Chào các anh chị chuyên gia và các bạn cùng tham gia diễn đàn.
Tôi là bà mẹ của bé gái 31 tháng và bé trai 15 tháng. Tôi đi làm và bé gái đi nhà trẻ từ khi 18 tháng tuổi. Tôi muốn tham vấn về phát triển của bé gái nhà tôi.
Bé được bú mẹ đến 9 tháng tuổi và sau cai sữa bé uống sữa công thức dành cho bé dưới 1 tuổi, sau đó là sữa tươi không đường. Bé tự ăn, nhai tốt, có khẩu vị riêng. Bé bị táo bón. Trong khoảng 6 tháng từ khi bé 1 tuổi đến khi bé 18 tháng, bé táo bón nặng. Mỗi khi bé đại tiện phải rặn rất khổ. Đến giờ đã đỡ hơn, chỉ táo phần đầu nhưng bé lười đại tiện, chỉ đại tiện lúc trước khi đi ngủ tối. Nếu không giục (dọa) bé, bé sẽ nhịn đại tiện mấy ngày luôn.
Bé luôn có chiều cao và cân nặng vượt chuẩn, biết đi lúc 12 tháng, vận động tốt, ít khi ngã, ít khi làm vỡ đồ dùng mặc dù hành động không khéo léo.
Từ tháng thứ 13,14, tôi đã nhận thấy những biểu hiện “chậm” của bé về mặt ngôn ngữ. Người lớn dạy bé bằng cách nói trước để bé nhắc theo bé rất ít khi nhắc theo hoặc tỏ ra hứng thú với việc học nói. Tuy nhiên khi tròn 24 tháng cháu có thể nói được câu 3,4 từ có nghĩa, có thể hát cùng bố mẹ được nhiều bài hát trong đĩa Xuân Mai, có thể hát khớp vào bản nhạc bố đang dạo nửa chừng.
Hiện nay bé 31 tháng chưa tự đi tiểu tiện được (nếu không cho bé ngồi bô là bé tè dầm), đại tiện thì bé gọi.
Ở lớp bé ít chơi với các bạn mà hay ngồi cùng cô hơn. Hồi mới đi nhà trẻ bé không chào cô, chào bố mẹ bao giờ cho dù mọi người nhắc nhiều. Bé thường chạy chơi tự do khi các bạn ngồi học.
Ở nhà bé chơi đùa với trẻ hàng xóm, với anh chị em và với bố, mẹ bình thường. Bé chạy nhảy nhiều. Từ khi biết đi đến khoảng lúc 25 tháng bé đi kiễng chân (đi bằng nửa bàn chân trước, nhấc cao gót chân) nhiều, thỉnh thoảng có giơ tay lên đầu vẫy vẫy khi nói chuyện hoặc gọi ai đó. Bé đòi gì là đòi bằng được và cuống quýt, gấp gáp,bé gần như khóc ngay mỗi khi có vướng mắc không tự giải quyết được (Ví dụ như đồ chơi bị kẹt vào đâu đó không lôi ra được). Bé hay khóc và khóc to, đêm ngủ không yên giấc, thường khóc khoảng 2,3 lần.
Khi bé tròn 2 tuổi do bé quá quấy mỗi khi ở nhà, em nhỏ nên bố mẹ bận, bé thường bị tôi đánh mỗi khi tôi nói nhẹ nhàng bé không nghe mà vẫn cứ khóc hờn. Sau nhiều tháng bé không ngoan hơn, càng ngày càng khóc hờn nhiều hơn mỗi khi về nhà, tôi đã thử cho bé về quê sống với ông bà nội một thời gian xem bé tiến triển thế nào. Bé về quê với ông bà 6 tháng, hàng tuần đều có bố hoặc mẹ về chơi thứ 7 và chủ nhật. Bé ngoan hơn, ít khóc hờn, ăn tốt, nói chuyện nhiều hơn nhưng lại nói rất ngọng. (Ngọng thành giọng như giọng người miền Trung).
Bé nói chuyện nhiều nhưng chưa biết trò chuyện với bố mẹ.
Ví dụ:
1. Bé đi học về mẹ hỏi : “ Con đi học vui không?”-Im lặng, cười cười-“ Hôm nay con ăn cơm gì, cơm thịt lợn hay thịt gà hay cơm trứng?”-Im lặng, cười cười-“ Hôm nay con hát bài gì?”- Bé hát bài “Con cò bé bé” hoặc một bài gì đó bé thuộc.
2. Mẹ: “ Đây là màu gì?” –Mẹ chỉ vào màu hồng vừa dạy bé xong.
Bé: “Màu gì?”- Giọng cũng diễn cảm như giọng mẹ, đầu cũng diễn cảm (nghiêng nghiêng).
Mẹ: “ Mẹ hỏi con phải trả lời chứ. Đây là màu hồng”.
