Chào các chuyên gia trong “Cùng nhau vượt khó”!
Em là Thu - mẹ của Hoàng 27 tháng tuổi .Mong các chuyên gia và các phụ huynh tư vấn cho trường hợp cháu nhà tôi. Tôi xin trình bày về cháu như sau
1. Kết quả khám tại Viện Nhi TW ngày 11/3/2009 – Cháu 26 tháng tuổi.
* Bác sĩ tại khoa Tâm bệnh thăm khám bằng các câu hỏi bs đưa ra để bố mẹ trả lời (khoảng 10 phút). Kết quả được ghi trong Sổ khám như sau:
- Trẻ chỉ phát âm baba, bàbà, chưa nói được từ nào
- Gọi trẻ có lúc quay lại lúc không (40% quay lại)
- Chỉ được một số bộ phần cơ thể, một số đồ vật, con vật; Cần gì hay lôi tay người khác
- Trước kia (15-20 tháng tuổi) hay đi nhón gót, hay xoay tròn đồ vật, nay đã đỡ nhiều
- Không biết khoe đồ
- Thích chơi xếp hình
- Quá yêu thích sách vở, đặc biệt là các con số từ thời gian khoảng 2 tháng trở lại đây
- Sai làm được một số việc
- Con đầu lòng, mẹ thai sản có doạ đẻ non, phải uống thuốc dưỡng thai 1 tháng. Cân nặng lúc sinh là 3,2kg. Có vàng da sơ sinh, ngày thứ 21 mới phát hiện : tiêm 1 mũi thuốc và truyền nước 6 ngày thì da trở lại bình thường.
- Bệnh hay mắc phải: Viêm phế quản, 2 lần viêm tai giữa.
- Phát triển 13 tháng đi, bập bẹ “baba” từ 17 tháng đến nay không phát triển thêm. Năm đầu chưa thấy bất thường.
- Chưa đi học, năm đầu ở nhà với bà nội, năm thứ hai nhờ bà trông trẻ đến nhà trông, xem tivi nhiều. Ăn khó, không chịu nhai hay nuốt chửng, ăn hoa quả không chịu ăn. Từ 17 tháng gọi trẻ ít chú ý.
- Khám: Trẻ khóc hét lên, theo bố mẹ (sợ khám bác sĩ). Tim phổi bình thường. Phanh lưỡi ngắn nhẹ
* Test tâm lý: Bác sĩ tâm lý yêu cầu bố mẹ vào phòng test chơi cùng với con. Bác sĩ lấy đồ chơi để bố và con chơi dưới nền nhà, mẹ trả lời phiếu M-CHAT. Sau đó bố mẹ cùng chơi với con, bsĩ quan sát con chơi, kết hợp vừa yêu cầu con thực hiện một số việc vừa hỏi bố mẹ một số câu hỏi. Sau 30 phút thì có kết luận như sau:
DenVer: Cá nhân xã hội = 14 tháng
Vận động tinh = 18 tháng
Nói = 11 tháng
Hiểu = 17 tháng
Vận động thô = bình thường
M-CHAT 5/23 câu (+)
CARS 35-36 điểm
* Kết luậncuối cùng của bác sĩ:
- Kết luận trẻ tự kỷ
- Đơn thuốc: 1 lọ Somazina 30ml (uống sáng 1ml/ngày); 1 lọ Caditimin 100ml (uống sáng 3ml/ngày)
- Tài liệu: 100 bài tập của Maurice; Phát triển ngôn ngữ sớm.
- Hẹn lịch điều trị tại bệnh viện: tháng 8/2009.
2. Hiện nay:
* Những việc cháu đã làm được:
- Sai làm một số việc đơn giản: cất hoặc lấy một số vật quen thuộc (VD: lấy bóng để chơi bóng với bố, lấy truyện tranh để mẹ đọc, cất giày dép..)
- Chỉ được tranh các con vật, hoa quả dán trên tường. ( Tôi mua bộ tranh con vật và hoa quả kích thước khổ giấy A4 dán dọc các bức tường trong nhà. Ban đầu bố mẹ chỉ vào từng hình và nói tên cho cháu quan sát (Vd “đây là con chó, con chó kêu gâu gâu”), vài lần là cháu nhớ. Khi bố mẹ hỏi “con chỉ cho mẹ đâu là con chó” hoặc “con gì kêu gâu gâu nhỉ?”, “đâu là quả chuối” hầu như cháu đều chỉ được. Sau khoảng 2 tuần cháu có thể chỉ đúng được khoảng 20 con vật và hoa quả.
- Chỉ được các hình: vuông, tròn, tam giác, hình thoi, hình bầu dục (hình tim và hình chữ nhật ít chỉ đúng)
- Biết tình cảm với bố mẹ. Mẹ bảo “con yêu mẹ một cái nào” thì cháu ghé má cháu và má mẹ để mẹ thơm một cái. Khi cháu hư, bố mẹ mắng là tủi thân ngay: mặt ỉu xìu, mắt đỏ hoe chạy lại ôm chặt lấy bố mẹ. Khi bố mẹ đi làm, nét mặt cháu không vui, có lúc đòi theo và khóc. Bố mẹ đi làm về, cháu mừng rỡ, mẹ bảo “con lấy chìa khoá cho mẹ mở cổng” là cháu chạy vào nhà tìm ngay.. Gần đây thỉng thoảng lúc nào thích thì chỉ được bố đâu, mẹ đâu.
