Bé Minh, tron 2 tuổi

[Hà Ngọc Anh]

Chi TA và các anh chị ơi,

Em la thành viên mới của diễn đàn, nhưng thực sự vô cùng cảm động vì những gì các anh các chị đã hết lòng giúp đỡ cac gia đình va em bé có những khó khăn trong ngôn ngữ và tự kỷ. Em có 1 bé trai đúng 3 ngày nữa là tròn 2 tuổi, vô cùng dễ thương và tình cảm, vậy mà chỉ mấy tuần trước đây khi phát hiện con bị tự kỷ, em đã có lúc muốn cả 2 mẹ con uống thuốc ngủ ngủ luôn 1 giấc thật dài luôn cho rồi. Ngày nào khi tỉnh dậy, em cũng mong ước điều em đang phải đối mặt chỉ là 1 cơn ác mộng.

Nhưng em tin đó là điều đã qua. Em phải đối mặt với thực tại và mạnh mẽ lên vì con. Còn có rất nhiều ph khác cũng ở trong hoàn cảnh giống em, nhưng đều đã kiên trì và dũng cảm đồng hành cùng con. Mình phải cùng hy vọng vào tương lai.

Em xin miêu tả về tình trạng của bé Minh, con trai em:
- Cháu là con thứ, sinh đủ tháng, khỏe manh, các mốc phát triển về lẫy, bò, đi đều bình thường
- Tuy nhiên, từ khi biết đi cháu đã đi nhón chân, đến bây giờ vẫn đi thường xuyên ở sàn gạch, sàn gỗ thì có vẻ ít đi hơn. Gia đình và em không hề biết gì về căn bệnh tự kỷ cả, nên đều cảm thấy vui thích khi cháu đi nhón chân và nghĩ chắc cu cậu về sau thích làm diễn viên ba lê
- Cháu không biết chỉ tay, gật lắc, cần gì thì đến kéo tay bố mẹ.
- Chậm nói, chỉ biết nói bye bye và vẫy tay, đi, học đếm từ 1-10 rất nhanh
- Trước cháu thích lắc đầu nhiều, hiện giờ thì gần như mất hẳn, đến hôm qua em mới thấy con làm lại
- Rất thích chữ và số, không thích nhìn hình ảnh trong sách truyện, thích nhìn các vật lấp lánh hoặc nhấp nháy
- Xem ti vi và quảng cáo rất nhiều khi ăn
- Chỉ ăn cháo và các loại hoa quả xay
- Không chỉ đựoc các bộ phận của cơ thể
- Chơi nhiều loại đồ chơi khác nhau, nhưng có vẻ thích nhất là mở đóng nắp hộp
- Không biết gọi khi đi toilet (thình thoảng có cầm tay mẹ dẫn đến chỗ để ca đi tè, nhưng không thừong xuyên)


Tuy nhiên, 1 tháng trước đây khi em đọc về tự kỷ và bắt đầu tập trung quan tâm đến con, dậy con nhiều hơn, cháu đã có những tiến bộ sau:
- Gọi tên hầu như đều quay lại, trừ khi đang rất thích chơi đồ chơi gì đó. Em đang yêu cầu con nếu mẹ gọi thì phải dạ, nhưng con chỉ dạ khi em nhắc, hiếm khi tự trả lời
- Khi chào bye bye em yêu cầu con vẫy tay và nhin vào người đối diện con đều làm theo
- Rất thích nghe đọc sách trước khi đi ngủ. Có lúc còn nhắc lại được cả câu trong truyện như Mẹ ơi con muốn mẹ thơm vào má nếu được em nhắc từ Mẹ ơi..
- Thuộc lời nhiều bài hát, dù còn rất ngọng. Có những bài bé thích co thể hát nhanh cùng chị Xuân Mai.
- Em không bật tivi trong nhà nữa, cháu đã ãn được cơm và tự xúc 1 phần
- Cháu dùng 1 vài từ đúng ngữ cảnh: đi, nước, xuống, gọi chị (nếu thấy chị đi từ cầu thang xuống), nghe thấy tiếng mẹ hoặc bố ở phòng khác thì cứ nói ơi ơi
- Tiếp xúc mắt khi vui vẻ hoặc chơi với người khác thì tốt, nhận biết người ra vào, tuy nhiên khi em dậy cu cậu chỉ hình hoặc chỉ tay vào đồ vật đồ chơi thì toàn lảng đi chỗ khác
- Cháu biết nhắc lại từ em yêu cầu, nhưng không tự nói được.

