Bé 3 tuổi hay chạy lăng xăng

[Kieu An]

Chi Tuong Anh a,

Vi tan nam sau chi moi sang nen trong thoi gian nay chi khuyen me nen lam gi? Ve hanh vi thi me cung biet la phai noi dut khoat nhung hanh vi khong chap nhan duoc roi, nhung cung chua phai la de lam, dieu nay can thoi gian dai.

Con ve ngon ngu, khong biet nen bat dau tu dau? Tu ghep tu? hay tu dat cau hoi? Tu chuyen tranh hay tu bang hinh hoa?

Chi giup An voi

[Nguyen,Anh]

Chào em,

Về hành vi, em cho con biết rõ luật lệ là gì, thưởng phạt ra sao. Chế độ thưởng phạt phải hấp dẫn hoặc có hiệu lực với con. Thưởng phạt phải nghiêm minh, thống nhất. Đừng lúc phạt lúc không.

Về ngôn ngữ, em bắt ngay ở độ của con mà đi lên. Con nói chữ đơn nhưng còn ít thì mình dậy chữ đơn. Con nói chữ đơn nhiều và vài chữ đôi thì mình dậy chữ đôi. Đặt câu hỏi em cũng nên dậy, nhưng câu hỏi kiểu "gì đây? Ai đấy? Sợ không? Vui không?". Về hình ảnh, hình ít chi tiết thì dễ cho con hơn. Hình to thì dễ nhìn hơn hình bé. Hình con gà con gấu thì dễ hơn hình mô tả hệ tuần hoàn trong cơ thể.

Ngoài ra, con 3 tuổi, vẫn cứ là... chụp được gì con thích là bám lấy dậy em ạ. Ví dụ em đã soạn bài cho con, nhưng con đang mê mẩn bức tranh bố mới tặng, mình cũng nên cất bài đi, và lấy mục tiêu của bài ráp sang tấm tranh con thích.

[Kieu An]

Chao chi Tuong Anh,

Cam on chi da giup do me An. Vi de tim hieu thong tin, me doc rat nhieu chu de tren dien dan va co thay mot so doan chi tu van cho anh Le Mong Bao rat tot de co the ap dung cho Gu. Cho co the huong dan chi tiet them de phu hop voi Gu duoc khong a?

Hãy bắt đầu bằng 5 phút. Anh tìm loại đồng hồ nấu ăn để cháu biết rằng khi chuông reo là hết 5 phút thì cháu được đi chơi. Anh cho cháu chơi một lúc, rồi lại 5 phút học nữa. Cháu có thể sẽ la khóc, không chịu nhìn hình... Anh cứ tiếp tục giúp cháu ngồi, lâu dần cháu sẽ quen với khả năng ngồi yên. Sau khi cháu đã quen ngồi, anh sẽ thấy cháu chú ý đến hình ảnh mà anh sử dụng để dậy cháu nhiều hơn.

Vậy anh làm những điều mà tôi đã đề nghị thử xem nhé. Mình tập trung trên
1) khả năng tập trung
2) khả năng học tập bằng hình
3) khả năng bày tỏ bằng lời nói cho câu dài hơn
4) khả năng thực hiện mệnh lệnh
5) khả năng hành xử đúng đắn

Me muon hoi bat dau bang 5 phut ngoi de lam gi? Ngoi hoc voi Gu thi hoc gi la tot? Neu doc chuyen tranh va choi xep cac do vao hop, choi ô to thi Gu khong co van de gi. Chi co the huong dan cho An xem voi Gu thi ngoi 5 phut dau tien lam gi de chau den truong mam non co the ngoi hoc cung cac ban duoc?

Kha nang tap trung: nhin mat nguoi doi dien. Chi co the huong dan cho An xem luyen tap kha nang tap trung cho chau nhu the nao phu hop vo Gu o luc 2 tuoi

Kha nang hoc tap bang hinh anh va bay to bang loi la tot roi, se di tiep theo goi y cua chi de phat trien von tu vung cua chau cung nhu dat cau hoi. Chau phai chu y moi dat cau hoi lai voi minh duoc. Vi du me day, Gu a, khi em U khoc con hoi gi. Gu tra loi "Vi sao em U khoc". Me tra loi thay Gu, vi em doi me be day.

Kha nang thuc hien menh lenh, dieu nay me cung se thuc hien tung buoc voi Gu bang cach sai chau lam nhieu menh lenh ngay mot phuc tap hon, can hon mot hanh dong, goi la menh lenh phuc

Kha nang hanh xu dung: me da ap dung tu hom qua tu van cua chi ve viec phat chau ngoi ghe khong duoc choi. Gu chiu ngoi, khoc to nhung tu nin trong 3 phut. trong luc do me ngoi gan day va khong nhin Gu, quay lung lai. Neu thay Gu muon xuong khoi ghe thi quay lai nghiem mat, me phat gu ngoi ghe vi ghe danh em U, the la chau lai ngoi tren ghe, khi hieu roi thi ngoi yen cho em cho xuong. Me thuong vo tay hoan ho khi Gu lam tot viec gi do.