Bé : “ Đây là màu hồng”.
….
Đại loại như vậy. Bé không trả lời được mấy khi mà thay vì trả lời bé thường nhắc lại câu hỏi của bố mẹ phần đuôi. Mình thường hay hỏi: Ai, cái gì, màu gì, của ai, ai mua……nên bé cũng hay hỏi những câu như vậy đối với mình nhưng lại có vẻ không hứng thú và nhớ câu trả lời của mình.
Ví dụ: Khi bé xem đĩa ca nhạc, các ca sỹ thiếu nhi xuất hiện bé liên tục hỏi: Ai, ai….
Khi mẹ khen bé có quần áo đẹp, bé thường hỏi: Ai mua….
Khi đi chơi ra đường gặp vật gì bé thường hỏi: Cái gì đây….
Mình đều trả lời bé đủ và ngắn nhưng bé không tỏ vẻ hứng thú tiếp thu cái mới qua câu trả lời của mình.
Khoảng hai tuần trở lại đây bé biết trả lời : Có/Không nên khi hỏi thỉnh thoảng bé trả lời có/không đúng.
Ví dụ: Mẹ: “Con đi học không?”
Bé: “Con không”
Mẹ : “Con ăn nữa không”
Bé: “ Con không”
….
Bé thường xuyên tạc các bài hát đi theo ý mình hoặc thay lời bài hát bằng những âm ê a linh tinh của mình.
Ví dụ: Lúc đi với bố trên đường ra cơ quan mẹ, bé hát : “Bố ơi bố, cháu yêu bố lắm, tóc bố trắng….” (Hát nguyên bài Bà ơi bà, thay chữ bà bằng chữ bố nhưng không thay chứ cháu thành chữ con.
Lúc đón được mẹ rồi, ngồi trên lòng mẹ bé hát: “Mẹ ơi mẹ, cháu yêu mẹ lắm, tóc mẹ trắng….” (Hát thay chữ bà bằng chữ mẹ.
Khi bé không ăn nữa nhưng mẹ vẫn đưa thức ăn cho bé, bé nói: “ Không ăn” rồi hát tiếp “ không ăn cầm lấy cho nhau bằng lòng” (Mời trầu-Quan họ Bắc Ninh-bà nội dạy)
Bé hát : “ Chim chích bông, bé tẻo teo…” rồi đọc tiếp “ ở trong nhà, lại bò ra ngoài cửa sổ” (Bài thơ Cây dây leo-Mẹ dạy) vì bài thơ này có câu đầu là : “ Cây dây leo, bé tí teo”
Bé luôn luôn muốn nói rất nhiều nhưng không đủ từ để diễn tả nên việc diễn tả của bé thật khó khăn và
khó hiểu.
Đôi khi mình thấy bé có tư duy phản ánh bé có quan sát cuộc sống nhưng bé lại không diễn đạt được những điều
bé nhìn và cảm nhận được.
Ví dụ:
Đưa bé đi qua nhà hàng “Nguyệt viên” có trang trí bằng đèn hình vầng trăng khuyết phía trên mái nhà hàng, bé
nói : “Mặt trăng, mái nhà”…
Chúng tôi đã rèn cho cháu biết tuân theo một số mệnh lệnh và quy định.
Ví dụ: Khi cả nhà đi ngủ (chúng tôi ngủ chung 4 người 1 phòng), bé nếu không ngủ cũng không được nói to. Vì
thế mà mỗi tối 9h nhà tôi ngủ, bé trai ngủ, bé chưa ngủ cũng nằm chơi một mình rồi tự ngủ.
Tuy nhiên việc khiến cho bé nghe lời vẫn là dùng roi vọt dọa bé (bé rất sợ bị đánh đòn). Ngoài ra bé biết chơi
tưởng tượng (cho búp bê ăn cơm, nấu cơm….) và thường yêu cầu người lớn đọc truyện cho nghe hoặc dạy chơi
trò mới tuy không tập trung được lâu bao giờ.
Từ khi mới tập nói tôi đã thấy bé chậm nhưng vẫn chủ quan nghĩ rằng bé giống bố mẹ (vì chính hai vợ chồng tôi
đến nay mặc dù đã có bằng MA ở nước ngoài nhưng vẫn bị gọi là tồ). Gần đây khi thấy việc nói của bé dù có
tiến triển nhưng việc đặt câu và diễn đạt của bé quá lộn xộn, có vẻ khó khăn đối với bé tôi mới tìm hiểu sâu hơn
thì thấy bé nhà tôi có nhiều biểu hiện chậm phát triển không chỉ về ngôn ngữ. Tôi hiện nay đang rất hoang mang
không biết bắt đầu từ đâu trong việc giúp đỡ cháu theo kịp các bạn. Mong các anh chị chuyên gia và các bạn cho
tôi lời khuyên. Tôi xin vô cùng biết ơn.