Bé Poob 2 tuổi có biểu hiện tự kỷ

[phi]

Nói tóm lại, về nhận thức, nghe hiểu thì đến giờ em thấy con có tiến bộ, dù chậm nhưng còn có chiều hướng đi lên, nhưng riêng ngôn ngữ thì gần 2 năm can thiệp rồi mà con vẫn dẫm chân tại chỗ, phát âm có vẻ rất khó khăn. Thậm chí, cô giáo can thiệp cho con ở nhà còn nhận xét hình như bộ phận tiếp nhận và xử lý âm thanh ở não của con chắc có vấn đề vì con nghe, hiểu được nhưng nói ra thì lại sai.

Hiểu và nói ra là 2 lĩnh vực khác nhau bạn ạ, việc bé làm chỉ được 1 trong 2 là tin không vui cũng không phải là quá bất ngờ. Các phần dạy expressive language / ngôn ngữ biểu cảm tại VN, theo ý kiến riêng của tôi, thường yếu hơn phần ngôn ngữ cảm nhận.

Còn việc tại sao bé nói ra sai thì tương đối phức tạp, tôi không nghĩ chúng ta có đủ dữ kiện để kết luận . Vđ có thể do cơ hàm, có thể do các tín hiệu không đc truyền xuống cơ miệng, hoặc có truyền xuống nhưng các cơ miệng không biết kết hợp để tạo ra âm thanh.

Em để ý thấy miệng con có vẻ cứng, lưỡi chỉ thè ra thôi chứ không liếm môi trên, môi dưới hay vòng quanh miệng được,

Bạn lấy cái kẹo mút nào bé thích ăn, đưa ra cho bé liếm (giữ cằm bé để bé phải lè lưỡi ra liếm). Đưa kẹo qua trái, phải, trên, dưới xem lưỡi bé có đưa ra tốt không.

con nhai cơm, thức ăn được nhưng chỉ nhai bằng hàm trái, chưa bao giờ thấy con nhai hàm phải, không biết có phải vì như vậy mà việc phát âm của con gặp khó khăn hay không

.

Bạn lấy tờ giấy sạch, không có mực, cho bé cắn xuống, coi vết răng 2 bên có in đều vào giấy không. Cho bé gặp nha sĩ xem có đau răng, sâu răng, hay không khít hàm 1 bên không.

Anh Phi và chị Tường Anh tư vấn giúp em về việc tập cho con phát âm với ạ, chứ em nghe nói nếu để đến khi con lớn, hàm bị cứng lại thì sẽ không nói được nữa thì nguy quá anh chị ơi.

Hàm cứng thì không lo lắm, cái bạn phải đối mặt có lẽ sẽ là hành vi. Be' gần chạm mức tự khám phá, có nhu cầu biểu hiện, và khi ngôn ngữ diễn đạt không đủ, hành vi sẽ tệ đi. Bạn chú ý theo dõi nhé, coi các đòi hỏi của bé ra sao, và khi không diễn tả được cho nguoi khác biết, hành vi bé ra sao.

[Chipvn78]

