Be 09 thang co bi tu ky khong?

[phi]

Một PH gửi tới

Chào anh Phi,
Em là Mỹ Ngọc, hiện đang có một bé trai 09 tháng tuổi và em nghi ngờ bé có triệu chứng tự kỷ. Em xin liệt kê và rất mong anh tư vấn giúp em:
- Con sinh mổ, năng 3.1kg. Hiện giờ 09 tháng nặng được 09 ký hơn.
- Lúc nhỏ con khóc thét đêm rất dữ, dỗ không nín chỉ khi nào mệt mới chịu ngủ, có đầy đủ các dấu hiệu thiếu calci: rụng tóc vành khăn, đổ mồ hôi đầu,...
- Biết lật lúc 3 tháng 20 ngày, 07 tháng biết trườn. Đến nay vẫn chưa biết bò, chỉ nhỏng nhỏng mông rồi nằm ịch xuống trườn nhưng ngồi vững và biết vịn thành tủ, ghế đứng dậy.
- 09 vẫn chưa mọc răng. hiện đã ăn cháo nhuyễn.
- Con rất quấn bà ngoại vì hiện đang sống cùng bà, do mẹ đi làm xa.
- Con có lúc biết lạ người, có lúc không.
- Con rất hay giỡn, biết cười thành tiếng. Rất phấn khích khi nhìn thấy các bé nhỏ chơi cùng nhau.
- Con biết chun mũi. Ai lấy đồ con đang chơi là con giận, la hét khi nào trả lại mới chịu. Giấu đồ con biết nhìn dáo dác tìm kiếm.
- Khi gọi, lúc bình thường thì con quay lại, còn lúc đang chăm chú làm gì đó thì phải gọi 03-04 lần con mới ngẩng lên nhìn rồi lại thôi.
- Con không bập bẹ, chỉ thích u ơ linh tính hay hét lên. Thời gian trước có kêu cha cha nhưng dạo gần đây ít đi dần.
- Con cũng chưa biết chỉ trỏ, vẫy tay byebye, mẹ dạy con, con cũng nhìn chăm chú nhưng không thực hiện.
- Con rất thích xem quảng cáo, tivi. mẹ rất ít khi mở cho bé xem.
- Con có giao tiếp ánh mắt nhưng hơi ngắn.
Em có đọc qua chuẩn phát triển trên concuame nhưng chỉ thấy update lúc 07 tháng sau đó là 01 tuổi. Mà theo một số khác thì bé 09 tháng đã biết bye bye, chỉ trỏ, bập bẹ nên không biết con em như vậy có làm sao không?
Em rất mong nhận được sự tư vấn từ anh.
Mong hồi âm từ anh!
Trân trọng,
Ngoc Nguyen.

[phi]

Câu hỏi của bạn tưởng chừng đơn giản, nhưng không dễ trả lời, và phải giảng giải rõ ràng .

Đầu tiên, bạn cần hiểu các khái niệm này trước

1/ Standardized test: Test tìm rối loạn như TK. Test này được lấy thống kê trên rất nhiều trẻ (vài chục ngàn, vài trăm ngàn). Một nhân viên Y tế không thể nói "dựa vào kinh nghiệm của tôi, con bạn rối loạn ngôn ngữ ..." nêu' không sử dụng standardized test.

2/ Hiện tại, chưa có test Y khoa nào (được công nhận) có thể làm để biết trẻ có Rối loạn TK hay không. Với các em từ 0 tới 36 tháng, người ta thường làm sàng lọc, và nếu thấy có gì đó không bình thường thì đưa đi làm các test thẩm định nhà nghề (http://truongbanmai.com/index.php?optio ... &Itemid=76)

Khi gọi "Test Y khoa", ý tôi nói test kiểu thử máu, đo não đồ ... chứ không phải test định RL dùng DSM-V.

Bây giờ tôi trả lời bạn cụ thể nhe

Ở Trung tam nghien cuu TK, Đại học California tại San Diego và Davis có 1 loạt bài thuyến trình nói "có thể tạo ra một standardized test sàng lọc" cho các em nhỏ, thậm chí nhỏ ở mức 12 tháng. Trong số 10 ngàn trẻ được theo dõi (các em mà bác sĩ gia đình khám rồi chuyển qua cho Nhóm đặc biệt nghien cứu, hoặc phụ huynh thấy có vấn đề) thi họ thấy như sau (tôi tóm tắt ý chính cho bạn)

a/ Sau khi họ đưa một nhóm chuyên gia vào khám lại cho các em, 75% các em đó, đúng là có vấn đề (TK, Chậm phát triển, Chậm phát triể NN, Rối loạn NN...)

b/ 25% thì bị bác sĩ, PH định sai, từ chuyên môn là "false positive", nôm na là không có gì mà lại nói có. (Ở US không có chuyện giáo viên hay y tá định luôn rối loạn là gì nhe, làm vậy là bị mất việc đó). Nên nhớ đây là các em từ 0 tới 36 tháng nhé. Và "không có gì mà nói có" vẫn còn hơn "có mà tưởng không" (false negative).

