Bé 17th, chậm phát triển vận động và trí tuệ

[Meli]

Chào Anh Phi, chị Tường Anh và các mẹ!

Sau rất nhiều lần đọc tâm sự của các mẹ khác ở diễn đàn này, hôm nay mình mới gửi tâm sự của mình và nhờ giúp đỡ để có thể tiếp tục tập luyên cho con,

Bé trai mình hiện nay đã 17 tháng, cháu sinh non khi 36 tuần, nhẹ cân (2.1kg) và phải sinh mổ vì cấp cứu (suy tim)=> đây có lẽ là lý do chính khiến bé bị tình trạng như hiện nay.

Bé biết lật khi 8 tháng, 16 tháng mới biết trường (trườn 1 chân), biết lạ quen khi tầm 12 tháng. Hiện tại bé vẫn chưa biết nói (không phát âm mama, papa gì cả, chỉ là la hét kiểu aaa, aaaaaaaaaaaaaa thôi)

Mình đã cho bé khi khám thần kinh khi 5 tháng, sau đó có cho bé đi siêu âm não => sau bác sĩ yêu cầu đi tập vật lý trị liệu mà không dặn dò tái khám gì thêm.
Từ 5 tháng bé bắt đầu tập vật lý triệu liệu đến bây giờ. Mình có cho bé đi khám ngôn ngữ trị liệu 2 lần, cô khám có nói bé nhà mình chắc cỡ 2-2,5 tuổi mới có thể nói được từ đầu tiên vì hiện tại nhận thức bé chưa biết dù (dù giao tiếp mắt tốt) nhưng phải có nhận thức thì mới tập nói tốt được.

Bé hầu như không thích đồ chơi nào ngoài sách, từ nhỏ đã thích sách, thích lật sách và cầm cuốn sách đập qua đập lại. Nhưng đồ chơi khác thì chơi rất ít, chỉ sở vào 1 tí, lật qua lật lại, lật lên lật xuống rồi chán. Bé vẫn chưa biết chơi đồ chơi, chưa biết chơi ú òa , mi gió , bai bai, đẩy xe gì cả....

Bây giờ, ngoài việc duy trì cho con tập vật lý trị liệu, khám ngôn ngữ trị liệu, ở nhà thường xuyên chơi với con, chỉ cho con đồ vật trong nhà...thì còn cách nào khác, hay có bài tập nào để giúp con phát triển nhận thức tốt hơn không? (giúp con hiểu lời mình yêu cầu, dù đơn giản nhất)

Cảm ơn anh chị.

[phi]

Không có một bài tập cụ thể nào để phát triển NT bạn ạ, nó là cả một chương trình, đi song song với nhiều thứ khác.
Bạn nên tham khảo chuẩn phát triển cho trẻ 24 tháng ở đây http://concuame.com/index.php?option=co ... Itemid=153 rồi cho con mình chơi các trò chơi tương tự . Ví dụ như cho bé chơi sắp xếp các đồ vật theo hình dạng hoặc màu sắc, mua bút màu cho bé tập cầm vẽ nghuệc ngoạc, dán hình người thân vào cuốn vở (mỗi trang một hình thôi) rồi mở ra, chỉ vào gọi tên, dấu các đồ vật dưới gối (làm ngay trước mặt cho bé thấy) rồi để bé đi tìm...

Bạn theo dõi các tiến bộ về mặt phát âm, từ, vận động tinh/thô, ghi vào một cuốn sổ như dạng Nhật ký. Khi đem bé đi khám, luôn mang sổ theo cho các chuyên gia tham khảo. Tôi nghĩ bạn nên làm các hoạt động ở trên khoảng 3-6 tháng nữa, ghi sổ, theo dõi con mình so với chuẩn nhé . Rồi lúc bé 20 - 24 tháng, chúng ta sẽ xem xét lại với các dữ kiện bạn ghi nhận .

[Meli]

Cảm ơn anh Phi.

