Con tôi hơn 5 tuổi vẫn chưa chịu nói

[truonganttg]

Con trai tôi sinh cuối tháng 12/2007, lúc mới sinh hầu như bé ko ngủ đêm, trốn bò... Khoảng 1 tuổi có kêu ba, mẹ (vài lần), rất ngoan. Lúc 15 tháng phát hiện cháu rất thích những con số, cầm bất kỳ tờ giấy nào có in chữ hoặc số cháu đều quay lại đúng chiều dù được đưa chiều nào. Lúc cháu 20 tháng cháu vẫn rất ngoan, kêu ko quay lại, xem ti vi chúng tôi thấy có nói hội chứng tăng động và thụ động ở trẻ, thấy con mình có vấn đề chúng tôi đem con đi BV Nhi đồng 1 khám, chuyên gia tâm lý ở đây ghi trong sổ "theo dõi tự kỷ". Có người giới thiệu cô Huệ ở Sư vạn Hạnh, chúng tôi đem con đến, cô Huệ nói con tôi ko TK mà chậm phát triển và nói cháu ko thể đi học được. Lúc đó chúng tôi mới tìm hiểu về hội chứng TK và thấy con mình có rất nhiều triệu chứng của hội chứng này. Đưa con đi bệnh viện tai mũi họng khám và thử phản ứng tai vẫn bình thường. Biết con mình bị TK, chúng tôi rất sốc, hoang mang và cũng đã tìm nhiều cách để mong cháu hòa nhập, nói chung nghe ai chỉ đâu là làm đó. Mẹ cháu từ đó phải nghỉ việc để theo cháu. Học BV Nhi đồng 2 được 3 tháng thấy ko kết quả, chúng tôi tìm đến cô dạy riêng ở Bình Thạnh (6tr/tháng, mỗi ngày 1,5 giờ) và học được khoảng 5 tháng thì cũng ko thấy kq nên lại thôi. Tôi thì bận công việc, ít ở nhà, mẹ cháu nói chung làm đủ mọi cách từ âm đến dương, từ đông đến tây y nhưng vẫn ko có kq. Xin cho con đi học vào mấy trường ở GV (kể cả mấy trường Sơ) người ta đều ko nhận vì con tôi ko biết nói, các trường dạy trẻ TK thì quá xa (nay chúng tôi ở P. Thới An, Q.12). Bất lực chúng tôi phải cho con học trường tư nhưng mẹ cháu phải luôn sẵn sàng đón cháu về mỗi khi cô giáo gọi vì cháu quấy ko cho bạn học, bạn ngủ trưa...
Nói chung nay cháu đã hơn 5 tuổi nhưng ko nói (lâu lâu cháu có thể hát khá rõ một vài câu hát ko có cách gì bắt cháu nói). Mình nói cháu gần như ko hiểu ngoài những việc lặp đi lặp lại hàng ngày như đi ngủ, đi tè, ngồi xuống, thơm, vỗ tay... Khả năng vận động của cháu thì theo tôi là khéo léo hơn chị cháu khi cùng tuổi. Hiện nay người thân gọi cháu đã quay lại (trước đây thì ko). Nay cháu vẫn chưa biết tự đi ị hay thông báo mắc ị mà hoàn toàn cha mẹ phải quan sát nét mặt của cháu, đi tè thì đã tự đi. Đã tự cởi và mặc quần được nhưng áo thì chưa, tự xúc cơm ăn được mặc dù còn để vương vãi... Đêm cháu rất khó ngủ, thường thì 1-2 giờ, có khi đến 5 giờ sáng, trưa ít ngủ... Cháu vẫn khỏe mạnh (về thể chất) và khá mập, nhìn qua khá lanh lợi (nếu ko nói nhiều người ko biết con tôi bị TK).
Nếu đúng hạn thì sang năm cháu vào lớp 1 nhưng chúng tôi thấy chắc chắn con chúng tôi ko thể, và vẫn ko thể biết tương lai cháu về đâu.
Tôi viết tình trạng con mình lên đây mong các PH có kinh nghiệm chia sẻ. khó khăn của GĐ tôi là tôi rất bận (bộ đội mà, ít khi có nhà, ít khi online), mẹ cháu thì ko rành máy tính, chưa đánh máy được.

