Có nên can thiệp con theo hướng trẻ tự kỷ?

[Võ Thanh Tuấn]

Chào mẹ Nobita.
Không biết bạn có hay trao đổi thông tin với cha mẹ của các em bé bị TK không? Theo như mình được biết thì các trẻ TK bắt chước tệ lắm, chứ không được như bé của bạn đâu, chứ con của mẹ No cũng hiểu được cảm xúc của của người khác, thì còn tuyệt vời lắm so với mong đợi của các PH khác với con của mình. Chắc bạn cũng thuộc mẫu người hay lo lắng ha? Chắc cũng giống mình ở điểm đó.
Mình cũng có một chút giống bạn nữa, đó là cũng đang có ý định sinh bé thứ 2, nhưng trong thâm tâm, giống như con chim sơ cành cây cong, nên cũng còn nhiều bặn khoăn và trăn trở.
À, bạn cho mình hỏi, ngoài chậm nói ra, bé nhà bạn có biểu hiện gì được gọi là hành vi bất thường không?

[menobita]

Hiii...chào anh Tuấn!
Em vào mục này gần như...thường xuyên kể từ khi ...phát hiện ra nó. Theo em biết thì phổ tự kỷ nó cũng...rộng lắm, cớ mức độ nhẹ, mức độ nặng và mức độ rất nặng. Teho em thì bé nhà em có dấu hiệu tự kỷ ở mức độ nhẹ anh ạ. Bé bây giờ nói khá tốt, còn đọc thơ vanh vách mà. Cảm xúc thì bé nhận biét tốt nhưng chỉ quan tâm cảm xúc liên quan đến bé thôi còn không liên quan thì bé chẳng thèm để ý. Ví dụ: Bé đòi cái gì mà không được thì mà ba quát, giận thì bé nhìn mặt bá tỏ vẻ năn nỉ, không được th2i tỏ vẻ tủi thân, muốn khóc, ba vẫn không thay đổi thái độ thì bé chạy tới mẹ mách "ba đánh con, ba đánh con". Cũng như vậy, nếu mẹ bị ốm, bé thích chơi với mẹ nhưng mẹ bị ốm thì bé buồn thấy rõ nhưng khi mẹ (cũng bị ốm) mà bé có người chơi cùng thì mẹ nằm mặc mẹ, chẳng thèm quan tâm.
Bé ngoài việc chậm nói thì biểu hiện đáng lo nhất là bé chưa biết giao tiếp đúng nghĩa. Bé mới nhận thức ở mức độ trực tiếp đơn giản như. Mẹ hỏi con gì, cái gì,..bé biết thì bé trả lời. Còn hỏi sâu hơn 1 tý là bé lảng đi chỗ khác chơi.
Bé cũng chưa biết nghe lời mẹ giải thích, chưa biết giao tiếp qua điện thoại. Ui, nói chung là chưa biết tương tác đúng nghĩa.
Còn những biểu hiện về tâm sinh lý khác thì bình thường. Bé không quá quậy phá, không quá la hét. Biết đau, biết nóng, biết lạnh, biết cay còn biết dò đường khi nghi ngờ có nước trên nền nhà (sợ té, hành động này mắc cười lắm, như ông cụ non, bước một bước lại cúi xuống lấy tay rờ mặt nền nhà xem có...ướt không) hiii.

[Võ Thanh Tuấn]

Híc!
Mình nói thiệt nha. Chắc tư tưởng của menobita bị TK chứ bé nhà bạn chẳng bị sao hết. Chắc bạn đọc nhiều, nghiên cứu nhiều tài liệu về TK, rùi nhìn đâu cũng thấy TK chăng? Chứ bé nhà bạn, chỉ chậm nói một tý thôi, không có hành vi bất thường gì, thế mà bạn bảo bé TK nhẹ. Theo mình, mẹ nobi nên loại bỏ khỏi đầu suy nghĩ đó đi nhé, tập trung vào dạy thêm cho con nói. Chứ cứ suy nghĩ TK này nọ tội nghiệp bé. Chắc bà mẹ này đáng bị đánh đòn quá.

Mình cũng như bạn thôi, đoc rất nhiều tài liệu, nhìn đâu cũng thấy TK, nên rất hoang mang, 15 đêm liên tục mình không ngủ được, giai đoạn đó mình bị stress và trầm cảm trầm trọng, bà xã mình phải đi cắt thuốc bắc cho mình uống. Đúng là tâm trạng làm cha, làm mẹ, không bao giờ hết suy nghĩ, băn khoăn ha bạn?

Mình có một ông bạn thân không may bị mất trong một tai nạn xe máy, có đứa con gái gần 4 tuổi, thế mà thấy có bạn bè đến, nó chạy nhảy, nhảy nhót liên tục ,vui cười hớn hở. Con nít mà, thấy có ai chơi, là quên hết, sau đó nhớ ra thì mới buồn.