c/ Ngược lại, có nhiều em có Rối loạn mà bác sĩ gia đình, PH nhìn không ra. Tỷ lệ này cao hơn ở nhóm có thu nhập thấp như cộng đồng người Mỹ gốc Nam Mỹ (vì tại US, học thư'c và thu nhập thường đi chung).

d/ Can thiệp sớm là Kho báu . Nhưng Can thiệp sớm mà không đúng cách thì cũng nguy hiểm không kém, vì tạo ra hành vi nền, nhận thức nền sai, và làm mất đi thời gian quý báu (tiền bạc mất thì OK, thời gian thì không chi lấy lại được). Ở sau 4 tuổi, can thiệp vẫn tốt nhưng ảnh huong tốt cho não bộ thì không còn nhiều

Bé bạn 9 tháng, đang ở VN, vay thì sao đây ?

Tôi không biết có chỗ nào có thể khám cho con bạn một cách khoa học và kết luận TK hay không được (ở US, 12 tháng mà người ta còn tranh cãi chưa vào đâu, thì bé 9 tháng ở VN...)

Thay vì chú trọng vào tìm ra tên Rối loạn, vào lúc này bạn nên tập trung tìm ra điểm mạnh / yếu so với chuẩn và can thiệp cho bé (truoc mat là ở nhà, sau đó vào trường học)

Ghi lại tất cả các thay đổi vào sổ tay. Sau này khi đưa đi gặp bác sĩ, cho họ coi sổ thay mốc phát triển đó

Những người có thể giúp bạn vào lúc này là các bác sĩ nhi, các trung tâm khám tại bệnh viện . Tới một lúc nào đó, họ sẽ biết rõ hơn bạn nên làm gì tiếp theo

[Ngoc Nguyen]

Em cảm ơn anh Phi rất nhiều! Em sẽ cố gắng dạy bé và theo dõi kỹ hơn.

[nguyenhang296]

Xin lỗi các chuyên gia, em xin chia sẻ với bạn một chút ạ.
Mình đọc thì thấy con bạn bình thường mà, ko có gì lo lắng cả. Mọi biểu hiện đều rất bình thường ý.
Con mình cũng như con bạn: hơn 3 tháng mới biết lẫy, 7 tháng biết bò, 9 tháng vin đứng và lân la giỏi, 11 tháng thì biết đi nhưng tận 9.5 tháng mới mọc cái răng đầu tiên.
Bé nhà mình cũng chậm nói, 20 tháng mà chỉ nói 1-2 từ thôi....Nhưng bé không sao cả. Lúc đó mình cho con đi học, chỉ có 3 tuần mà con mình thay đổi rõ rệt, con nói nhiều hơn, nhớ từ nhiều hơn và bắt đầu hát hết bài hát.
Mình nghĩ tất cả đều do bố mẹ, người trông trẻ dạy con hết đó. Nếu chịu khó dạy con, quan tâm con nhiều (trừ những trẻ có biểu hiện tự kỷ, tăng động) thì con mình cũng phát triển bình thường thôi......Đôi lúc các mẹ lo lắng quá mà ảnh hưởng đến các con.
Mà mấy tháng rùi, con bạn sao rùi?

[Ngoc Nguyen]

Xin lỗi các chuyên gia, em xin chia sẻ với bạn một chút ạ.
Mình đọc thì thấy con bạn bình thường mà, ko có gì lo lắng cả. Mọi biểu hiện đều rất bình thường ý.
Con mình cũng như con bạn: hơn 3 tháng mới biết lẫy, 7 tháng biết bò, 9 tháng vin đứng và lân la giỏi, 11 tháng thì biết đi nhưng tận 9.5 tháng mới mọc cái răng đầu tiên.
Bé nhà mình cũng chậm nói, 20 tháng mà chỉ nói 1-2 từ thôi....Nhưng bé không sao cả. Lúc đó mình cho con đi học, chỉ có 3 tuần mà con mình thay đổi rõ rệt, con nói nhiều hơn, nhớ từ nhiều hơn và bắt đầu hát hết bài hát.
Mình nghĩ tất cả đều do bố mẹ, người trông trẻ dạy con hết đó. Nếu chịu khó dạy con, quan tâm con nhiều (trừ những trẻ có biểu hiện tự kỷ, tăng động) thì con mình cũng phát triển bình thường thôi......Đôi lúc các mẹ lo lắng quá mà ảnh hưởng đến các con.
Mà mấy tháng rùi, con bạn sao rùi?

Mình cảm ơn chia sẻ của bạn nhiều lắm. Hiện tại con mình đã được 12 tháng 2 tuần rồi. Vẫn chưa biết đi, đứng chựng thôi, nhát đi lắm. Nói thì bập bẹ cha cha, baba, linh tinh thôi. Con cũng chịu chú ý hơn khi mình nói nhưng vẫn chưa chịu làm nhiều. Biết ạ, vỗ tay, thỉnh thoáng có byebye nhưng tùy hứng thích thì làm, k thì thôi.