Chi co the giup An xem van dong tinh cho lua tuoi cua Gu, 2 tuoi thi la cac hinh thuc nao de me bat dau day Gu vi cac van dong nhu, di, chay (chua chay nhanh lam), treo leo tot roi. Tu di dep, keo quan khi quan tut, biet cung me coi ao, tu xuc an tuy nhien con vai ra ngoai nhieu va nhieu luc chan thi xuc do ra ngoai.

Chi giup me An voi de me thu voi Gu cho den khi gap bac vao nam sau.

Cam on chi

[Nguyen,Anh]

Me muon hoi bat dau bang 5 phut ngoi de lam gi? Ngoi hoc voi Gu thi hoc gi la tot? Neu doc chuyen tranh va choi xep cac do vao hop, choi ô to thi Gu khong co van de gi. Chi co the huong dan cho An xem voi Gu thi ngoi 5 phut dau tien lam gi de chau den truong mam non co the ngoi hoc cung cac ban duoc?

Không hẳn là 5 phút, cũng không hẳn phải là 5 p hút đầu tiên. Mục đích chính là để bé tập làm quen với lối học hành có chú ý với giấy bút, mà không chỉ là trò chơi, đồ chơi... Thời gian này có thể là tô mầu theo hướng dẫn, xem tranh truyện rồi gọi tên sự vật và trả lời câu hỏi...

Kha nang tap trung: nhin mat nguoi doi dien. Chi co the huong dan cho An xem luyen tap kha nang tap trung cho chau nhu the nao phu hop vo Gu o luc 2 tuoi

Nếu thấy Gu nhìn người đối diện quá ngắn mới phải quan tâm. Thuòng ra người ta chỉ cần liếc rồi nhìn đi chỗ khác, rồi lại nhìn... Không có ai nhìn chăm chăm vào người đang nói trên 1 phút em ạ.

Chi co the giup An xem van dong tinh cho lua tuoi cua Gu, 2 tuoi thi la cac hinh thuc nao de me bat dau day Gu vi cac van dong nhu, di, chay (chua chay nhanh lam), treo leo tot roi. Tu di dep, keo quan khi quan tut, biet cung me coi ao, tu xuc an tuy nhien con vai ra ngoai nhieu va nhieu luc chan thi xuc do ra ngoai.

Em có thể cho tô mầu. Em có thể vẽ những hình thể đơn giản và to mờ mờ rồi con đồ lên trên. Xâu hạt. Đổ hạt/gạo từ lọ này sang lọ kia.... Vận động tinh là sử dụng những bắp thịt nhỏ của ngón tay, bàn tay.

Chi giup me An voi de me thu voi Gu cho den khi gap bac vao nam sau.

Nhỡ Noel này lại phải xách gói đi thì có thể gặp sớm hơn. Nhưng bây giờ nói chuyện đi Noel thì bối rối lắm, vì không muốn bỏ con hoài. Đã bỏ 2 mùa Noel rồi đấy.

[Kieu An]

Chi Tuong Anh a,

An da thu cho Gu ngoi tap to mau nhung chau khong muon to, chi thich ve nghech ngoac len trang giay thoi, khong thanh hinh thu gi ca. Chau cu bao me ve oto tai di, hoac me ve oto buyt di, nhung me co gang mai ma chau khong the ve duong thang chu chua noi den to theo net ve cua me. Chi co cach nao de huong dan chau khong?

Chi a, Gu co ve hung hang va khong nghe loi, phan ung rat quyet liet khi khong vua y chau nhu danh lai hoac het to. Chi co chieu gi de An tu tu huong dan Gu cho bot hung hang hon khong va biet nghe loi hon khong?

Tat nhien la can thoi gian, nhung cu phai lam dan dan, mien la minh lam dung cach.

Cam on chi nhieu.

Em AN

[Nguyen,Anh]

An da thu cho Gu ngoi tap to mau nhung chau khong muon to, chi thich ve nghech ngoac len trang giay thoi, khong thanh hinh thu gi ca. Chau cu bao me ve oto tai di, hoac me ve oto buyt di, nhung me co gang mai ma chau khong the ve duong thang chu chua noi den to theo net ve cua me. Chi co cach nao de huong dan chau khong?

nét vẽ phải đơn giản thì Gu mới làm theo được, vì mới có 3 tuổi mà! Chịu cầm bút vẽ là giỏi rồi đấy!

Chi a, Gu co ve hung hang va khong nghe loi, phan ung rat quyet liet khi khong vua y chau nhu danh lai hoac het to. Chi co chieu gi de An tu tu huong dan Gu cho bot hung hang hon khong va biet nghe loi hon khong?