Con bạn sẽ phát triển rất tốt. mới có tý tuổi đầu, như vậy là OK rùi, bạn đừng lo lắng nghe.

Bé nhà mình thì ngoài chậm nói ra, thì còn thích xoay tròn các vật, nghịch ngợm nhảy nhót suốt cả ngày. Trong tuần vừa rồi thấy bé nói năng cũng tiến bộ hơn.

Lâu lâu, bạn rảnh, lên diễn đàn chia sẻ cho vui nhé, Mình hay đọc topic của bạn, vì thấy con mình cũng có vài nét được như con bạn, cho nên thấy con bạn tiến bộ là mình vui lắm.
BB mẹ Nobi

[Nguyen,Anh]

Thường ra chúng ta nói tự kỷ nhẹ hay nặng. Đó là định nghĩa thông thường dựa trên hành vi. Nếu bé hay đấm đá, đạp dẫy, ăn vạ, ta bảo "không nhẹ". Bé ngoan hiền, ta bảo "nhẹ". Tuy nhiên, hành vi không chỉ là đấm đá đâu. Có em thông minh, ngoan ngoãn, học ở trường công trường tư ngon lành, nhưng em không có bạn vì em cáu giận khi bạn nói đùa những câu chẳng đáng cho em giận. Em sợ trời gió, và tránh gió là chuyện không thể thực hiện, nên lúc nào em cũng lo âu hỏi han thầy cô bạn bè xem gió cấp mấy... Trong trường hợp của em, tôi không nghĩ ta nên nói "nhẹ" vì những điểm yếu của em khiến em thành cậu bé hay cô bé kỳ cục, dị hợm.

Việc bé ngoan ngoãn, đọc tốt, nhớ tốt, chưa hẳn đã là tốt. Tôi có rất nhiều học trò đọc vanh vách, nhưng đó chỉ là khả năng đánh vần. Khi hỏi nội dung, các em không hiểu đến 10% những gì đã đọc.

Ngược lại, khi thấy bé đọc tốt, nhớ tốt, hơi sợ nóng lạnh đôi chút, cũng chưa chắc đã là điều phải lo lắng. Con út của tôi, và tôi nhớ cô con gái anh Phi cũng thế: chúng rúm cả người, mặt xanh mét nếu phải bỏ chân xuống cát biển ở tuổi 2-3. Chúng tôi tức lắm, vì nghĩ cát thì là cái quái gì chứ? Thế rồi bây giờ chúng không có vấn đề gì nhiều về cát ở chân, nhưng có vẻ là những cá nhân rất sạch sẽ. Cô con gái anh Phi thì tắm 45-50 phút mới xong. Con trai tôi luôn nôn ọe nếu đang ăn mà nhìn thấy hình ảnh bùn, con lươn, máu me...

Nói tóm lại là có những dấu hiệu nào đó là lạ, ta nên cẩn trọng, nhưng chính vì cẩn trọng mà nên đưa con đi thẩm định nghiêm chỉnh để biết vấn đề đang ở đâu. Cái khó là không phải cứ thẩm định, mọi thứ sẽ rõ ràng. Vì thế, nếu hỏi tôi có nên giúp đỡ trẻ theo hướng tự kỷ nếu trẻ có một hai dấu hiệu gì đó giống giống tự kỷ không, tôi sẽ trả lời là có. Anh Phi đã dựng những bàn ghế với vách che chắn cho con anh ấy học bớt chia trí. Các cháu không hề có dấu hiệu gì tự kỷ, nhưng để giúp con học cho tập trung, tại sao lại không bắt chước loại bàn ghế ấy? Con tôi có tật ham chơi, dù không tự kỷ, tôi vẫn làm thời khóa biểu cho cu cậu tuân hành theo. Kết luận, nếu có phương pháp nào đó không quái dị, không đụng chạm đến bên trong cơ thể của trẻ, mà có thể giúp trẻ học hành dễ dàng, tại sao không sử dụng?

[menobita]

Cảm ơn chị Tường Anh và anh Tuấn rất nhiều!
Em rất muốn được như anh Tuấn nghĩ "mẹ có có suy nghĩ TK chứ con thì bình thường". Ôi, em cũng đang mong và phấn đấu vì điều đó lắm đây. Hạnh phúc nhất là có ngày thấy con biểu hiện và phát triển bình thường như các bạn khác.
Em cảm ơn chị Tường Anh nhiều vì những lời "cảnh giác" tích cực của chị. Em cũng đang theo dõi và luôn cố gắng dạy con thật nhiều với mong mỏi là con hoàn toàn có những kỹ năng cơ bản mà lứa tuỏi của con đáng phải có. Và em vẫn đang cố gắng giúp đợ bé trong điều kiện tốt nhất mà em sắp xếp được chị ạ. Những thông tin mà chị đưa ra, em đã xem đi xem lại rồi. Em hiểu ý chị và em đã, đang và sẽ tiếp tục làm theo những gì mà chị, anh Phi và cả những nhận biết về con của hai vợ chồng em nữa ạ.
Em cảm ơn mọi người rất nhiều.
Em đang phấn đấu và mong mỏi đến một ngày gần nhất em được "khoe" với mọi người "con em đã...bình thường".