- Thích chơi bóng với bố (chưa đá được bằng chân chỉ ném hoặc đẩy bằng tay). Thích bố mẹ cùléc để cười, đang cù mà bố mẹ dừng lại không chơi tiếp thì cu cậu lăn xả vào bố mẹ và muốn níu kéo để chơi tiếp. Thích mẹ nói thì thầm vào tai.
- Gần đây sau khi mẹ cho đi tiểu, mẹ giục kéo quần là tự kéo được.
- Thức ăn hay cái gì bẩn mà dình vào tay, mặt là “ư ư” đòi lau, có lần mẹ lau cho, có lần mẹ bảo đi lấy khăn vắt ở gần đó thì cũng lấy khăn và tự lau. Lúc nào thích ăn cơm hoặc rau thì có thể tự cầm thìa cơm mẹ múc sẵn cho vào miệng khá nhẹn (nhưng chỉ được vài miếng), thỉng thoảng tự cầm chén uống nước.
- Sở thích của cháu: Hiện tại cháu rất thích lật sách và các con số, cháu có thể chỉ đúng các số từ 1 tới 10.
(Tròn 24 tháng nhưng vẫn chưa biết chỉ ngón trỏ, thích lấy cái gì toàn lôi tay người khác. Thực ra trước đây khi cháu <20 tháng tuổi tôi không nghĩ việc chỉ ngón trỏ lại quan trọng như vậy, sau khi tìm hiểu tài liệu thì tôi mới giật mình. Tôi bắt tay ngay vào dạy cháu tập chỉ.
+ Đầu tiên là chiếc tivi, mẹ chỉ vài lần là cháu chỉ được.
+ Tiếp đó là một vài bộ phận cơ thể, các con số. Tôi cho cháu chơi những tờ lịch trên đó có tranh và số, cho cháu chơi với sách vở (vì bố mẹ đều là giáo viên nên trong nhà chỗ nào cũng là sách và sách) . Cũng từ những con số mà cháu đã biết chỉ bằng một ngón trỏ. Thấy vậy tôi mua bộ ghép hình các con số từ 1 đến 10, chỉ sau 1-2 ngày là cháu ráp đúng chỗ, sau 1 tuần thì phân biệt được các số từ 1-10. Chỉ trong thời gian 2 tháng mà cháu lại tỏ ra quá yêu thích các con số đến vậy. Đến bây giờ thì tôi lại phải hạn chế, gần như cấm không dám cho cháu tiếp xúc nhiều với các con số. Tôi sợ đến một lúc nào đó cháu nghiện quá mà không để ý tới cái gì khác. Đi đường nhìn thấy biển số nhà, biển số xe máy, ôtô.. nói chung gặp chỗ nào có số cháu cũng chỉ và rất thích thú thì tôi thường lờ đi và hướng cháu sang chuyện khác. Trước đây để tập chỉ cho cháu tôi chỉ vào số và nói đây là số mấy, tiếp đó cháu chỉ vào số và bố mẹ nói. Bây giờ mỗi khi lấy được sách hay cái gì có số cháu nhìn và chỉ vào số, không thấy bố mẹ đọc thì cháu nhìn vào mặt bố mẹ - ý muốn bố mẹ đọc.).
* Những việc cháu chưa làm được:
- Từ 17 tháng phát âm rất rõ bàbà, mama. Đến bây giờ vẫn chỉ có bàbà, mama, thỉng thoảng chỉ vào cái gì đó và ư, ừ
- Gọi tên có lúc quay lại ngay , có lúc gọi mấy lần và phải quát mới quay lại mặc dù tai nghe rất thính.
- Không chịu để ý khi bố mẹ hướng dẫn các bài tập của Maurice, không chịu tập phát âm nhưng nhiều lúc cũng nhìn vào miệng của mẹ khi mẹ giơ chữ A,U.. hay vật gì đó bên cạnh miệng của mẹ và mẹ nói. Tôi cũng thấy những bài tập Maurice cũng khó dạy từng bước như đã nêu vì con tôi không tập trung. Nhiều lúc thấy nản quá.
- Tôi đã cho cháu học ở lớp tư thục gần nhà nhưng không cho cháu học cả ngày mà chỉ học nửa ngày (sáng 8h-10h, chiều 3h-5h). Cháu ăn uống và ngủ trưa ở nhà. Tôi cho cháu học nửa ngày thì mọi người xung quanh không ủng hộ vì theo ý mọi người thì phải học cả ngày mới tốt. Nhưng tôi lại nghĩ khác!
+ Ở lớp cô không thể kèm thêm cháu được vì cô không biết nhiều (có khi biết rất ít hoặc thậm chí còn chưa hiểu tự kỷ là gì) và không có thời gian dành riêng cho cháu. Cho cháu sang lớp với mục đích cháu được tiếp xúc với bạn bè. Thời gian còn lại bố mẹ sẽ can thiệp thêm cho cháu ở nhà.
