Bài viết nhân ngày TK toàn thế giới
(bài viết có tính cách cá nhân, không nhất thiết phản ảnh quan điểm của ConCủaMẹ)
Gần đây có bài báo trên TVN viết về Tự kỷ đã bị một số phụ huynh phản đối, và nghe nói bài báo đã bị gỡ xuống. Mục đích bài này không phải là chỉ trích tác giả TVN hoặc phê bình nội dung đúng sai, mà là đưa ra vài nhận định có tính cách chiến thuật. Sắp tới đầu tháng 4 là ngày Nâng cao nhận thức về TK toàn thế giới, hy vọng các phụ huynh coi bài viết này là lời khuyên chân thành (dù có thể mích lòng) của tôi xin kính gửi.
What is the battle? (đâu là trận chiến?)
Do bài báo trên TVN đưa tin chưa chính xác về TK, có phụ huynh đã gửi thư góp ý mạnh mẽ, phản biện tác giả. Đây là một phản ứng cá nhân rất tốt, nhưng như một tập thể, vô hình chung các phụ huynh đó đã đẩy tác giả vào thế đối đầu. Các phụ huynh đã định nghĩa trận chiến này là “giữa phụ huynh và tác giả bài báo”. Với một định nghĩa như vậy, cuộc chiến của các phụ huynh chỉ có 2 khả năng: một là các ph thua (bài báo vẫn được đăng), hai là tác giả thua (bài báo bị gỡ xuống).
Khi “thua trận”, tác giả bài báo có thể bị đẩy vào 3 tình thế: một là anh/chị ta sẽ né đề tài TK trong tương lai, hai là sẽ sinh ra ác cảm với ph vì đã làm mình mất mặt với tòa soạn, ba là tác giả chủ động tới gặp ph để xin lỗi, viết lại bài mới. Khả năng thứ 3 khó xảy ra, vì ai là người đại diện ph để tác giả gặp và giải thích?
Tại sao các ph không định nghĩa trận chiến là: một bên là “những người biết về TK và những người không biết” và bên kia là Tự kỷ? Với định nghĩa như vậy, chẳng có ai là người thua cuộc cả (có thể có người không tham gia, nhưng không ai là người thất bại).
Nếu lúc đó có mặt tại VN, đầu tiên tôi sẽ cảm ơn nhà báo đã viết về đề tài TK, và cảm ơn tính “nóng bỏng” của nội dung đã lôi cuốn sự chú ý. Sau đó tôi ngỏ ý giúp tác giả trở thành một “chuyên gia” về đề tài TK bằng cách cập nhật tin tức, dẫn đi thăm trường, thăm con mình, cung cấp tài liệu để tác giả có thể viết các bài kế tiếp với thông tin chính xác hơn. Như vậy thì ai là người thắng cuộc? Phụ huynh là người thắng cuộc vì TK được báo chí nhắc tới! Tác giả bài báo là người thắng cuộc vì có được kiến thức chuyên ngành, sẽ làm “trùm” lĩnh vực này trong nội bộ toà soạn! Bản thân tờ báo cũng là người thắng cuộc vì được cộng đồng các phụ huynh yêu mến! Và những người chưa biết về TK cũng là người thắng cuộc vì họ hiểu được TK là gì! Người thua cuộc duy nhất là chính hội chứng TK, vì bây giờ nó phải đối phó với nhiều người hơn.
Những việc phụ huynh đang cố làm cho con mình tuy rất khó khăn nhưng không phải là “duy nhất”. Các phụ huynh tại Hoa Kỳ đã làm cách đây nhiều năm. Các phụ huynh tại Ấn độ làm như vậy cách đây hơn 5 năm, và khi bạn đang đọc bài này thì các phụ huynh tại Trung Quốc cũng đang làm y như thế. Nếu rảnh rỗi, tôi mời phụ huynh tìm đọc cuốn “On competition” của Michael Porter. Tuy ông Michael viết về vấn đề kinh tế vĩ mô cho một quốc gia, nhưng các phụ huynh sẽ rút tiả được các chiến thuật cụ thể cho vấn đề TK của chúng ta.
Mong rằng chúng ta sẽ có những cơ hội TVN tương tự trong tương lai.
Và xin cảm ơn các phụ huynh đang cùng ConConMẹ vượt khó.
Phi