[Võ Thanh Tuấn]

Chào menobi!
Cảm ơn những thông tin mà Menobi đã cung cấp. Chắc chắn cuối tuần này, sẽ phải chạy đi mua đất sét cho thằng cu nhà mình. cái vụ đất sét này mình cũng chưa biết tới, mặc dầu cũng rất quan tâm tới con. Cho mình hỏi điều này cái, Chắc bạn cũng đang ở Sài gòn đúng không? Vừa rồi mình có nghe bạn đề cập đến vấn đề cho con học ở trương các ma sơ, mình không hiểu thủ tục ở các trường đó như thế nào. như thằng cu nhà mình muốn xin học các trường đó có khó không? Bạn nhớ thông tin cho mình vấn đề này với nhé. Thanks bạn trước.

[phi]

Ví dụ: Bé đòi cái gì mà không được thì mà ba quát, giận thì bé nhìn mặt bá tỏ vẻ năn nỉ, không được th2i tỏ vẻ tủi thân, muốn khóc, ba vẫn không thay đổi thái độ thì bé chạy tới mẹ mách "ba đánh con, ba đánh con".

Những lúc đó cả ba lẫn mẹ đều đồng lòng nhé, đừng người phạt người bênh.

Bé có một số thói quen tốt như bảo bé làm gì thì bé không bao giờ để công việc đó dang dở dù gấp đến bao nhiêu. (dĩ nhiên là việc cực đơn giản như đi đóng cổng, lau nhà...).

Bé nhà bạn có thích chơi lego không?

[menobita]

Anh Tuấn:
Em ở Dĩ An (gần Thủ Đức) cháu nó học ở trường Ma so Đông Hòa. Các trường Ma so thường chỉ nhận bé vào dịp đầu năm (đăng ký trước 1 tháng). Khi đến đăng ký sẽ có người thẩm định cho bé, nếu bé có biểu hiện tự kỷ thì sẽ cho học lớp chuyên biệt dành cho trẻ dạng này. Cu nhà em khi cô giáo thẩm định thì bảo là bé chỉ hơi chậm chứ không khác thường nên nhận bé vào lớp bình thường.

Như biể hiện của cu nhà anh chắc cũng hơi...giống giống nhóc em. Anh thử liên hệ trường sơ nào gần anh ở thử xem ạ.

anh Phi: em chưa làm được như anh nói vì thấy tội con. Những lúc bé tới mách mẹ "ba đánh con" thì mẹ thường hỏi lại "ba đáng con hả? ba hư quá. để mẹ...đánh ba cho" (hiii) vì ba nó cũng...khác người lắm. Là đàn ông nhưng hay giận dỗi và cũng hay...giận con lắm. Mà đã giận là ba ...nghỉ chơi vói cả hai mẹ con luôn (thỉnh thoảng em cũng ghét tính ba nó vì nhiều lúc "rèn" con không đúng lúc).

Trò lego (là lắp ráp đúng không anh?) em chưa mua cho bé nhưng em nghĩ bé chưa biết chơi. Bé chỉ mới biết lắp miếng ghép chữ cái, con vật vào bảng đơn giản. Hay là nhét các con vật đúng vào hình con vật trên hộp gỗ (em không biết tên nó là gì). Mấy hình siêu nhân thì bé lắp rồi tháo nhưng cũng chỉ mấy cái đơn giản như tay chân,...thôi. Nhưng chơi được vài lần thì bé lại chán, thậm chí khi ro bốt bị gãy tay gãy chân thì bé bảo "bể rồi" hay "hư rồi" thôi.