+ Cháu rất lười ăn, ở lớp các bạn ăn cơm trong khi đó cháu vẫn ăn cháo.
(Lớp có 16 cháu độ tuổi từ 16tháng-3,5tuổi + 1 cô giáo + 1 cô phụ việc)
Kết quả sau ba tuần cháu đi học: Vì trước khi đi học chính thức thì thỉnh thoảng cháu cũng sang lớp chơi 1 lúc nên cháu nhanh quen với cô, do vậy cũng ít khóc. Cháu cũng chưa biết chơi với bạn, hoặc có chơi cũng rất ít. Khi các bạn ngồi thành từng nhóm xếp đồ chơi thì cháu nhặt một vài thứ ngồi ra một chỗ khác chơi 1 mình. Cháu hay chạy lăng xăng trong lớp. Điều này làm tôi rất lo lắng. Nhìn nhận lại vấn đề: Từ lúc sinh ra đến 16 tháng cháu rất hay bị bệnh đường hô hấp nên gia đình cũng giữ gìn quá mức. Cháu ít được tiếp xúc với môi trường bên ngoài, ít tiếp xúc với mọi người, nhất là trẻ con thì lại càng ít. Thời gian đó bố mẹ bận công việc, cháu ở trong nhà với bà, trừ lúc ngủ còn hầu như lúc nào cháu cũng xem tivi (ăn cũng phải xem tivi mới ăn – cháu rất lười ăn, ăn xong lại ngồi trên giường xem tivi và chơi đồ chơi). Bà cũng ít khi trò chuyện với cháu. Nghĩ lại tôi ân hận vô cùng!
Khi cô giáo yêu cầu cả lớp ngồi xếp hàng để tập hát, mấy buổi đầu thì hầu như cháu không chịu ngồi vào hàng. Bây giờ cháu cũng đã chịu ngồi trong hàng, được 1 lát lại đứng lên, cô giáo quát lại ngồi xuống.Có lúc cũng ngồi yên được 15phút mà không cần cô giáo nhắc nhở. Khi cô giáo cô và các bạn vừa hát vừa vỗ tay theo nhịp thì cháu chỉ nhìn cô rất chăm chú, hát hết bài thì có lúc cháu vỗ tay, có lúc không. Cô giáo dạy chơi trò chơi thì cháu mới chỉ nhìn cô chứ chưa làm theo, nếu có thì cũng rất ít. Cô kể chuyện cháu cũng hay để ý. Thời gian mà cô giáo dạy hát, kể chuyện, chơi trò chơi mỗi buổi chỉ được khoảng 30phút (vì nhà trẻ tư thục mà). Khi có việc gì ngoài cửa, các bạn chạy ra xem thì cháu cũng chạy ra, nhiều khi còn chen vào để xem… Thỉng thoảng những lúc không đi làm tôi sang lớp chơi cùng với con, lôi kéo con vào chơi cùng các bạn. Tôi để ý xem cô giáo dạy các bạn trò chơi gì để về nhà dạy cháu chơi các trò chơi đó. Tôi dự định cho cháu học ở đó vài tháng xem tình hình tiến bộ cụ thể của cháu thế nào. Sau này tôi sẽ cho cháu học ở trường công lập.
- Cháu nhà em ăn uống rất khó khăn, lại hay bị bệnh về đường hô hấp. Thường thì mỗi bữa ăn hết 1 tiếng, thỉnh thoảng được vài ngày ăn uống tạm được thì nhanh nhất cũng phải 40phút/bữa. Hiện tại cháu gần tròn 27 tháng mà nặng có 10kg, cao 85cm, 17 răng vẫn ăn cháo ninh thật nhừ, thức ăn phải giã nhỏ như làm ruốc, rau băm nhỏ. Ăn thì toàn ngậm rồi nuốt chửng, tôi thử nấu không nhừ thì cu cậu hay ậm oẹ lắm (vì vẫn nuốt chửng). Tôi cũng đã cho uống đủ các loại thuốc bổ dành cho trẻ biếng ăn như Lysivit, Unikid, Davita… nhưng cũng không cải thiện được mấy. Tôi đã cố gắng tập cho con ăn cơm từ lúc 2 tuổi. Ăn cơm, rau thì cháu có nhai (nhai chậm, không há miệng, nhai rất nhẹ), thường thì >5phút mới được một miếng cơm cho nên tôi vẫn phải cho ăn cháo là chính, thỉnh thoảng gặp lúc cả nhà ăn cơm thì cho nhấm nháp vài thìa cho quen thôi. Cháu cũng chưa biết cắn thức ăn, thỉnh thoảng gặm được một mẩu bánh quy con con, cứ như là sợ đau răng ấy. Hoa quả cháu không bao giờ tự giác ăn. Hiện tại chỉ ép ăn được chuối và xoài dằm nhuyễn, mẹ đút vào miệng con nhăn hết cả mặt rồi nuốt chửng.