[phtran1302]

Tôi hiểu lòng cha mẹ thương con, tôi theo dõi các topic của bạn vì bạn post thông tin hữu ích cho mọi người. Qua miêu tả của con bạn tôi xin góp ý vài lời theo kinh nghiệm của tôi.
Trước tiên, bạn bình tĩnh vì theo tôi thì con bạn có nhiều điểm khá (gọi biết quay lại nhìn, biết tư mặc quần, tự xúc cơm ăn, ăn, biết đi xi đúng nơi...) vấn đề là bạn cần giúp con phát triển thêm theo chiều hướng cháu có sẵn. Nếu muốn tập con mặc áo (là áo cài nút) thì bạn trãi áo ra, cho con bắt chéo hai tay cho vào hai ống tay áo sau đó đưa vòng lên đầu, áo theo chiều sẽ mặc vào dễ dàng, dạy con cài nút. Nếu là áo tròng đầu thì trãi áo mặt lưng lên trên cho hai tay vào trước, rồi đưa tay lên cao mặc áo vào. Từng bước một, lập lại nhiều lần bạn nhé.

Bạn thấy cháu có tăng động, lăng xăng hay không, khó ngủ nhiều ? Nếu vậy tôi khuyên bạn nên đưa con đến BS tâm thần kinh ở phòng khám Nancy hay đến BS Lê Quốc Nam để được thăm khám và đo điện não đồ, theo đó BS sẽ chỉ định dùng thuốc hạn chế tăng động, giảm sóng não và giúp bé yên giấc về đêm. Cháu mất ngủ hoài, chính cha mẹ cũng không còn sức và tình táo để chăm dạy con ban ngày, bạn suy nghĩ việc này nhé.

Về trường học, nếu bạn muốn cho con vào trường mầm non bình thường có nhận trẻ đặc biệt thì tôi giới thiệu trường Mầm Non Thực Hành nằm trên Đường Nguyễn Chí Thanh - Q.5 (gần Ngã tư Sư Vạn Hạnh và Nguyễn Chí Thanh) - Nếu trường chuyên biệt thì tôi khuyên bạn đến trường Sương Mai trên đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Q.3 (góc Điện Biên Phủ và Nam Kỳ Khởi Nghĩa) hay bạn có thể đến tham khảo trường Ban Mai ở Bỉnh Thạnh (bạn vào web concuame.com) tìm địa chỉ trường nhé. Nói chung, muốn con học ở đâu thì phụ huynh nên đến tận nơi tìm hiểu mọi việc, xem con có phù hợp môi trường đó không hãy cho con vào học. Nếu bạn muốn cho con tham gia nhóm trẻ thì tôi giới thiệu bạn nơi khác, nhóm trẻ này được học và sau 3 tháng sẽ làm hẹn với BN NĐ 1 đánh giá tiến bộ của trẻ 1 lần.

Cần thêm chi thì bạn cứ liên lạc tôi qua PM trong web này hay email : phtran1302@yahoo.com

[phi]

nói con tôi ko TK mà chậm phát triển và nói cháu ko thể đi học được.

Tại SG, số người có đủ chuyên môn để kết luận TK hay Chậm phát triển không nhiều đâu. Bác sĩ tâm thần nhi, psychiatrist, mới có chuyên môn và thẩm quyền coi xem Tk hay chậm phát triển. Và tôi chưa từng nghe bác sĩ nào, hay chuyên gia nào ở Mỹ kết luận rằng không thể đ học được . Chắc ý người khuyên chị là "nên đi học chuyên biệt, không thể học ở môi trường phổ thông" chăng? Là người mẹ thì bạn không nên bao giờ quit / bỏ cuộc nhé.

nói chung nghe ai chỉ đâu là làm đó. Mẹ cháu từ đó phải nghỉ việc để theo cháu. Học BV Nhi đồng 2 được 3 tháng thấy ko kết quả, chúng tôi tìm đến cô dạy riêng ở Bình Thạnh (6tr/tháng, mỗi ngày 1,5 giờ) và học được khoảng 5 tháng thì cũng ko thấy kq nên lại thôi.

Với giao duc đặc biệt thì tiến bộ không đo bằng tuần hay tháng được đâu bạn, nhất là khi họ chủ đích dạy các kỹ năng nền. Tôi cũng khong biet phai khuyen bạn ra sao. Khuyên bạn phải kiên trì nhưng trúng chỗ không nên kiên trì thì cũng mệt. Bạn hỏi sau này bé ra sao, thật khó trả lời . Tôi biết là bạn sẽ phải đối đầu với hành vi (vì ngôn ngữ diễn đạt không có, không đuổi kịp nhu cầu), đối đầu với tâm lý (khi bé khoảng 11 - 13 tuổi), với giới tính (khoảng 15) và sau đó là sống tự lập .