Em có cho con đi đánh giá thì kết quả là vận động tinh và thô bằng trẻ 24 tháng, nhận thức bằng trẻ 18 tháng, con ngôn ngữ là 12 tháng.

Khi phát hiện, em bắt đầu cho đang cho con đi học trường tư thục nửa ngày, ngủ tại trường, chiều em đưa con đến 1 trung tâm can thiệp khoảng 1 tiếng (được 4 hôm, cô giáo mới làm quen với con, chưa học gì), tối chơi với con. Em đang rất mong chị có thể tư vấn về các cách điều hòa cảm giác cho con, vì con có 1 số biểu hiện sau:
- Đi nhón chân
- Lắc đầu
- Khóc khi nghe thấy tiếng người lớn cười, nhưng không phải là tất cả, chỉ là hay phản ứng khi nghe người khác cười
- Rất thích nhìn vật lấp lánh, xe chuyển động và đèn nhấp nháy

Ngoài ra việc dậy con cũng đang rất khó khăn vì con không cộng tác, con chỉ quan tâm và bắt chước rất nhanh các hoạt động con yêu thích. Việc chỉ tay vào hình, các thẻ hình, hoặc mô hình con vật con không quan tâm, con không chịu ngồi bàn học. Từ khi đi học con cũng phát triển việc hét la hơn khi yêu cầu hoặc không đồng ý làm việc gì đó, con la hét chống đối rất nhiều khi ngồi bô hoặc toilet.

Em mong được sự giúp đỡ của các anh chị. Em cũng đã đăng ký xin thẩm định vào tháng 12 này, cũng như lớp học ngôn ngữ của các chị, em rất mong được gặp chị TA sớm và tham gia vào lớp học này.

Em Ngọc







-

[Nguyen,Anh]

Phần trả lời từ chuyên viên Cùng Nhau Vượt Khó

Chào Ngọc. Rất mừng là Ngọc đã vượt qua những ý tưởng tiêu cực.

Em đang rất mong chị có thể tư vấn về các cách điều hòa cảm giác cho con, vì con có 1 số biểu hiện sau:
- Đi nhón chân
- Lắc đầu
- Khóc khi nghe thấy tiếng người lớn cười, nhưng không phải là tất cả, chỉ là hay phản ứng khi nghe người khác cười
- Rất thích nhìn vật lấp lánh, xe chuyển động và đèn nhấp nháy

Ngọc nói bé nhón chân ở sàn gạch, còn sàn gỗ thì ít hơn. Mình nghĩ là bé không thích cảm giác lạnh ở lòng bàn chân. Ngọc có thể cho con đi tất hay đi dép trong nhà. Nhớ chọn loại nào không làm con trượt chân trên nền gạch trơn.

Khi con lắc đầu, Ngọc đưa tay giữ lại. Về âm thanh cười của người lớn, rất khó bảo khách khứa đừng cười. Ngọc sẽ phải dậy con khi nghe tiếng ấy mà khó chịu thì bịt tai lại. Để dậy, Ngọc thấy họ cười thì cầm tay con bịt tai cho con để làm mẫu. Con có thể sẽ còn khó chịu với một số âm thanh khác nữa mà mình chưa biết.

Những gì lấp lánh, chuyển động, nhấp nháy, miễn không hại mắt con, thì mình nghĩ không nên cấm. Mình chỉ nên giới hạn nếu thói quen nhìn chiếm mất giờ học của con thôi. Ngọc có thể biến chúng thành món quà thưởng: nếu Ngọc có hình ảnh gì lấp lánh, Ngọc cho con xem một tí rồi hẹn "học xong sẽ cho".