Chiêu này thì có người lấy roi là đét cho một trận, nhưng chị thấy không nên. Chị hay kêu gọi phụ huynh làm lơ các bé, dù có thể mất nhiều thời gian hơn nhưng lại nhân bản hơn. Đối với trẻ con, chúng không hiểu vì sao chúng bị mẹ đánh vì đã dám đánh mẹ. Cả hai đều là bạo lực, sao người lớn thì làm được, trẻ con lại bị cấm?

Làm lơ, tuy vậy, chỉ là chiêu khi chuyện đã rồi. Em nên điều chỉnh môi trường để tránh cho con phải bực. Thí dụ, con sợ gì đó, em cho con tránh chúng ra. Nếu con hay đòi món này món kia, em nên cất bớt những món ấy đi. Cũng nhiều khi không cất được, giả dụ cái cốc, cái bát ở bếp, hay máy tính ở bàn.

Phương thức hữu hiệu để dậy người ta cái gì nên hay không nên vẫn là dấu hiệu. Vậy em tạo một số bảng hiệu cho con đi. Có thể là hình của bé với dấu chéo đỏ dán ở bếp để không cho bé mở bếp nóng. Có thể là hình đồng hồ với kim chỉ số 8 với ý nghĩa 8 giờ thì tắt tivi đi ngủ.

Tat nhien la can thoi gian, nhung cu phai lam dan dan, mien la minh lam dung cach.

Phải rồi. Cũng có lúc làm sai. Chả sao, miễn là biêt làm lại cho đúng.

[Kieu An]

Chi Tuong Anh a,

The Noel nay chi co sang khong? Co sang thi bao de me dang ky tham dinh cho Gu voi chi nhe. Va de tham dinh Gu thi chi can me lam truoc nhung gi thi cung bao me voi nhe.

Con mot viec nua la me co doc tren internet noi roi loan giac ngu cung lam tre con co nhung bieu hien nhu ADHD, khong biet co cach gi de phan biet khong? Vi ADHD cung co hien tuong kho ngu. Gu ngu thi co mot so bieu hien: Chau hay nam sap va chong mong len troi, trong rat buon cuoi, Chau hay lan lon khap moi noi tren giuong, nhieu khi mat nham ma ngoi han day bo sang cho nay cho kia buoi dem. Giac ngu ngan thi on, ngu dem khoang 4-5 tieng dau ngu on, rat say, sau do bat dau day bo lom com roi ngu tiep, roi lai day bo lom com. Mot dem phai khoang 2-3 lan. Chau kho ngu tu luc moi de ra, co tieng dong la day ngay, dem thuc day nhieu lan, do khoang 15-20 phut moi ngu lai, tu khi chau hon 1 tuoi thi chau ngu duoc day giac hon, gan day thi khong phai vo cho chau ngu lai nua.

Chi xem co the giup chau ngu tot hon bang phuong phap hay thuoc gi khong? Chau moi co 2 tuoi. An co nen dua chau di bac si de kham ve giac ngu khong, that su An khong tin bac si Viet nam lam, khong phai vi ho khong gioi ma ho thieu trach nhiem doi voi nhung nguoi ho khong quen that than. Nhieu khi lam hong con minh chi a.

Me cho Gu ngoi ve duoc 5 phut, dao nay di hoc o lop ve co ve Gu nghich o nha hon, hay gian giu hon so voi hoi chua di hoc. Me doan chac co the do moi di hoc chua quen nen cung cang thang voi chau. Truoc day ngoi long me doc chuyen 20 phut, bay gio toi ve chi ngoi duoc 10 phut la lai doi dung len de lam viec khac. Chi co the noi cho An biet 2 tuoi thi chau co the ngoi duoc khoang bao lau la duoc de me biet, khong nhieu khi cu co bat chau ngoi lai khong tot cho chau.

Con mot viec nua, me doc thay cac bieu hien tang dong se giam dan theo thoi gian, vay theo kinh nghiem cua chi trung binh khoang tuoi nao cac chau se khong con nhieu bieu hien tang dong nua, chi con giam kha nang chu y ma thoi?

Cam on chi Tuong Anh

[Nguyen,Anh]

The Noel nay chi co sang khong? Co sang thi bao de me dang ky tham dinh cho Gu voi chi nhe. Va de tham dinh Gu thi chi can me lam truoc nhung gi thi cung bao me voi nhe.

Chị cũng chưa rõ ban điều hành định việc ra sao em ạ.