Bây giờ bạn quên hết mấy cái mác "TK" hay "Chậm phat trien" gì đi, vì tôi nghĩ test không rõ ràng . Bạn cứ dùng linh tính bà mẹ coi xem con mình yếu / mạnh ra sao, đi tìm 1 trường mà bạn thấy thich hop va tin tuong, rồi để ở đó trong 1 thời gian dài . Sẽ có yếu tố rủi ro là nếu bạn chọn sai trường mà lại còn kiên trì thì không hay, nhưng vẫn còn hơn 2 việc: a) trường không làm gì cả (hiện kiểu đi học truong tư và sẵn sàng đón về khi có hành vi, theo tôi là "trường không làm gì cả" b) thay đổi, thử nghiệm nhiều kiểu khác nhau . Thực tế cho thấy bạn làm viec này trong thoi gian qua và khong có ket qua, nen theo tôi thì nên ngưng . Tôi cũng khuyên bạn đưa be trới truong thay vì tìm cô dạy thêm tại nhà. Môi trường trường học là moi truong mở, giao tiep nhieu nguoi. Moi truong o nhà là moi truong khép, 1 cô 1 trò . Trừ khi bất khả kháng hay thuoc loai đặc biệt thì mới làm vay thôi bạn .

lâu lâu cháu có thể hát khá rõ một vài câu hát ko có cách gì bắt cháu nói

Bạn cầy dạy cho bé ngôn ngữ diễn đạt, nếu bằng lời nói thì tốt, không thì ít nhất cũng là hình ảnh . Nếu bé không hiểu được bé "có lợi" từ việc sử dụng ngôn ngữ ra sao, rất khó mà ép bé nói được . Bên tôi nguoi ta thuong noi đùa là có 3 viêc không ai có thể ép 1 bé TK làm đươc. Đó là ăn ngủ, nói, và đi ... WC. Mình dạy cho bé hiểu, bé thấy "có lợi", dạy language initiation skill thì hy vọng bé sẽ nói . Còn ép thì khong dc đâu bạn ơi .

[truonganttg]

Cảm ơn bạn Phương và Phi đã quan tâm. Cái khó của tôi là một mình mẹ cháu fải lo cho 2 con. nhà xa các trường dạy chuyên biệt (q12), xa bêến xe bus, nếu mẹ cháu đưa cháu đi bằng xe máy thì ai đón cháu lớn, vả lại bé tk ko biết ôm mẹ nên fải dùng đai giữ và khó đi xa, mẹ cháu cũng đã từng chở cháu đi học mãi phan xích long q.PN (20km) nhưng từ hôm 2 mẹ con suýt bị tai nạn hoảng quá nên thôi.
các bạn có thể cho tôi biết có trường hoặc nhóm trẻ nào fù hợp con tôi ở gần nhà máy bia tiger q12 nhất ko, phòng khám Nansy và Bs lê quốc nam ở đâu... đc ko.

[phtran1302]

Vào google gõ : Phòng khám Nhi Nancy - bạn sẽ tìm ra địa chỉ
Cũng vào google gõ : suckhoetamthan.net - bạn sẽ tìm ra địa chỉ phòng khám BS Lê Quốc Nam.

[truonganttg]

Cảm ơn bạn Phương

[vuotcan]

Chào anh Trường,

(1) Anh đi khám BS, mà BS kê thuốc Risperdal cho bé (thuốc có tác dụng làm cho bé dễ ngủ, giảm tăng động, . . . . ) thì anh phải hết sức căn nhắc . Nếu chỉ để đổi lấy giấc ngủ mà cho bé uống thuốc risperdal thì theo tôi đây là sự đánh đổi quá mắc . Thuốc risperdal là dạng thuốc nghiện, đã uống vào rồi thì việc ngưng thuốc không đơn giản tí nào, chưa nói đến tác dụng phụ của thuốc risperdal rất nhiều, rất đáng ngại ( anh vào google tìm xem) . BS Vinh trưởng khoa thần kinh BVND 1 rất giỏi, cho thuốc với liều lượng rất thận trọng . Anh muốn thì đưa bé tới khám . Nhà BS Vinh ở Gò Vấp, buổi tối BS chỉ khám cho bà con gần đó (k có mở phòng mạch - nên k khám rộng rãi ) nếu anh muốn biết địa chỉ để đến khám cho gần thì tôi sẽ gởi cho anh qua email .