Ngoài ra việc dậy con cũng đang rất khó khăn vì con không cộng tác, con chỉ quan tâm và bắt chước rất nhanh các hoạt động con yêu thích. Việc chỉ tay vào hình, các thẻ hình, hoặc mô hình con vật con không quan tâm, con không chịu ngồi bàn học. Từ khi đi học con cũng phát triển việc hét la hơn khi yêu cầu hoặc không đồng ý làm việc gì đó, con la hét chống đối rất nhiều khi ngồi bô hoặc toilet.

Việc dậy đang khó khăn vì con còn bé, mới bắt đầu làm quen với việc phải đáp ứng khi mẹ/cô bảo chỉ hình này, nhìn hình kia. Ngọc sẽ phải kiên nhẫn thôi. Ngọc đang dậy không chỉ nhận thức, mà cả kỹ năng nhìn quét hình ảnh, kỹ năng đáp ứng xã hội, kỹ năng tập trung chú ý... Nhiều lắm. Kiên nhẫn nhé.

Em mong được sự giúp đỡ của các anh chị. Em cũng đã đăng ký xin thẩm định vào tháng 12 này, cũng như lớp học ngôn ngữ của các chị, em rất mong được gặp chị TA sớm và tham gia vào lớp học này.

Nếu Ngọc đã đăng ký thẩm định, Ngọc vào diễn đàn thẩm định xem đã có diễn đàn riêng cho Ngọc và bé Minh chưa. Mình sẽ phải trao đổi nhiều và gấp rút với Ngọc để chuẩn bị gặp bé. Ngọc qua bên ấy nhé.

[admin]

Em cũng đã đăng ký xin thẩm định vào tháng 12 này

Chào chị,
Hiện tại không có nick Hà Ngọc Anh đăng ký thẩm định, chị gửi thư cho thamdinh@concuame.com nhé
thamdinh@concuame.com

[Hà Ngọc Anh]

Chị TA ơi,
Có 1 điều em nghĩ tất cả các PH có con tự kỷ đều lo sợ, đó là tương lai của các con sẽ ra sao, con có đi học được bình thường không, có học lên được đại học không, có bạn bè không, có xây dựng gia đình được không. Em search trên internet, tất cả chỉ thấy nói là người tự kỷ thậm chí hầu như không sống được độc lập.
Chị ơi, với kinh nghiệm của chị, thì tương lai của các con là thế nào?
Và nếu với các dấu hiệu gần giống tự kỷ, nhưng hóa ra lại không phải hoặc là lớn lên lại mất đi?

Em cứ nghĩ đến điều này là lại thấy thương con quá

[Hà Ngọc Anh]

Em mới đăng ký thẩm định qua email, còn không hiểu làm hồ sơ thì thế nào. Nhờ các chị tư vấn giúp em với, em không thấy mục thẩm định ở trong diễn đàn.

em Ngọc Anh

[Nguyen,Anh]

Ngọc Anh ơi, con là con mình rứt ruột sinh ra, không lo lắng sao được. Tuy nhiên, Ngọc Anh và anh xã đừng mất bình tĩnh. Lo lắng sẽ không có quyết định chín chắn.

Những cá nhân trong phổ tự kỷ như Ngọc biết đấy, có nhiều mức độ nặng nhẹ. Đúng là những cá nhân ở dạng nặng thường phải sống chung với ai đó, những cá nhân dạng nhẹ vẫn có thể đi làm. Nhóm Asperger thì tốt nghiệp đại học. Hiện giờ Minh còn bé lắm, không có dấu hiệu gì rõ ràng đâu. Hai vợ chồng Ngọc Anh sẽ phải bỏ nỗi lo ấy đi để tỉnh táo dậy con, hỗ trợ con. Giai đoạn này quan trọng lắm.

Có những dấu hiệu tự kỷ mà Ngọc Anh sẽ thấy mất đi, hoặc giảm hẳn đi: nhón chân, xoay vòng, che tai, không nhìn mắt, không quay đầu lại khi nghe gọi tên... Cũng có những biểu hiện sẽ còn đó: mất ngủ, kén ăn, khó chịu với tiếng động chói tai...