Để cuối tuần hai mẹ con đi mua lego về cho bé chơi thử có biết chơi không

ah. Mấy ngày gần đây bé có biểu hiện hay đặt tên cho sự vật mà bé biết...tí tẹo. Hôm nay mẹ ngồi trên ghế chơi, bé mang tới rất nhiều đồ, nào giấy nào nước suối (la vie), nào mô hình quả táo, đất sét (bé hay gọi đất sét là thịt bò) và cả một vài thứ rác nữa. Bé lần lượt đưa cho mẹ từng món, đặt tên theo sự...tưởng vậy của bé. Đầu tiên bé đưa cần câu cá (đã bị gãy) cho mẹ bảo "mẹ cất câu cá", tiếp đó đưa chai nước suối bảo "mẹ cất la vie", đưa cái lược bảo "mẹ cất tóc", đưa đôi vớ bảo "mẹ cất hai cái chân", đưa mô hình quả táo bảo "mẹ cất cái áp pồ (apple)" (bó tay). đưa miếng giấy bảo "mẹ cất con gián",...lần lượt món nào cũng được bé đặt tên theo cách bé hiểu (mà có sự liên hệ thật). Hai vợ chồng cười lăn. Lên giường mẹ cầm bình sữa, đang than với ba là con không chịu uống, cu cậu tới bảo "con uống sữa" rồi đưa nguyên bình, mở nắp uống luôn. Uống một tý lại xem thử và bảo "gần hết rồi, gần hết rồi" lại uống nữa cho hết bình. Xong ba mẹ khen thì anh chàng sướng lắm.

Bây giờ có vẻ bé đang thích nói dữ lắm anh ạ. Vậy nhưng dạy thì nhớ mà lại không chịu hỏi. Bó tay

[Nguyen,Anh]

Những lúc bé tới mách mẹ "ba đánh con" thì mẹ thường hỏi lại "ba đáng con hả? ba hư quá. để mẹ...đánh ba cho" (hiii) vì ba nó cũng...khác người lắm. Là đàn ông nhưng hay giận dỗi và cũng hay...giận con lắm. Mà đã giận là ba ...nghỉ chơi vói cả hai mẹ con luôn (thỉnh thoảng em cũng ghét tính ba nó vì nhiều lúc "rèn" con không đúng lúc).

Khúc này mình phản đối bằng hai chân và hai tay, mựon luôn chân tay của các phụ huynh khác nữa cho mạnh mẽ.

Ở tuổi của bé, ba không bao giờ "hư" cả vì đó vẫn là nhân vật cùng với bạn dậy dỗ, uốn nắn bé. Việc anh ấy rèn con không đúng lúc là chuyện không ít xảy ra ở mọi gia đình, nhưng bạn chỉ nên phản đối anh ấy khi có 2 vợ chồng với nhau thôi. Phải bảo vệ uy tín của anh ấy chứ. Ngoài ra, nếu bạn và anh ấy không "đoàn kết chống xâm lăng" thì rồi đây bạn sẽ khó dậy bé lắm đấy.

Riêng việc anh ấy hay giận thì mình nghĩ "chồng giận thì vợ bớt lời, cơm sôi nhỏ lửa..." Chả phải chồng mới thế, thiên hạ đang la thét ầm ầm mà mình nhỏ nhẹ và bình tĩnh thì họ chẳng có cách nào khác hơn là dịu lại, rồi nghĩ lại.

Mấy ngày gần đây bé có biểu hiện hay đặt tên cho sự vật mà bé biết...tí tẹo. Hôm nay mẹ ngồi trên ghế chơi, bé mang tới rất nhiều đồ, nào giấy nào nước suối (la vie), nào mô hình quả táo, đất sét (bé hay gọi đất sét là thịt bò) và cả một vài thứ rác nữa. Bé lần lượt đưa cho mẹ từng món, đặt tên theo sự...tưởng vậy của bé. Đầu tiên bé đưa cần câu cá (đã bị gãy) cho mẹ bảo "mẹ cất câu cá", tiếp đó đưa chai nước suối bảo "mẹ cất la vie", đưa cái lược bảo "mẹ cất tóc", đưa đôi vớ bảo "mẹ cất hai cái chân", đưa mô hình quả táo bảo "mẹ cất cái áp pồ (apple)" (bó tay). đưa miếng giấy bảo "mẹ cất con gián",...lần lượt món nào cũng được bé đặt tên theo cách bé hiểu (mà có sự liên hệ thật). Hai vợ chồng cười lăn. Lên giường mẹ cầm bình sữa, đang than với ba là con không chịu uống, cu cậu tới bảo "con uống sữa" rồi đưa nguyên bình, mở nắp uống luôn. Uống một tý lại xem thử và bảo "gần hết rồi, gần hết rồi" lại uống nữa cho hết bình. Xong ba mẹ khen thì anh chàng sướng lắm.

Dấu hiệu rất tốt. Bé đang học goi tên sự vật, và lại đặt câu (dù câu còn rập khuôn). Thay vì "cười lăn", bạn có thể mớm cho con mẫu câu khác được không? Thí dụ, la vie màu xanh, lược màu vàng...

[menobita]

Em sẽ rút kinh nghiệm để tốt hơn cho con chị à. Điểm yếu của em là hay mềm lòng. Thấy cu cậu khóc là em chịu không nổi (em phải khắc phục mới được).
Em cảm ơn chị nhiều, em sẽ tập cho bé như chị gợi ý. Vài bữa có gì mới em lại up lên để chị và mọi người giúp em ạ.