Cháu trai 03 tuổi bị rối loạn phát triển ngôn ngữ

[Đinh Thị Hồng Vân]

Chào chị Tường Anh và các anh chị trong Ban điều hành!
Em là mẹ của cháu trai Đức Minh- 03 tuổi.
Thật tiếc là em không thể đăng ký tham giá đánh giá cho con với CONCUAME vào tháng 8/2009. Rất mong anh chị sớm trở lại HN để em có cơ hội gặp trục tiếp anh chị để được tư vấn.
Trước mắt em xin hỏi anh chị một số câu hỏi sau:
Khi 2 cháu 02 tuổi em thấy cháu chưa nói được và đã đưa cháu đến khám tại bệnh viện nhi T.Ư và được làm test tâm lý và chuẩn đoán mắc chứng TK.
Sau mấy tháng ngụp lặn trong đống tài liệu em mới can thiệp cho cháu. Sau khoảng 9 tháng can thiệp và cho cháu đi học trường mầm non bình thường em thấy cháu có nhiều thay đổi:
- Về vận động ( VD tinh và VD thô ) nhìn chung ngay từ nhỏ cháu đã tương đối bình thường cháu trườn, bò, ngồi, đứng, chạy, nhảy, lăn lộn, leo cầu thanh, mang vật nặng, đẩy vật nặng, đạp xe, cắt giấy, xếp hình, xâu hạt, viết, vẽ... như các cháu bình thường.
- Về cảm giác: Em thấy cháu cũng không có nhiều biểu hiện rối loạn, nhai rất tốt, không kén ăn, ngủ rất tốt... ( chỉ thỉnh thoảng cháu tự xoay tròn và cười )
- Về nhận thức: Em thấy khả năng tiếp thu của cháu rất khá: Cháu nhận biết đúng được nhiều đồ vật, con vật, hiện tượng khi đã được giói thiệu và nhớ lâu ( khoảng hơn 300 thẻ tranh em đã giới thiệu cháu đề nhớ được, khi được hỏi cháu hồi đáp nhanh, khi đi ra đường gặp gì em cũng hỏi và cháu trả lời đúng.
- Về giao tiếp:
+ Giao tiếp mắt trước đây kém, giờ đã tốt hơn, cháu chủ động nhìn vào mắt người nói chuyện ( có khi nhìn lâu được 30 giây );
+ Tương tác chưa tốt: Cháu thích chơi đùa với các bạn và người lớn nhưng chưa biết chủ động tham gia vào các trò chơi; khi được hướng dẫn thì cũng biết chơi;
+ về ngôn ngữ: Cháu đã nói được nhiều từ đơn và một số tù đôi ( nhưng nói còn nói ngọng ); nói đúng ngữ cảnh một số từ khó như: giả vờ, ngược, hết rồi, chân bẩn, khát, đói, nóng, lạnh lắm, ngứa, đau... biết yêu cầu: lấy thìa, uống nước, lấy bánh, sữa chua, mỏ, đóng, đi chơi, đi xe... Nhưng cháu chưa biết đặt câu, chưa biết hỏi những câu đơn giản.

Em thấy con trai em có nét TK, nhưng cháu có khả năng hòa nhập và ít hành vi lạ, nhận thức tốt, có chủ động giao tiếp với mọi người. Hiện nay em rất quan tâm đến 02 vấn đề mong chị tư vấn:
- Thứ nhất: Về luyện âm, em đã áp dụng 02 cách:
+ Sửa âm trực tiếp bằng cách ngồi đối diện với cháu, làm mẫu và yêu cầu cháu nói lại, nói các từ dễ trước.
+ Ngồi trước gương, nói làm mẫu để cháu nhắc lại.
Mong chị tư vấn cho em nên làm những gì để luyện âm.
- Thứ hai: Cháu đã nói được nhiều từ đơn, làm cách nào để dạy cháu biệt đặt câu. Hiện nay em chie biết áp dụng thế này: khi cháu đang chơi em đến gần hỏi: M đang làm gì đấy? Chờ cháu hồi đáp nếu thấy cháu nhìn lên và không biết nói thế nào em sẽ trả lời: M đang tô mầu... Đại loại là vậy thôi chị ạ. MOng chị hướng dẫn em, em không biết làm một cách bài bản.