Mình khuyên Ngọc Anh đừng nghĩ xa quá. Khi nào thấy quẩn trí, dẫn con đi dạo một vòng, tiện thì ghé vào ăn ly kem, uống ly nước, cho con tuột cầu tuột ở công viên... Lúc về, vào concuame.com than phiền với tụi mình. Có những phụ huynh khác sẵn sàng hỗ trợ Ngọc Anh, vì họ cũng đã đi qua những ngày tháng lo sợ.

Bên điều hành bảo chưa thấy email của Ngọc Anh. Ngọc Anh email cho thamdinh@concuame.com thì anh Phi sẽ hướng dẫn Ngọc Anh nhé.

[Hà Ngọc Anh]

Chị TA ơi, chị nhiệt tình quá. Em đọc thư của chị bao giờ cũng thấy ấm lòng hơn. Chị ơi, em rất mong được cho cháu gặp chị để thẩm định, nhưng cũng phải tận tháng 12, mà em hiện giờ đang rất mong có 1 kế hoạch tác động cho con sớm. Rất nhiều PH có con tự kỷ đều khuyên em nếu phát hiện con sớm thì tác động thật tích cực bằng nhiều phương pháp, thì hiệu quả sẽ rất cao và con có nhiều cơ hội được trở thành trẻ bình thường.

Hiện giờ, em mới cho con đi học mẫu giáo được 2 tuần, đi can thiệp tại trung tâm giáo dục đặc biệt 1h/ngày được 3 ngày, tuy nhiên em cũng đang rất phân vân về các hướng tác động. Nếu cần phải can thiệp tích cực thì em nghĩ như thế là chưa đủ, vì nếu con cần theo các PP khác như bio, tâm vận động, ABA, điều hòa cảm giác, v.v., thì em nghĩ cần phải có nhiều thời gian tác động tập trung hơn.

1 số các hoạt động về tâm vận động em đang được mọi người khuyên nên làm:
- Nóng lạnh: dùng 1 chai nóng và 1 chai lạnh thay nhau
- Chéo: 1 ngày làm càng nhiều lần càng tốt
- Mátxa bằng cầu gai: cứ lăn 1 lần và xoa 1 lần, rất nhiều lần trong 1 ngày
- Để giúp cháu đỡ sợ các âm thanh: dùng 2 mảnh gỗ to cứ thỉnh thoảng lại gõ cho con nghe
- Để giúp con về mắt: dùng bảng đen trắng hoạc cho bò thảm đen trắng

Chị ơi những bài tập này có tốt không và phù hợp không?


Về ngôn ngữ và chỉ tay em vân đang thực hiện đúng như chị hứong dẫn cho các phụ huynh khác. Em sẽ báo cáo về sự phát triển của cháu

[Nguyen,Anh]

Phần trả lời từ chuyên viên Cùng Nhau Vượt Khó

Chào Ngọc Anh.

1 số các hoạt động về tâm vận động em đang được mọi người khuyên nên làm:
- Nóng lạnh: dùng 1 chai nóng và 1 chai lạnh thay nhau
- Chéo: 1 ngày làm càng nhiều lần càng tốt
- Mátxa bằng cầu gai: cứ lăn 1 lần và xoa 1 lần, rất nhiều lần trong 1 ngày
- Để giúp cháu đỡ sợ các âm thanh: dùng 2 mảnh gỗ to cứ thỉnh thoảng lại gõ cho con nghe
- Để giúp con về mắt: dùng bảng đen trắng hoạc cho bò thảm đen trăng

Chị ơi những bài tập này có tốt không và phù hợp không?

Nóng/lạnh là phương pháp để kích thích cơ thể tỉnh thức, cho máu lưu thông. Bạn có thể sử dụng nếu muốn, trừ khi con la khóc quá. Thường ra thì tụi mình sử dụng với những bé tk nặng, bại não, liệt...

Vận động chéo cần khi trẻ không có khả năng đưa tay phải qua bên trái hay ngược lại. Bạn có thấy con có thể lấy tay phải gãi chân trái hay tai trái không? Nếu có, vận động chéo không cần thiết.

Massage với cầu gai cũng có tác dụng gần giống như nóng/lạnh. Ngoài ra có những em bé giảm độ tìm cảm giác nếu được massage (nhiều cách, không chỉ cầu gai). Bàn chải mềm cũng là một cách massage.

