Bé trai 25 tháng tuổi, chậm nói?

[Heniken]

Em chào các anh/chị,
Tình cờ biết được trang web concuame em mừng quá. Từ hôm qua đến giờ đọc bài của mọi người, sao em thấy lo lắng quá, có lẽ con em cũng có vài dấu hiệu gọi là chậm phát triển ngôn ngữ, (thực tình em vẫn k dám nghĩ là bé bị tự kỷ ạ).
Em trình bày sơ qua về tình hình của bé để anh/chị tư vấn giúp em cách dạy bé phù hợp nhé. Em tìm để xem tài liệu cụ thể về cách dạy nói cho bé nhưng sao vẫn k thấy chỗ nào cả, hay là em tìm chưa kỹ? Anh/chị nào biết đường link thì cho em xin với nhé. Em cảm ơn nhiều.
Bé nhà em là con trai, tên ở nhà là Ken. Bé sinh tháng 8/ 2007, đến nay là 25 tháng rồi nhưng chưa nói được nhiều. Tính đến giờ bé chỉ mới nói được ạ, ba, bay bay, bà, ằm ằm, bye bye, ba ơi… nhưng ít khi chủ động nói mà cứ phải mớm hoặc bảo bé nói thì bé mới nói (tùy từng tình huống).
Về hoạt động thể chất thì bé cũng rất nghịch, tự leo trèo lên xuống bàn ghế giường… tự bật được tivi, tự bật/ tắt quạt, có khi chạy quanh 1 vật gì đó chơi, có đi nhón gót nhưng chỉ một đôi lần. Bé hay chơi đồ chơi 1 mình, cứ lúi húi chơi đồ chơi vậy đó. Ba mẹ chơi cùng cũng vui, nhưng k có thì bé cũng tự chơi, chơi chán thì đi ra đòi bố mẹ.
Gia đình em cũng cố gắng dạy bé nói nhưng nhiều khi cứ như là tự độc thoại, bé chả có chú ý gì cả, thỉnh thoảng bé lại ngước lên nhìn mình cười, có khi cũng lặp lại tiếng đó nhưng rất hiếm khi, mà lặp lại cũng đớt đớt ngọng ngọng chứ k rõ từ.
Bé đã đi nhà trẻ, trong lớp thì cũng chơi cùng bạn, có khi 2 bạn ngồi nói một tràng với nhau nhưng cô cũng k hiểu bạn nói gì?
Bạn giành đồ chơi thì có khi bé cũng xô bạn và giành lại, có khi bé khóc mếu (nếu đối thủ to lớn hơn bé).
Dạo gần đây bị té hay bị cái gì rơi trúng tay/ chân đau thì chạy lại người lớn để giơ chân/tay ra cho thổi (thổi cho hết đau, em k hiểu tại sao bé lại biết như vậy?).
Hiện nay ở lớp bé tự làm được 1 số việc như tụt quần xuống để đi tè, tè xong lại kéo quần lên, khi đến lớp tự cởi giày cho vào kệ, chiều thì tự đi lấy giày của mình để cô mang vào chân giúp, chơi xong thì tự cất đồ chơi vào chỗ cũ rồi mới được về… nhưng ở nhà thì hoàn toàn k tự làm, bảo làm thì cứ lơ đi, thích thì làm, k thích thì thôi.. mà số lần không thích thì nhiều hơn là thích…
Bé thích xem quảng cáo, cứ chuẩn bị đến quảng cáo là biết đường chạy ra phòng khách xem, xem xong quảng cáo thì thôi… gia đình cũng đã hạn chế cho xem tivi, trung bình 1 ngày bé xem chỉ khoảng 1h (ở trường không có tivi). Gđình em cũng cố gắng dành thời gian dạy bé nói, nhưng thực sự là chỉ dạy theo cảm hứng, k có tài liệu gì rõ ràng để làm theo một cách hiệu quả hơn. Vì ba mẹ cứ nói một đằng, con thì cứ ngó lơ chỗ khác, nói mãi rồi lại thấy buồn thêm.
Bé ăn tốt, ngủ tốt, bao giờ cũng ngủ trọn đêm, chỉ có vài ngày có thức dậy trở mình và khóc vài tiếng rồi lại ngủ tiếp, nhưng rất hiếm khi trở mình như vậy. Vấn đề tiêu hóa của bé cũng k tốt vì phân hơi khô, thỉnh thoảng bị táo bón.
Vậy thì con em có phải là có vấn đề về ngôn ngữ k ạ? Em biết là mỗi bé mỗi khác và k thể so sánh được, tuy nhiên nhìn các bé khác huyên thuyên dù nhỏ hơn con mình nên có khi cũng chạnh lòng..
Em cứ mong mỏi được nhức đầu 1 lần vì sự huyên thuyên của con trẻ, mà mãi vẫn k có gì thay đổi… Em phải bắt đầu làm gì để giúp con phát triển về ngôn ngữ và giao tiếp hơn ạ?
Mong nhận được lời góp ý của các anh/chị.
Gia đình xin cảm ơn nhiều.
Mẹ Ken