Hiện tại em vẫn chơi với bé, nói chuyện nhiều cùng bé....Nhưng em thấy có khó khăn là: bé nhà em k chịu cầm vật lên để chơi, ví dụ như bé k chịu cầm bút, viết....tất cả mọi thứ. Bé chỉ ngồi, để sách dưới sản (nếu là ngồi bệt) hoặc để trên bàn (nếu em có bé ngồi ghế) rồi bé cứ lật qua, lật lại thôi. Nhưng trò chơi khác, ví dụ như trò xếp hình, em để trước mặt bé để 2 mẹ con cùng chơi, hoặc đưa banh cho bé thì bé cứ cầm rồi ném ra đằng sau (nếu bé để ý) hoặc bé k làm gì cả (khi bé k để ý, k thích). Khi em chỉ bé, bé cầm trái banh lên, thì thay vì để bé ném ra sau, e cầm và giữ tay bé, nói "đưa mẹ" chẳng hạn thì bé khó chịu lắm và giật tay ra.

Trò chơi giấu đồ và để bé tìm, e có làm thử với đồ bé thích (sách) thì nếu em giấu 1 phần (vẫn còn thấy sách 1 phần bên ngoài) thì "dường như" bé biết lật đồ lên để lấy. E nói dường như vì em k biết là do bé thích sách thì bé lấy hay do bé biết giấu đi. Nhưng nếu như em giấu hoàn toàn, bé k thấy sách nữa thì em lơ đi, k tìm nữa, k biết là bé k biết hay bé k thích nữa.

Nhìn chung về nhận thức và vẫn động, bé em vẫn phát triển theo thời gian, chỉ có điều là tốc độ phát triển rất chậm (cộng với xuất phát điểm thấp nữa) nên em muốn giúp tốc độ phát triển nhanh hơn. Có lẽ em vẫn chưa tìm được những trò chơi phù hợp với bé.

[phi]

Hiện tại em vẫn chơi với bé, nói chuyện nhiều cùng bé....Nhưng em thấy có khó khăn là: bé nhà em k chịu cầm vật lên để chơi, ví dụ như bé k chịu cầm bút, viết....tất cả mọi thứ. Bé chỉ ngồi, để sách dưới sản (nếu là ngồi bệt) hoặc để trên bàn (nếu em có bé ngồi ghế) rồi bé cứ lật qua, lật lại thôi.

Ở giai đoạn này, trong trương hợp con bạn, tôi nghĩ bạn nên tập trung vào cái bé chịu làm để dạy, thay vì nhắm vào những cái bé không chịu làm.

[Meli]

Cảm ơn anh Phi,

Em sẽ trở lại topic sau khi tiếp tục theo dõi bé 3-6 tháng nữa.

[Meli]

Bé nhà mình hiện đã 23 tháng, sau 6 tháng kể từ ngày đăng bài lên diễn đàn thì bé có những thay đổi sau:
- Biết bò từ 20 tháng và hiện tại đang đi men theo tường (nhưng vẫn chưa thạo)
- Ăn cơm từ khi 12 tháng, vẫn uống nước bằng muỗng
- Biết chỉ về hướng mình muốn đi và sử dụng ngón trỏ để bấm nút đồ chơi (nhưng chưa thực sự rõ và thành thạo thể hiện yêu cầu bằng chỉ tay)
- Bé đã chịu chơi nhiều loại đồ chơi hơn thay vì chỉ chơi sách như trước đó
- Điều mình lo lắng nhất là bé vẫn chưa hiểu (hoặc hiểu chút ít mà mình k thật sự xác nhận được) lời người lớn nói
- Bé chưa có ngôn ngữ nhưng có bật âm aaa khi muốn giao tiếp (muốn gọi hay nói j đó mà mình vẫn chưa hiểu con nhưng biết chắc rằng con đang dùng âm aa đó để gọi và nói)
- Bé vẫn tái khám hàng tháng với cô ngôn ngữ trị liệu, theo nhận xét của cô thì nhận thức bé vẫn mơi chỉ dừng ở mức 6-9 tháng thôi)
- Mình lo lắng là bé đang có hành vi khá lạ: ví dụ như bé bặm miệng rồi đập liên tục vào bụng ba/mẹ hoặc vừa nắm tóc của mẹ/bạn vừa la => Mình nghĩ đây có lẽ không phải là hành vi của một trẻ thông thường nhưng là gì thì mình chưa lý giải được.
- Bé rất thích mút tay, gần như liên tục, gặp ng lạ, ngại ngùng cũng cho tay vào miệng, vui cũng cho tay vào miêng, có lúc còn cho cả 2 ngón tay...nhưng chỉ mút ngón tay chứ nhưng đồ vật khác thì không.
- Bé rất thích chơi cái khăn hoặc sợi dây, cứ cầm đưa qua đưa lại, cho lên đầu rồi mắc lên tường hay đâu đó....
- Ở nhà mình vẫn cố gắng cho bé ra ngoài chơi, nói chuyện nhiều, chơi với bé, chỉ bé...
Mong các chuyên gia có thêm tư vấn cho mình để can thiệp cho con tốt hơn