(2) Còn về trường TK, tôi không biết phải chia sẻ với anh như thế nào, chuyện tế nhị tôi không thể nói ra ở đây . Không khéo lại vừa tốn tiền, tốn thời gian của con . Anh nên tìm GV chuyên biệt về nhà dạy 1 buổi cho bé , còn 1 buổi cho bé đi học trường mầm non .

Chúc bé thời gian tới có nhiều tiến bộ .

[phi]

Nếu chỉ để đổi lấy giấc ngủ mà cho bé uống thuốc risperdal thì theo tôi đây là sự đánh đổi quá mắc

Tôi đồng ý với bạn về việc này . Khi trẻ uống thuốc, chúng ta đang đánh đổi các tác dụng phụ với một chương trình can thiệp tốt. Nếu uống thuốc rồi chương trình can thiệp cũng không có gì thì không nên. Rất nhiều học sinh, tại cả bên Mỹ và Việt Nam, đã tiến bộ rất tốt khi có sự phối hợp của thuốc + chương trình can thiệp. Tuy nhiên chỉ có bác sĩ mới quyết định được vụ uống thuốc thôi, nhà trường chỉ phối hợp ví dụ như theo dõi tác dụng phụ, đề nghị thay đổi giờ uống cho thích hợp (chứ không phải thay đổi liều lương nhé).

Tác dụng phụ của thuốc thì thông tin rất nhiều trên mạng. Thông tin đúng, sai, có thích hợp cho bé của bạn không thì nên để bác sĩ họ bàn.

Anh nên tìm GV chuyên biệt về nhà dạy 1 buổi cho bé , còn 1 buổi cho bé đi học trường mầm non

Bạn để ý là tôi dùng cụm từ "chương trình can thiệp" nhé, nó khác việc 1 cô giáo tới nhà dạy thêm rất nhiều. Vụ này có dịp tôi sẽ bàn thêm sau. Giờ tôi muốn nói thêm về Mầm non.

Môi trường mầm non khác với giáo dục đặc biệt ở 2 điều căn bản sau:

1/ Giáo dục mầm non là giáo dục phổ thông, nôm na là bài học của tôi soạn ra cho mọi bé . Có bé học nhanh, có bé học chậm, nhưng tôi giả định là em nào cách học cũng như nhau. Vậy thì sứ mạng và chuyên môn của cô giáo Mầm non là "dạy và truyền tải kiến thức cho trẻ". Sứ mạng và chuyên môn của giáo viên gd đặc biệt là "tìm xem cách dạy nào thích hợp nhất để dạy MỖI em trong lớp ." Họ không được mặc định là em nào cách học cũng như nhau. (viê't hoa chữ "mỗi")

2/ Cách biệt thứ 2 là về nội quy / phân tích hành vi. Khi học sinh Mầm non có hành vi trong lớp, giáo viên Mầm non sẽ "loại trừ" (eliminate) ra khỏi môi trường, nôm na là cô sẽ phạt em, cho ra 1 bên vì lợi ích của các em còn lại . Nhẹ thì cô vờ đi, nặng thì cô phạt đứng yên 1 chỗ . Nhưng giáo viên gd đặc biệt thì sẽ "ôm vào" (embrace), nói nôm na là nếu em quậy trong giờ hoc, cô sẽ không loại trừ em, mà cô lại phải càng theo dõi em, bỏ thêm giờ bàn với chuyên gia vào cuối tuần xem tai sao em làm vậy, và làm sao để em có thể tiếp tục học mà không bị hành vi quấy rầy em.

Tôi không có ý khen chê cô giáo Mầm non / cô giáo gd đặc biệt nhé . Mỗi bên có sứ mạng và được đào tạo khác nhau mà thôi. Khi học sinh của tôi đi học Mầm non (trong chương trình học hoà nhập), tôi đưa giáo viên đặc biệt của tôi đi theo để làm các việc trên. Khi bạn đưa con bạn đi học Mầm non, tôi khuyên bạn nên làm tương tự . Đừng đơn giản nghĩ là con mình vào thì mọi việc sẽ đâu vào đấy . Coi chừng cái vụ "loại trừ" nó lại tạo ra phản ứng ngược đó .