[phi]

Ba mẹ chơi cùng cũng vui, nhưng k có thì bé cũng tự chơi, chơi chán thì đi ra đòi bố mẹ.

Đây là một tin tốt đó chị, vì chứng tỏ bé có tương tác xã hội, một điều mà trẻ TK không có.

Tính đến giờ bé chỉ mới nói được ạ, ba, bay bay, bà, ằm ằm, bye bye, ba ơi…

Về ngôn ngữ, trẻ 24 tháng làm được những điều sau (dựa trên chuẩn phát triển của Viện Nhi Hoa Kỳ)

Nghe ba/mẹ đọc tên hình ảnh đồ vật, bé biết chỉ vào
Nhận ra người thân, đồ vật quen thuộc
Khoảng 18 tháng thì nói được những từ đơn, đơn giản
Làm theo được các mệnh lệnh đơn giản
Lập lại các từ nghe được khi người khác nói chuyện

"bay bay", "ba", "bà" ... là những từ đơn đơn giản đó chị

Phi

[Heniken]

Em cảm ơn anh vì đã có nhận xét nhanh giúp em.
Vậy thì so với chuẩn 24 tháng thì bé nhà em thuộc loại kém phát triển ngôn ngữ rồi phải k ạ, vì có một số chi tiết bé chưa đạt được, ví dụ như chưa thể tự viết tên người thân, đồ vật hay chỉ tên vào hình ảnh sự vật khi bố mẹ đọc...
Em phải làm gì để giúp con phát triển hơn nữa ạ?

[phi]

Em cảm ơn anh vì đã có nhận xét nhanh giúp em.
Vậy thì so với chuẩn 24 tháng thì bé nhà em thuộc loại kém phát triển ngôn ngữ rồi phải k ạ, vì có một số chi tiết bé chưa đạt được, ví dụ như chưa thể tự viết tên người thân, đồ vật hay chỉ tên vào hình ảnh sự vật khi bố mẹ đọc...
Em phải làm gì để giúp con phát triển hơn nữa ạ?

Tôi viết nhầm. "Nhận ra" tên nguoi thân, đồ vât quen thuộc chứ không phải "viết". Mới 2 tuổi mà biết viết thì kinh quá phải không ạ?
Xin lỗi bạn
Phi

[Nguyen,Anh]

Phần trả lời của chuyên viên Cùng Nhau Vượt Khó

Chào bạn, bạn có thể dậy bé nói, và thời điểm dậy dễ nhất là những khi bé đòi vật gì yêu thích: miếng bánh, cái kẹo (hy vọng bạn không để bé ăn nhiều kẹo), cái tàu hỏa, chiếc ô tô, đòi mẹ bế...