[Nguyen,Anh]

Phần trả lời từ chuyên viên Cùng Nhau Vượt Khó

Em là mẹ của cháu trai Đức Minh- 03 tuổi.
Thật tiếc là em không thể đăng ký tham giá đánh giá cho con với CONCUAME vào tháng 8/2009. Rất mong anh chị sớm trở lại HN để em có cơ hội gặp trục tiếp anh chị để được tư vấn.

Chào mừng bạn đến với diễn đàn Con Của Mẹ. Rất tiếc đã không có dịp gặp bé nhà bạn. Vào tháng 12 thì mình lại khăn gói chạy về bên ấy. Mình nghe là danh sách ngoài Hà Nội đã... đầy thì phải. Bạn liên lạc với Xuyến nếu muốn đăng ký cho con nhé.

Hiện nay em rất quan tâm đến 02 vấn đề mong chị tư vấn:
- Thứ nhất: Về luyện âm, em đã áp dụng 02 cách:
+ Sửa âm trực tiếp bằng cách ngồi đối diện với cháu, làm mẫu và yêu cầu cháu nói lại, nói các từ dễ trước.
+ Ngồi trước gương, nói làm mẫu để cháu nhắc lại.
Mong chị tư vấn cho em nên làm những gì để luyện âm.
- Thứ hai: Cháu đã nói được nhiều từ đơn, làm cách nào để dạy cháu biệt đặt câu. Hiện nay em chie biết áp dụng thế này: khi cháu đang chơi em đến gần hỏi: M đang làm gì đấy? Chờ cháu hồi đáp nếu thấy cháu nhìn lên và không biết nói thế nào em sẽ trả lời: M đang tô mầu... Đại loại là vậy thôi chị ạ. MOng chị hướng dẫn em, em không biết làm một cách bài bản.

1. Luyện âm: về kỹ thuật thì thế là tạm ổn. Về nội dung, bạn đã chú ý chọn từ dễ. Hy vọng những từ ấy dễ một cách bài bản, nghĩa là đúng chuẩn phát triển. Bạn qua bên nguồn liệu, tìm bài phát âm, sẽ thấy độ tuổi và những âm trẻ có thể nói được. Bạn bắt đầu bằng m, b, c, g là âm dễ trước. Đừng ghép nhiều phụ âm vào đấy quá, thí dụ BI thì dễ, còn BÌNH hay BƯỚNG là khó. Bạn chọn ra những từ trong độ tuổi của con, thí dụ bà, bát... thay vì bồng bềnh, bóng bẩy... Bạn nên viết xuống danh sách một số chữ, rồi luyện cho thuần những chữ ấy trước khi sang chữ mới.
2. Câu dài hơn 1 chữ: Dựa trên từ mà bé đã biết, bạn chọn hình ảnh (trong báo quảng cáo, truyện tranh...) để hỏi bé. Thí dụ bé đã biết "bình sữa", bạn có thể tìm hình em bé bú bình, rồi: "Ai đây? Em bé làm gì? Ai pha sữa cho em? Em mặc áo màu gì?..." Khi bé chuẩn bị trả lời, bạn có thể mớm cho con chủ từ: "Em..." và bé nói "Em bé bú sữa." Khi nói "em" tay bạn chỉ vào hình em bé. Nếu bé không nói tiếp được, bạn cứ mớm từ từ từng chữ, và làm cử chỉ hay chỉ vào hình để nhắc. Sau cùng, bạn giúp con nói lại câu ấy, và cũng nhắc cho con nói.

Khi chọn hình cho các bài học, bạn chọn hình đơn giản, đừng rối quá làm con chia trí. Khi học, bạn chọn lúc con trầm tĩnh, đừng để ai ồn ào chung quanh. Mình nghĩ bé có nhận thức khá ổn định, có cơ hội tiến bộ.

Để hướng dẫn bạn bài bản từ đầu đến cuối thì không đơn giản bạn ạ, vì đó có thể là năm bảy cuốn sách cơ. Bạn thông cảm nhé. Mình sẽ giúp từ từ.