Để tôi cho bạn 1 ví dụ thật cụ thể . Có 1 em học sinh ADHD (tăng động thiếu chú ý), cô giáo (phổ thông) nói là bé nói chuyện không có giao tiếp mắt, luôn nhìn xuống đất . Thật ra là vì ADHD, em sẽ buột miệng nói ra bất kỳ ý nghĩ nào trong đầu . Vì vậy khi nhìn vào mặt cô giáo (cô đang bị mụn trứng cá), em không dám nhìn, sợ rằng sẽ suy nghĩ lung tung (bản chất của ADHD). Không hiểu được điều này mà cứ bắt em khi nói chuyện phải nhìn mắt cô thì không xong rồi .

Trong cuối tuần rồi, tôi có nói với giáo viên của tôi như sau, tôi trích nguyên văn nhé

In “normal” education, we teach kids what to learn. In special education, the goal is to have children teach us how they learn. We need to learn from our students, to find out what works and what doesn't.

Tạm dịch: ở môi trường phổ thông, chúng ta dạy trẻ phải học cái gì đó . Ở môi truong gd đặc biệt, mục đích chính là để các em dạy chúng ta. Chúng ta cần học từ các em, tìm xem cách dạy nào thích hợp, cách nào không.

Nghe có vẻ vớ vẩn phải không bạn . Trường học mà lại dặn giáo viên là hãy để các em dạy mình . Với tôi, đó là kim chỉ Nam mà tất cả các giáo viên của tôi cần phải ghi nhớ. Khi các bé lăn ra khóc, hay chạy vòng vòng hay gì gì đi nữa, đó là lúc các em đang muốn nói với người lớn chúng ta đó . Quan sát, hiểu được thì sẽ dạy được các em.

[truonganttg]

Về trường học, nếu bạn muốn cho con vào trường mầm non bình thường có nhận trẻ đặc biệt thì tôi giới thiệu trường Mầm Non Thực Hành nằm trên Đường Nguyễn Chí Thanh - Q.5 (gần Ngã tư Sư Vạn Hạnh và Nguyễn Chí Thanh) - Nếu trường chuyên biệt thì tôi khuyên bạn đến trường Sương Mai trên đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Q.3 (góc Điện Biên Phủ và Nam Kỳ Khởi Nghĩa) hay bạn có thể đến tham khảo trường Ban Mai ở Bỉnh Thạnh (bạn vào web concuame.com) tìm địa chỉ trường nhé. Nói chung, muốn con học ở đâu thì phụ huynh nên đến tận nơi tìm hiểu mọi việc, xem con có phù hợp môi trường đó không hãy cho con vào học. Nếu bạn muốn cho con tham gia nhóm trẻ thì tôi giới thiệu bạn nơi khác, nhóm trẻ này được học và sau 3 tháng sẽ làm hẹn với BN NĐ 1 đánh giá tiến bộ của trẻ 1 lần.

Có trường hoặc nhóm trẻ nào bạn biết gần chỗ nhà máy bia Tiger hay Metro Tân Thới Hiệp ở Q12 ko vậy, nhà mình cách Metro 2km, cách bia Tiger 1km, hơi xa tuyến xe bus, hơn nữa trường học hoặc nhóm trẻ mà xa bến xe bus nữa thì sẽ ko thuận tiện, đi xe máy mà nếu xa quá thì cũng sợ vì bé ko biết ôm mẹ khi ngồi sau xe máy

[phtran1302]

Tôi chỉ biết có nhóm trẻ ở PN thôi bạn.
Về phần thuốc men thì BS sẽ chuẩn đoán kê toa cho con bạn.
Thuốc can thiệp cho trẻ giấc ngủ tốt để ban ngày học hành tiếp thu tốt hơn. Một trẻ thiếu ngủ không thể nào tỉnh táo để học ban ngày, người lớn chúng ta cũng vậy. Nếu nói uống thuốc chỉ để đánh đổi giấc ngủ thôi là chỉ nghĩ 1 phía, chưa đủ. Các BS cũng khuyên chúng ta ngủ đủ để tinh thần tốt, thế thì trẻ TK khi có rối loạn giấc ngủ cũng cần hổ trợ dược trị liệu để trẻ có đời sống cân bằng hơn.