Thí dụ đó là bánh qui. Bạn dơ bánh và nói "Bánh, bánh, bánh". Rồi bạn nhìn mắt bé và nói "bánh," mắt bạn có ý hỏi "con nói đi!" (nhưng có ý thôi, chứ bạn đừng nói "con nói đi"). Nếu bé không đáp ứng, sau hai hay ba lần, bạn nói "bánh, bờ... bờ... bờ..." và lại nhìn bé chờ bé nói.

Bạn chỉ cần chọn nhiều nhất là 5 vật/người, có tên bắt đầu bằng vần b. Bạn kiên trì tập như thế với 5 từ này. Mới đầu bạn mời bé nói, sau khoảng 3 ngày, bạn giả đò không cho bé món ấy nếu bé không nói. Bé sẽ khóc, bạn phải đối phó bằng cách điềm tĩnh đứng lên quay lưng đi (sau khi kiểm tra và chắc chắn rằng nếu bé có buông mình xuống dàn, dẫy giụa thì không có gì gây nguy hiểm).

Bạn cũng có thể nhờ một ai đó trong nhà ngồi cạnh. Bạn giơ bánh, nói "bánh, bờ... bờ...", người đó nói "bờ". Bạn đưa bánh lập tức và nói "bờ, đúng rồi! Bờ, bánh" rồi quay sang "xí dụ" bé.

Bạn thử vài hôm xem sao nhé, rồi quay lại cho mình biết.

Nguyễn Tường Anh
Nhóm Chuyên Gia TK

[Heniken]

Chào chị Tường Anh,
Em cảm ơn chị đã dành thời gian trả lời bài cho em.
Trong tuần qua, em đã mua poster đủ loại hình về dán ở gần giường, khi về nhà, Ken chơi 1 chút rồi mới phát hiện ra poster, Ken chạy lại nhìn một lát rồi thôi. Sau đó em chỉ và đọc lớn 1 từ nào đó lên nhưng Ken lơ đi, tỏ vẻ k có hứng thú gì cả.
Em làm theo lời chị, tập cho bé nói từ bóng/ bánh... nhưng lúc ưng thì Ken nói theo, tuy nói giọng còn đớt đớt... lúc k ưng thì lơ đi chả đoái hoài gì đến lời mẹ gì cả chị ạ.
Sau đó vài ngày, tự dưng có lúc đang nằm chơi, Ken nhìn tấm poster và nói lên "cá" (mặc dù trong poster k có con cá nào, hic), em thấy vậy thì nói lại "con cá", cháu cũng có nói theo là "con cá".
Hai tuần gần đây Ken đã nói được hơn hơn 1 chút, nhưng cũng chỉ là nói theo lời người lớn chứ chưa tự nói ra 1 mình. Ví dụ ba mẹ dạy Ken nói những từ đơn hoặc 2 từ đơn thì Ken có nói theo đúng vậy.
Hoặc mẹ chuẩn bị dọn cơm, mẹ bảo Ken ơi, ăn cơm, ba ơi ăn cơm thì Ken biết chạy vào gọi "ba ơi, chơm, chơm...", hoặc "chào cô" khi mẹ đón ở nhà trẻ..
Hiện nay cháu đi học, tối về em đã hạn chế cho xem tivi (cháu chỉ thích xem quảng cáo), chị T.Anh cho em hỏi là có nên để cháu xem quảng cáo nữa k hay là tắt luôn ạ? Vì khi cháu xem quảng cáo đến đoạn thích là có khi chạy lòng vòng quanh giường, có khi nằm im chăm chú xem, có khi lúc lắc người và lẩm nhẩm hát theo...
Nhiều lúc cũng cảm thấy lo quá chị ạ.

[Nguyen,Anh]

Phần trả lời từ chuyên viên Cùng Nhau Vượt Khó

Em cảm ơn chị đã dành thời gian trả lời bài cho em.
Trong tuần qua, em đã mua poster đủ loại hình về dán ở gần giường, khi về nhà, Ken chơi 1 chút rồi mới phát hiện ra poster, Ken chạy lại nhìn một lát rồi thôi. Sau đó em chỉ và đọc lớn 1 từ nào đó lên nhưng Ken lơ đi, tỏ vẻ k có hứng thú gì cả.