Nguyễn Tường Anh
Nhóm Chuyên Gia TK

[Đinh Thị Hồng Vân]

Em cảm ơn chị nhiều ạ. Em se cố gắng áp dụng những điều chị đã hướng dẫn.

[Đinh Thị Hồng Vân]

Em chào chi Tường Anh và các anh chi trong Ban điều hanh!
Em đang loay hoay vơi việc dạy con, không biêt nên dạy gì và day thế nào?
Con trai em ngôn ngữ cũng có tiến bộ: Nếu mẹ nói trước bé có thể nói lại y nguyên (hơn ngọng chút). Chủ động nói được câu 4-5 chữ. Gặp sự vật nào có thể nói tên sự vật ấy hoặc câu ngắn nói về đặc điểm của sự vật: Ví dụ gặp con gà đang đi ở sân bé nói: "COn gà đi".
Nhận thức cũng khá hơn: Biết tên hầu hết các con vật, hoa quả, đồ dùng, người thân khi được giới thiệu, nhớ lâu.
Nhớ số, chữ cái, một số chữ quen gặp như: TOSHIBA, BIA HÀ NỘI, CHÈ LITON...
Nhưng em thấy hạn chế của bé là:
- Không biết hỏi, trả lời ( chỉ học thuộc các câu hỏi, câu trả lời thường gặp rồi nói)
- Hay nói lại không đúng ngữ cảnh: VD khi lên giường đi ngủ bé cứ nói lặp đi lặp lại: CON LỢN CẮN, VŨ LÀM VỠ RƯỢU CỦA ÔNG ( đó là những việc bé đã gặp trước đó ). Em không biết đối phó với việc này như thế nào, chỉ biết nói lảng sang việc khác để dừng việc nói nhảm của bé lại.
Do điều kiện nhà em ở ngoại ô HÀ NỘI nên em không nhờ được giáo viên chuyên biệt dạy cho bé, chỉ cho bé đi học trường mầm non bình thường và nhờ cô giáo ở lớp về dạy thêm buổi tối ( mẹ thì không dạy được vì bé bắt nạt mẹ không chịu ngồi ).
Em không biết nên day gì cho con vào giai đoạn này. Bài học nghèo nàn quá chị ạ.
Chi cho em hỏi sắp tới CCM có đợt thẩm định nào cho trẻ TK ở VIỆT NAM không a? Nếu có thì cho em đăng ký thẩm định cho bé. Còn nếu chưa có kế hoạch thì em có thể được thẩm định ONLINE không ạ? Em có thể mô tả kỹ lưỡng về bé. CCM sẽ căn cứ vào đó rồi lên chươnmg trình can thiệp, bài học theo tuần cho bé để em bám theo đó mà lên giáo án học cho bé không a? ( Tất nhiên là em sẽ trả phí theo quy định của CCM ạ ).
Em đang rất lo lắng, thời gian cứ trôi, tuổi của bé cứ lớn dần và khoảng cách của bé với các bạn ngày càng xa, em thấy tiếc thời gian mà lại mất phương hướng, không có hướng đi.
EM chỉ cầu mong sẽ có được sự chỉ dẫn cụ thể của anh chị để em xác định được rõ những việc cụ thể mìnhg phải làm.
Mong nhận được sự giúp đỡ của anh chị.
Em xin trân thành cảm ơn!
Em Hồng Vân.

[Nguyen,Anh]

Chào bạn, mãi từ tháng 9 năm ngoái đến giờ mới thấy bạn quay trở lại. Rất tiếc đã không có dịp hỗ trợ bạn vì bạn "biến mất".

Về thời gian của những chuyến đi kế tiêp, tôi nhờ điều hành trả lời bạn nhé.

Khi bé nói về những gì đã xảy ra, bạn không cần làm lơ, mà hỏi để bé được nói. Cùng lúc, bạn đang luyện khả năng hỏi đáp, kể chuyện, mô tả... Bạn thử xem nhé.

Về hành vi, bạn nên cố gắng thế nào để con đừng bắt nạt mẹ. Đường đi còn dài, bạn phải có uy để còn thực hiện nhiều việc lắm đấy.