Chào anh Phi và chị Tường Anh
Em cám ơn anh, chị đã nhiệt tình trả lời em ạ.
Em đã tập cho con ăn kẹo mút, lúc đầu con không biết ngậm miệng lại khi rút kẹo ra, nhưng bây giờ đã biết rồi ạ. Em cũng đã thử giơ kẹo sang trái, sang phải hoặc bôi lên môi trên, môi dưới nhưng không thấy con di chuyển lưỡi theo được (em mới thử 1 vài lần chứ chưa luyện thường xuyên cho con).
Về việc con chỉ nhai 1 bên hàm trái thì em để ý từ lúc con ăn cơm (khoảng từ 2 tuổi đến bây giờ) con đều chỉ nhai 1 bên này thôi, em cố tình đưa kẹo mút vào bên phải của con thì con cũng đẩy sang bên trái để mút. Em lau răng cho con thường xuyên nên răng con cũng bình thường không bị sâu hay đau (con chưa biết tự đánh răng và cũng không cho mẹ dùng bàn chải để chải răng). Khi con được các bác sĩ Nhi kiểm tra sơ bộ tai mũi họng (khi con khám chậm nói) thì các bác kết luận là bình thường, vậy em có cần cho con đi khám chuyên khoa về răng hàm mặt nữa không ạ.
Việc con không có đủ ngôn ngữ để diễn đạt nhu cầu biểu hiện thì hiện giờ em chưa thấy phát sinh hành vi tiêu cực nào (trộm vía), có thể là do nhu cầu của con chưa nhiều và cũng có thể là do tính tình con khá hiền lành (thậm chí rất nhút nhát). Em để ý thấy khi con ê a đòi cái gì đó mà người lớn (thường là bố hoặc người lạ, còn mẹ thì hay đoán được hơn ạ) không hiểu để đưa cho con thì con lắc đầu không cầm hoặc thôi chứ cũng không đòi quyết liệt lắm. Hiện tại em đang dạy con sử dụng gật đầu (lắc đầu) để biểu hiện là đồng ý (không đồng ý) và vỗ tay để biểu hiện sự tán đồng hoặc vui thích. Tuy nhiên con sử dụng chưa được thuần thục lắm, hơn nữa em không biết là khi dạy con những cách biểu cảm mà không sử dụng ngôn ngữ nói như vậy liệu có làm con càng lười nói hay không, mặc dù mục đích của em chỉ là để con biết cách thể hiện tạm thời khi chưa nói được thôi ạ.
Gần đây, có một việc mà em không rõ là tốt (con biết bảo vệ quan điểm đúng/sai) hay xấu (không biết đùa), anh chị tư vấn giúp em luôn với ạ: Khi con xem 1 Clip ca nhạc do 1 ban nhạc nữ Hàn Quốc hát, con tự chỉ vào màn hình điện thoại và nói “cô”, em trêu con bảo là “chẹ - con gọi mẹ là chẹ” thì mấy hôm đầu con nói theo là “chẹ” nhưng mấy hôm gần đây con dứt khoát vừa chỉ vừa nói “cô” nếu mẹ cố tình nói “chẹ” thì con sẽ cầm điện thoại đến tận chỗ của mẹ (nếu mẹ đứng cách xa con) và vừa chỉ vừa nói lại “cô”, trong trường hợp mẹ gật đầu nói “cô hát” thì con sẽ cười và xem tiếp không nói gì, còn nếu mẹ nói “chẹ” thì con sẽ khóc (khóc nước mắt giàn giụa thôi chứ không gào hét hay có thêm hành vi gì khác).
Ah, ngoài việc cho con ăn kẹo mút, em có tập cho con thổi nến và thổi bong bóng nữa để luyện khẩu hình miệng, anh chị còn bài tập nào khác phục vụ cho việc tập nói của con thì chỉ cho em với ạ.

[Nguyen,Anh]

Em đã tập cho con ăn kẹo mút, lúc đầu con không biết ngậm miệng lại khi rút kẹo ra, nhưng bây giờ đã biết rồi ạ. Em cũng đã thử giơ kẹo sang trái, sang phải hoặc bôi lên môi trên, môi dưới nhưng không thấy con di chuyển lưỡi theo được (em mới thử 1 vài lần chứ chưa luyện thường xuyên cho con).

Bôi cái gì rõ rõ hơn được không bạn? Vết ngọt của kẹo chưa đủ hấp dẫn. Bạn bôi đường hay mạch nha xem sao.

Về việc con chỉ nhai 1 bên hàm trái thì em để ý từ lúc con ăn cơm (khoảng từ 2 tuổi đến bây giờ) con đều chỉ nhai 1 bên này thôi, em cố tình đưa kẹo mút vào bên phải của con thì con cũng đẩy sang bên trái để mút. Em lau răng cho con thường xuyên nên răng con cũng bình thường không bị sâu hay đau (con chưa biết tự đánh răng và cũng không cho mẹ dùng bàn chải để chải răng). Khi con được các bác sĩ Nhi kiểm tra sơ bộ tai mũi họng (khi con khám chậm nói) thì các bác kết luận là bình thường, vậy em có cần cho con đi khám chuyên khoa về răng hàm mặt nữa không ạ.

Mắt nhìn không thể thấy hết các vết sâu răng đâu. Nên đi nha sĩ từ lúc còn bé để bảo vệ răng sữa vì răng sữa dù sẽ rụng hết vẫn có thể làm sâu lây răng mọc sau này.

Việc con không có đủ ngôn ngữ để diễn đạt nhu cầu biểu hiện thì hiện giờ em chưa thấy phát sinh hành vi tiêu cực nào (trộm vía), có thể là do nhu cầu của con chưa nhiều và cũng có thể là do tính tình con khá hiền lành (thậm chí rất nhút nhát). Em để ý thấy khi con ê a đòi cái gì đó mà người lớn (thường là bố hoặc người lạ, còn mẹ thì hay đoán được hơn ạ) không hiểu để đưa cho con thì con lắc đầu không cầm hoặc thôi chứ cũng không đòi quyết liệt lắm. Hiện tại em đang dạy con sử dụng gật đầu (lắc đầu) để biểu hiện là đồng ý (không đồng ý) và vỗ tay để biểu hiện sự tán đồng hoặc vui thích. Tuy nhiên con sử dụng chưa được thuần thục lắm, hơn nữa em không biết là khi dạy con những cách biểu cảm mà không sử dụng ngôn ngữ nói như vậy liệu có làm con càng lười nói hay không, mặc dù mục đích của em chỉ là để con biết cách thể hiện tạm thời khi chưa nói được thôi ạ.