Con mot viec nua la me co doc tren internet noi roi loan giac ngu cung lam tre con co nhung bieu hien nhu ADHD, khong biet co cach gi de phan biet khong? Vi ADHD cung co hien tuong kho ngu. Gu ngu thi co mot so bieu hien: Chau hay nam sap va chong mong len troi, trong rat buon cuoi, Chau hay lan lon khap moi noi tren giuong, nhieu khi mat nham ma ngoi han day bo sang cho nay cho kia buoi dem. Giac ngu ngan thi on, ngu dem khoang 4-5 tieng dau ngu on, rat say, sau do bat dau day bo lom com roi ngu tiep, roi lai day bo lom com. Mot dem phai khoang 2-3 lan. Chau kho ngu tu luc moi de ra, co tieng dong la day ngay, dem thuc day nhieu lan, do khoang 15-20 phut moi ngu lai, tu khi chau hon 1 tuoi thi chau ngu duoc day giac hon, gan day thi khong phai vo cho chau ngu lai nua.

Người ta không dùng nết ngủ để phân biệt ADHD và As, mà dựa trên các biểu hiện khác như yếu về giao tế, rập khuôn...

Chi xem co the giup chau ngu tot hon bang phuong phap hay thuoc gi khong? Chau moi co 2 tuoi. An co nen dua chau di bac si de kham ve giac ngu khong, that su An khong tin bac si Viet nam lam, khong phai vi ho khong gioi ma ho thieu trach nhiem doi voi nhung nguoi ho khong quen that than. Nhieu khi lam hong con minh chi a.

Thuốc thì thấy người ta dùng Risperdal, nhưng chỉ nên dùng khi con ngủ đêm quá ít và ban ngày mệt học không nổi.

Me cho Gu ngoi ve duoc 5 phut, dao nay di hoc o lop ve co ve Gu nghich o nha hon, hay gian giu hon so voi hoi chua di hoc. Me doan chac co the do moi di hoc chua quen nen cung cang thang voi chau. Truoc day ngoi long me doc chuyen 20 phut, bay gio toi ve chi ngoi duoc 10 phut la lai doi dung len de lam viec khac. Chi co the noi cho An biet 2 tuoi thi chau co the ngoi duoc khoang bao lau la duoc de me biet, khong nhieu khi cu co bat chau ngoi lai khong tot cho chau.

Hai tuổi thì chị nghĩ có bé ngồi được 15, 20 phút. Cũng tùy vào sinh hoạt nữa em ạ. Thí dụ chơi nhảy nhót thì dài hơn, mà học bài khó thì chúng co giò chạy sớm hơn. Em cứ căn 10 phút rồi kéo ra 15, rồi 20.

Con mot viec nua, me doc thay cac bieu hien tang dong se giam dan theo thoi gian, vay theo kinh nghiem cua chi trung binh khoang tuoi nao cac chau se khong con nhieu bieu hien tang dong nua, chi con giam kha nang chu y ma thoi?

Chị không nghĩ là giảm theo thời gian. Các bé tự điều chỉnh để cố gắng giữ tập trung vì thấy thầy cô đòi hỏi thế. Chân tay bứt rứt thì vẫn thế.

[Kieu An]

Chi Tuong Anh a,

AS và ADHD khác nhau nhu the nào ở lứa tuổi trước tiểu học? Chị giúp An với.

Em An

[Nguyen,Anh]

AS và ADHD khác nhau nhu the nào ở lứa tuổi trước tiểu học?

Nếu chỉ là ADHD, em sẽ thấy ngôn ngữ và giao tế phát triển gần như ổn định. Các bé có thể lúng túng đôi chút khi nói vì hấp tấp vội vã, nhưng ý tưởng thì có, cú pháp không sai. Các bé có thể nói câu nọ xọ câu kia vì tư tưởng đi mau, đang nghĩ đến mẹ đón về đã nói sang mẹ đưa đi ăn kem. Về giao tế, con chơi với bạn ổn định dù có thể nóng tính do con mau chân mau tay. Con cũng thay đổi ý kiến xoành xoạch.

Nếu là AS (và thường thì các em AS sẽ thiêu chú ý ADD hoặc thiếu chú ý hiếu động ADHD), em sẽ thấy ngôn ngữ lúng túng vì tư tưởng không có, sắp xếp lộn xộn, ngữ pháp sai. Các bé thường cũng có thể không thích nói với người khác, mà hay nói một mình. Ở tuổi nhỏ, một số bé chậm nói. Về giao tế, các bé không thích chơi với ai, trừ một vài người lớn thân quen. Các bé chỉ thích theo ý mình: không thay đổi ý kiến dễ dàng, nổi nóng vì bạn làm không giống ý mình.

Nói chung, nếu lăng xăng và chậm nói, cũng có thể chỉ là ADHD và rối loạn ngôn ngữ. Nếu em thấy thêm những biểu hiện như không thích chơi với bạn bè, không để ý nhiều đến sự việc chung quanh, khó chịu trước những thay đổi của thời tiết/sinh hoạt..., rất có thể AS đang làm phiền em bé ấy.