Meli

[Meli]

Em bé của mẹ tròn 26th, so với mốc 23 tháng đã có những tiến bộ mà mẹ muốn note vào đây để tiện theo dõi
- Em bé đã có thể đi được mấy chục mét khi mẹ dắt bằng 1 tay
- Biết bai bai khi được yêu cầu hoặc khi được ẵm ra ngoài đường hay khi ẵm về
- Biết vỗ tay theo nếu thấy người khác vỗ tay hoặc khi được yêu cầu vỗ tay
- Biết mi gió nhưng chưa rõ (biết cho tay lên miệng nhưng chưa biết đưa tay ra)
- Biết bắt chước chút ít (mẹ ném bóng vào rổ thì ảnh cũng ném nhưng cự li rất gần hoặc mẹ đẩy banh thì ảnh cũng đẩy banh
- Biết bật phụ âm như ma ma và ba ba nhưng không rõ (thường là boa boa)
- Biết nằm ăn vạ nhưng nếu không ai quan tâm thì sẽ thôi, không ăn vạ nữa và tự dậy chơi
- Tại chỗ tập VLTL ND1 thì em là một em bé có trương lực cơ giảm nhiều nhất, trí tuệ chậm phát triển nhất nhưng cuối cùng em cũng có những tiến bộ dù rất nhỏ, mẹ nhiều lúc rất nản lòng nhưng mỗi tiến bộ nhỏ của em là niềm khích lệ lớn của mẹ.
Mẹ đang mong chờ em biết đi, sẽ suy nghĩ đến lớp can thiệp sớm ở ND1 (rất đắt và không liên tục) hoặc tìm trung tâm can thiệp theo giờ mỗi sáng cho em (nhưng chi phí không biết theo nổi lâu dài không) và có thể khi em 3 tuổi thì nên cho em đi mầm non chăng?

[phi]

- Biết bai bai khi được yêu cầu hoặc khi được ẵm ra ngoài đường hay khi ẵm về
- Biết vỗ tay theo nếu thấy người khác vỗ tay hoặc khi được yêu cầu vỗ tay
- Biết mi gió nhưng chưa rõ (biết cho tay lên miệng nhưng chưa biết đưa tay ra)
- Biết bắt chước chút ít (mẹ ném bóng vào rổ thì ảnh cũng ném nhưng cự li rất gần hoặc mẹ đẩy banh thì ảnh cũng đẩy banh
- Biết bật phụ âm như ma ma và ba ba nhưng không rõ (thường là boa boa)

Con bạn có thể bắt chước tốt, bắt đầu có âm dù là âm đơn giản (/m/, /b/ là ca'c âm khởi đầu). Bạn đừng chú trọng vào việc pha't âm không rõ /boa/ nhé, chuyện đó mình sẽ xử lý sau này . Bạn tập trung vào việc cho con bạn bắt chước khẩu hình miệng, vd như bắt chước mẹ thổi bong bóng (nước pha xà phòng thổi ra bong bóng, thổi thật nhé), bắt chước mẹ phùng má ... Việc này giúp con bạn tăng chú ý vùng miệng (và giao tiếp mắt), dễ cho bạn dạy âm mới / chỉnh âm cũ sau này .

Bạn cần gán một nghĩa gì đó vào các âm bé đang có . Ví dụ như /ma ma/ tức là bé đang gọi mẹ . Có thể bé ko có ý đó, nhưng giả dụ như mỗi lần con bạn nói /ma ma/, bạn chạy lại nói "mẹ đây", thì bạn đang gán nghĩa "gọi mẹ lại" cho âm /ma ma/. Việc này giúp con bạn phát triển NN diễn đạt, sẽ biết dùng /ma ma/ để gọi bạn . Bạn làm tương tự cho các âm khác .