Thảm đen trắng không tiện dụng. Mình nghĩ hình đen trắng thiết thực hơn. riêng về việc gõ hai thanh gỗ, mình nghĩ Ngọc Anh không nên thực hiện. Những âm thanh như thế đưa vào tai sẽ làm tổn thương màng nhĩ, gây khiếm thính. Hơn nữa, mình không nghĩ rằng khi trẻ con sợ điều gì thì nên bị dọa như thế. Thực ra, không phải đơn thuần là chúng sợ, nhát, mà là những âm thanh ấy rất nhậy với chúng. Do đó, các âm thanh này làm lỗ tai chúng rất đau. Bạn có nghĩ rằng con sợ cái gai vì gai làm con chảy máu, và bạn sẽ lấy gai để đầy giường ngủ để con hết sợ không?

Ngọc Anh xem lại các kỹ thuật trên rồi quyết định nhé.

[Hà Ngọc Anh]

Bé Minh theo như em quan sát thi khi đi bộ con chỉ vung 1 tay bên trái, con tay phải thì thường là không vung. Như vậy nghĩa là sao chị TA ơi? Và có cần bài tập tâm vận động phù hợp cho con không ạ?

Chị ơi, còn về việc nhìn mặt hoặc mắt mẹ/người đối diện khi hội thoại, theo chị em có nên yêu cầu con nhìn vào mình mỗi khi em nói chuyện với con hoặc đưa ra các yêu cầu không? Em thấy con tiếp xúc mắt tốt khi con vui thích hoặc chia sẻ tình cảm (mừng vui, buồn khóc), tuy nhiên con không nhìn em khi con cần hoặc đòi 1 vật nào đó, khi nói theo cũng không nhìn em hoặc khi em đưa ra các yêu cầu hoặc chỉ dẫn. Chị tư vấn giúp em với.

[Hà Ngọc Anh]

Ah, con ve tien bo cua chau, em xin báo cáo như sau:
- Hôm qua con đã biết gọi bố ơi, nước khi cần uống nước. Ngoài ra con đã quen gọi mẹ, bác, chị, chú tự động không cần nhắc, em chỉ cần nhắc thêm tên người đó để cháu nhắc lại và quen
- Biết chỉ tay vào các bộ phận của cơ thể mình và cơ thể người khác và nói tên: mũi, mồm, má, tai, rốn
- Biết chỉ tay và nói (bố, mẹ, chị) người thân trong ảnh
- Bắt đầu quan tâm và chỉ tay vào các hình ảnh trong truyện khi được mẹ hỏi nếu đó là câu chuyện bé rất thích
- Biết nói đúng ngữ cảnh khi: hết rồi, mở cửa, về rồi, xong rồi, rơi rồi
- Gọi tên vật quen thuộc: túi, dép, chuối, truyện, chó, ô tô, sữa, nước
- Biết đi và dừng theo đúng hiệu lệnh (còi hoặc hô) khi đi bộ, tàu hỏa nối đuôi nhau, dung dăng dung dẻ

Tuy nhiên, có 1 số hiện tượng em thấy cần để ý và xin tư vấn của chị:
- Khi con nhắc lại các từ, con không nhìn người đối thoại
- Con phần lớn học từ mới thông qua nghe chứ không phải nhìn vào khẩu miệng hình của người đối thoại, mặc dù con nhắc lại các âm thanh sống động hoặc tiếng con vật như: tò te, bùm bùm, các tiếng kêu con vật, ầm ầm , v.v. tốt. Em có nên yêu cầu con phải nhìn vào em khi em yêu cầu con nói hoặc làm gì đó không?
- Con thích chơi theo 1 kiểu: trước đây con có chơi tương tác, ví dụ đẩy oto cho mẹ và nhận lại, tuy nhiên em thấy hiện giờ con chỉ thích đẩy ô tô 1 mình, không muốn có ai can thiệp vào kiểu chơi của con. Em phải cất hết các loại đồ chơi ô tô đi không thì cu cậu chỉ đẩy ô tô suốt
- Con không thích chờ đợi: cứ phải chờ mẹ thanh toán tại siêu thị hoặc cửa hàng mà chưa đi được ngay với con thì con la hét rất ghê