Đừng dán nhiều quá, dễ chia trí lắm.

Em làm theo lời chị, tập cho bé nói từ bóng/ bánh... nhưng lúc ưng thì Ken nói theo, tuy nói giọng còn đớt đớt... lúc k ưng thì lơ đi chả đoái hoài gì đến lời mẹ gì cả chị ạ.
Sau đó vài ngày, tự dưng có lúc đang nằm chơi, Ken nhìn tấm poster và nói lên "cá" (mặc dù trong poster k có con cá nào, hic), em thấy vậy thì nói lại "con cá", cháu cũng có nói theo là "con cá".
Hai tuần gần đây Ken đã nói được hơn hơn 1 chút, nhưng cũng chỉ là nói theo lời người lớn chứ chưa tự nói ra 1 mình. Ví dụ ba mẹ dạy Ken nói những từ đơn hoặc 2 từ đơn thì Ken có nói theo đúng vậy.
Hoặc mẹ chuẩn bị dọn cơm, mẹ bảo Ken ơi, ăn cơm, ba ơi ăn cơm thì Ken biết chạy vào gọi "ba ơi, chơm, chơm...", hoặc "chào cô" khi mẹ đón ở nhà trẻ..

Ken mới 25 tháng, độ tập trung chắn chắn còn yếu. Bạn có lẽ sẽ phải vừa dậy vừa chơi. Muốn khuyến khích con nói, bạn phải lấy đi những gì Ken thích, rồi bảo con nói thì mới xin được. BẠn cũng có thể làm theo kiểu nói vuốt đuôi bằng bài thơ, bài hát... Nếu bạn có loại bánh qui mà Ken thích, bạn bẻ nhỏ ra, rồi chỉ con cá, bảo Ken nói. Hễ Ken nói "cá" thì được một xíu bánh (xíu thôi nhé, không thì nói 10 lần cá là con no kềnh bụng).

Hiện nay cháu đi học, tối về em đã hạn chế cho xem tivi (cháu chỉ thích xem quảng cáo), chị T.Anh cho em hỏi là có nên để cháu xem quảng cáo nữa k hay là tắt luôn ạ? Vì khi cháu xem quảng cáo đến đoạn thích là có khi chạy lòng vòng quanh giường, có khi nằm im chăm chú xem, có khi lúc lắc người và lẩm nhẩm hát theo... Nhiều lúc cũng cảm thấy lo quá chị ạ.

Cấm xem tivi thì cũng không nên, nhưng bạn nên cho xem những gì có thể giúp cho con học được. Thí dụ, quảng cáo có con gấu để con nói "gấu", có cô tiên để con nói "cô tiên", có mì để con nói "mì." Nếu con lúc lắc người hay lẩm nhẩm hát theo, nghĩa là con đang học được điều gì đấy, cũng hay. Cứ cho xem tí tí để học cái này cái kia, không sao đâu (miễn là đừng cho coi ngày coi đêm ). Nếu bạn có thể tìm ra loại phim nào có hình ảnh chầm chậm cũng tốt đấy.

Nguyễn Tường Anh
Nhóm Chuyên Gia TK

[Cá Cha]

Chào chị Tường Anh,
Hiện nay cháu đi học, tối về em đã hạn chế cho xem tivi (cháu chỉ thích xem quảng cáo), chị T.Anh cho em hỏi là có nên để cháu xem quảng cáo nữa k hay là tắt luôn ạ? Vì khi cháu xem quảng cáo đến đoạn thích là có khi chạy lòng vòng quanh giường, có khi nằm im chăm chú xem, có khi lúc lắc người và lẩm nhẩm hát theo...
Nhiều lúc cũng cảm thấy lo quá chị ạ.