Bạn cần mở ra ca'c âm mới nhưng cái này khó, ko thể chỉ bạn các pp khác qua diễn đàn một cách dễ dàng . Bạn làm mấy cái trên trước nhé rồi cho chúng tôi biết tình hình .

[Meli]

Em bé 29,5th đã tự đi được khoảng mấy mét nhưng chuyển thế vẫn cần hỗ trợ.
Đã tăng cường thêm can thiệp ngôn ngữ theo giờ với giáo viên
biết chỉ về hướng muốn đi, hoặc chỉ thứ muốn lấy dù còn rất sơ khai và chưa rõ ràng
không cần phải mặc bỉm suốt ngày vì đã biết tè khi được xi, hoặc lúc mắc tè thì biết sờ vào em. mục tiêu là buổi tối cũng không cần tã nữa
cách đây mấy tháng thì còn nghe em phát moa moa boa boa, giờ e không phát âm thế nữa mà là taaaataaaaa và có nhu cầu thể hiên ngôn ngữ khi gặp ai đó
em biết sờ vào đầu khi được hỏi đầu đâu, mục tiêu là bụng, tai,mắt... từ tư từng chút một
biết làm theo mệnh lệnh đơn giản đưa bà, đưa mẹ thứ mà e cầm trong tay
tập cho em thổi, phùng má, chu miệng....mãi mà e vẫn chưa làm được
nhận thức em còn rất kém, mục tiêu đi lại đã sắp đạt được nhưng mục tiêu nói được chữ đầu tiên vẫn còn rất xa

[Meli]

Con đã bước sang tuổi thứ 3, đã đi vững rồi, đã nhận biết được nhiều hơn như vẫy mẹ trong camera khi video call, để hai tay lên ngực và cúi đầu làm động tác ạ thì được yêu cầu ạ để xin gì đó, thích được sai làm việc gì đó trong nhà, nghe hiểu nhiều những mệnh lệnh đơn giản. Khi muốn mách hay bày tỏ điều gì đó thì sử dụng âm tanh u ơ u ơ. Con đã đi học ở lớp can thiệp sớm được 6 tháng rồi. Tuy nhiên, khi đi học khi các bạn tập thể dục thì con không tập cùng mà chỉ nhìn các bạn tập rồi cười ngặt nghẽo thôi. Nhiều khi mình cũng không hiểu lắm khi con rất dễ vui và cười ngặt nghẽo khi thấy ai đó làm nhưng hành động đơn giản như là chạy qua chạy lại thôi (đặc biệt là các anh chị)

Mong muốn và mục tiêu trong giai đoạn tới là em nói được có chủ đích như kêu ba, mẹ. Nhiều lúc mình tự hỏi, có khi nào con sẽ không nói được không? Mình từng có hàng xóm là 2 bạn như thế, cho dù lớn nhận thức khá hơn, vận động vận vụng về và không nói chuyện được, giao tiếp bằng những câu ú ớ hoặc nói rất khó khăn. Vì mặc dù tại sao con phát ra được âm thanh, con đã hiểu nhiều hơn nhưng vẫn chưa nói chủ đích từ đơn giản như ba, mama, mam....

Con mình có vòm hầu rất cao, cao 1 cách khác thường nhưng khi đi khám gặp chuyên gia ngôn ngữ thì chuyên gia nói chưa từng gặp trường hợp vòm hầu cao nên không biết được cấu trúc vòm hầu cao như thế thì có ảnh hưởng đến ngôn ngữ không mà trước đến giờ chỉ gặp các bé bị chẻ vòm hầu thôi. Vòm hầu của bé rất cao đến độ khi các chuyên gia kiểm tra cũng khá ngạc nhiên. Mình cũng muốn tìm hiểu về vấn đề này mà không biết gặp ai, ở đâu vì chuyên gia ngôn ngữ có kinh nghiệm là người duy nhất đến lúc này mà mình nghĩ đến và từng hỏi. Nếu các chuyên gia như Anh Phi hay chị Tường Anh có đọc được nội dung này và có thông tin gì xin hãy chia sẻ giúp em.