “Mẹ cho Nam uống sữa” hoặc “Nam chào ông nội”. Khi nói chuyện trẻ Asperger sẽ quá chú tâm vào một đề tài nào đó mà trẻ thích, không để ý gì tới người chung quanh, không cần biết bớt lời cho người khác nói. Đề tài nói chuyện dài dòng, từ ngữ được lập lại, và trẻ có thể chế ra các từ mới. Trẻ Asperger nói chuyện theo vòng, có nghĩa là nói một hồi thì lại quay trở lại đề tài ban đầu.

 

Trẻ Asperger thường không hiểu các lời nói đùa bóng gió như “sao bạn rẽ mà không mở đèn xi nhan” (sao bạn chuyển đề tài nói chuyện liên tục), hoặc “bạn khát nước chưa” (bạn nói nhiều quá). Trẻ Asperger không đọc được nét mặt người đối diện. Trẻ có thể nhìn chòng chọc vào mặt người khác để tìm kiếm các ý mà người không Asperger sẽ nhìn ra ngay, ví dụ như chau mày khi không đồng ý, đưa tay lên coi đồng hồ khi sốt ruột.

 

Trẻ Asperger khó có bạn và nhiều khi không có bạn bè vì trẻ không hứng thú trong việc chia xẻ kinh nghiệm, niềm vui và sở thích với trẻ khác. Trẻ Asperger có vẻ không muốn đáp trả tình cảm với bạn bè, ví dụ như khi bạn khoe với mình bạn có đồ chơi mới, trẻ Asperger cứ “tỉnh bơ” coi như không có gì, và cũng không tỏ vẻ quan tâm, hay biết là bạn khoe mình để kiếm đề tài cùng nói chuyện chung. Điều này không có nghĩa trẻ Asperger không thích có bạn, chỉ là không biết cách làm bạn, và không biết rằng tình bạn cần trao đổi hai chiều. Khi bạn bè trêu chọc, trẻ Asperger sẽ phản ứng quá đáng và nghi ngờ bạn mình. Người Asperger trưởng thành cũng không khác gì mấy: họ sẽ phản ứng mạnh mẽ, một cách âm thầm hay ầm ĩ, mỗi khi có ai góp ý cho họ.

 

Nhiều người tưởng lầm, đánh đồng trẻ Tự kỷ chức năng cao là trẻ Asperger. Đúng ra thì TK chức năng cao có nhiều dạng, và Asperger là một trong những dạng đó. Nhiều nhà nghiên cứu tin rằng Asperger di truyền vì nhiều gia đình trẻ Asperger nói có họ hàng, bố mẹ hay người phối ngẫu cũng “kỳ cục” như vậy.Đây là một vấn đề tế nhị nên ít khi được các chuyên gia, bác sĩ nhắc tới với phụ huynh trẻ Asperger.

 

Nhiều người không TK, không phải Asperger cũng có những dấu hiệu kể trên, có thể nhiều, có thể ít. Điều này gây khó khăn cho việc chấp nhận Asperger, khó khăn cho việc chẩn đoán và thuyết phục phụ huynh trẻ Asperger can thiệp cho con mình.

 

Concuame.com