Nếu không phải là lười giao tiếp của nhóm trẻ tự kỷ, không có ai lại "lười nói" đâu. Bạn cứ dây gật lắc, ra dấu. Ngay khi bé có thể tự nói, bạn sẽ thấy bé bỏ dấu hiệu và nói bằng lời. Bạn cũng nên nhớ là việc gật lắc để xác định hay phủ định ở tuổi này còn đang phải học, chưa thuần đâu.

Ah, ngoài việc cho con ăn kẹo mút, em có tập cho con thổi nến và thổi bong bóng nữa để luyện khẩu hình miệng, anh chị còn bài tập nào khác phục vụ cho việc tập nói của con thì chỉ cho em với ạ.

Hút ống hút, uống bằng ly... Thổi thì nến, bong bóng, giấy...

[Chipvn78]

Bôi cái gì rõ rõ hơn được không bạn? Vết ngọt của kẹo chưa đủ hấp dẫn. Bạn bôi đường hay mạch nha xem sao.

Em đã thử bôi cả mật ong rồi, vẫn không ăn thua chị ơi. Hôm qua em còn thử cả món mà cu cậu rất thích là kem lạnh (nhà em ngồi trước quạt sưởi ăn kem đấy ), em giữ cằm bé để không quay cổ nhưng bé chỉ lè lưỡi được thẳng ra thôi chứ không xoay theo que kem được ạ.

Mắt nhìn không thể thấy hết các vết sâu răng đâu. Nên đi nha sĩ từ lúc còn bé để bảo vệ răng sữa vì răng sữa dù sẽ rụng hết vẫn có thể làm sâu lây răng mọc sau này.

Ây da, vậy mà em cứ nghĩ sẽ nhìn được bằng mắt thường, chả trách nào toàn bộ răng hàm của em sâu hết cả, hu hu hu.

Nếu không phải là lười giao tiếp của nhóm trẻ tự kỷ, không có ai lại "lười nói" đâu. Bạn cứ dây gật lắc, ra dấu. Ngay khi bé có thể tự nói, bạn sẽ thấy bé bỏ dấu hiệu và nói bằng lời. Bạn cũng nên nhớ là việc gật lắc để xác định hay phủ định ở tuổi này còn đang phải học, chưa thuần đâu.

Bé nhà em được viện nhi HN chuẩn đoán rối loạn tự kỷ lúc 25 tháng, lúc 40 tháng em cho con khám ở TT để xin học các bác vẫn kết luận như thế ạ. Bây giờ con được 44,5 tháng rồi nên em mới lo con lười nói và nếu lâu không nói thì bị cứng hàm sẽ khó nói hơn. Còn vụ gật, lắc đầu thì em thấy con lắc đầu có vẻ dễ hơn và rất đúng hoàn cảnh (lắc đầu để phản đối), còn gật thì hay bị lẫn với lắc và ngay cả động tác gật đầu cũng đang còn rất ngượng

Hút ống hút, uống bằng ly... Thổi thì nến, bong bóng, giấy...

Vụ hút thì con rất ổn, còn thổi thì hơi yếu lắm chị ơi, con toàn thổi phù phù bắn cả nước bọt mà ra gió rất nhẹ chỉ tắt được nến sinh nhật nhỏ xíu thôi còn nến lớn thì chưa thổi tắt được. Riêng thổi bằng ống hút thì em tập mãi mà con chưa biết, em cũng chẳng hiểu tại sao, vì trước khi biết hút con toàn thổi qua ống hút, nhưng sau khi biết hút thì cứ đưa ống hút vào miệng là hút chứ không thổi (nếu con thích thấy bong bóng nước nổi lên và kêu ục ục thì con đưa ống hút cho mẹ thổi còn con thì ngồi xem)
Hiện tại con đang học ở TT chuyên biệt và có cô giáo đến nhà kèm 1h/1ngày (4 ngày/tuần). Em thì dự định cho con học tại TT đến khi nào con biết giao tiếp với các bạn tốt hơn và có ngôn ngữ nói (bây giờ con cũng nói nhưng chỉ nói được rất ít từ đơn, chỉ người quen mới dịch được con nói gì và con cũng chưa chủ động nói lắm), tuy nhiên cô giáo dạy con ở nhà (được khoảng gần 1 năm rồi) thì nói là con có thể đi học hoà nhập cùng các bạn được rồi và góp ý với gia đình là nên cho con đi mẫu giáo thường. Em lăn tăn quá vì thực lòng thì em luôn muốn con được học hoà nhập - cái này thì cha mẹ nào cũng muốn chị ạ - nhưng với độ phát triển của con bây giờ thì em lại e ngại con sẽ khó theo được các bạn và có thể con sẽ mất hết tự tin khi không hoà nhập được. Chị tư vấn giúp em xem là có nên cho con đi học hoà nhập bây giờ không và thông thường con phải đạt được những kỹ năng, nhận thức, giao tiếp như thế nào thì mới nên cho đi học hoà nhập với chị nhé.