Lấy độc trị độc. Tất nhiên là không cho cháu xem nhiều (< 1h/ngày), nhưng chị cũng có thể xem cùng cháu, chỉ cho cháu biết hình bác sỹ, bàn chải, con gấu .... xem có giống poster mẹ dán ở nhà không? hay là chạy múa cùng con, thậm trí dùng TV để dụ dỗ, làm phần thưởng cho 1 việc nào đó
Quan trọng nữa là hạn chế tối đa việc cháu xem TV 1 mình

[Heniken]

Cá cha: Cảm ơn anh, đúng là có những khi bận gì đó thì cả nhà cứ để cháu xem tivi 1 mình, từ giờ em sẽ lưu ý việc này. Cháu đi học cả ngày nên ở nhà chỉ thỉnh thoảng xem quảng cáo thôi (gđ cố gắng hạn chế < 1h, có khi lơ luôn k mở tivi), có khi thì tập cho cháu lặp lại từ trong quảng cáo, nhưng có khi thất bại vì cháu cứ chăm chú xem, k lắng nghe người bên cạnh nói gì cả, hichic…
Chị T.A: E sẽ cập nhật tình hình đều để xin thêm tư vấn của chị, cảm ơn chị nhiều.
Em hỏi thêm là:
- khi lấy những thứ con thích, bắt con nói mới cho mà con lại khóc gào lên thì làm thế nào hả chị?
- khi con bị té hay đau, con hay đưa chân/ tay (chỗ bị đau) cho ba/mẹ thổi vào chỗ ấy, lúc đó thì mình làm thế nào ạ? (thông thường khi con chạy té hay va vào gì đó hơi hơi đau là em và chồng em cứ lơ đi, k ôm ấp vỗ về con đâu, tự con đứng dậy xoa xoa chỗ đau tí rồi chơi tiếp, chỉ khi nào thấy đau lắm thì mới dỗ con 1 tí nhưng cũng nói là tại con bất cẩn mà té chứ cũng k dám nói là cái tường hư hay cái ghế hư làm con đau, em sợ con cứ nghĩ là do những thứ ấy mà k phải do mình).

[Nguyen,Anh]

Phần trả lời từ chuyên viên Cùng Nhau Vượt Khó

Em hỏi thêm là:
- khi lấy những thứ con thích, bắt con nói mới cho mà con lại khóc gào lên thì làm thế nào hả chị?
- khi con bị té hay đau, con hay đưa chân/ tay (chỗ bị đau) cho ba/mẹ thổi vào chỗ ấy, lúc đó thì mình làm thế nào ạ? (thông thường khi con chạy té hay va vào gì đó hơi hơi đau là em và chồng em cứ lơ đi, k ôm ấp vỗ về con đâu, tự con đứng dậy xoa xoa chỗ đau tí rồi chơi tiếp, chỉ khi nào thấy đau lắm thì mới dỗ con 1 tí nhưng cũng nói là tại con bất cẩn mà té chứ cũng k dám nói là cái tường hư hay cái ghế hư làm con đau, em sợ con cứ nghĩ là do những thứ ấy mà k phải do mình).

1. Khóc thì khóc, sợ gì? Bố mình bảo: "Khóc nở phổi, cứ khóc tiếp đi con!" Đấy là những khi mình lèo nhèo, khóc dai.
Khi con gào lên, bạn lập tức đứng lên bỏ đi chỗ khác, hoặc nằm lăn ra nhắm mắt ngáy khò khò, hoặc hát nghêu ngao. Bé sẽ thấy việc khóc chả có tác dụng gì. Nhiều lần, bé sẽ bớt đi.
2. Khi con té, con đau, mình cứ vỗ về, và chỉ cho con phải làm gì để lần sau khỏi té ngã. Con muốn mẹ thổi, cứ thổi phù phù. Chả sao. Nhưng việc đổ lỗi cho cái tường, cái bàn, cái ghế hoàn toàn bất lợi cho sự trưởng thành của trẻ.