Cháu Ốc 9 tuổi, kém giao tiếp, ngôn ngữ, nhận thức

[niemtinchocon]

Xin chào tất cả mọi người trên diễn đàn,

Mình ở Hà Nội, có cháu trai gần 9 tuổi, cháu bị chẩn đoán tự kỷ lúc 2,5 tuổi, từ đó cháu được can thiệp trị liệu (không dùng loại thuốc gì) và có tiến triển, nói được lúc 3 tuổi, rồi đi học ở trường mẫu giáo và tiểu học (trường bình thường). Hiện giờ con vừa đi học lớp 3, vừa trị liệu tâm lý. Mình tóm tắt những nét chính về hiện trạng của cháu nhé:

- Con đi học lớp 1, lớp 2, đầu lớp 3 tương đối ổn (ổn so với con). Toán làm tốt về tính toán cộng trừ nhân chia, so sánh lớn bé đơn thuần. Đoán đố, toán giải bằng 2 bước, hoặc sắp xếp số theo thứ tự tăng dần hoặc giảm dần còn kém. Chính tả viết rất tốt (không bao giờ sai lỗi chính tả, kể cả dấu). Con đọc khá nhưng chưa nhớ nghỉ đúng chấm phẩy và ít nhớ được nội dung, trình tự, diễn biến câu chuyện. Hầu như chưa tự trả lời được câu hỏi cuối bài, chưa tự viết được bài tập làm văn.
- Thích vẽ (vẽ khá đẹp), thích nghe nhạc. Chỉ thích xem phim võ hiệp Trung Quốc và thích vẽ chữ Trung Quốc (cả nhà ko có ai làm việc gì liên quan đến chữ TQ) hoặc xem hài Táo quân. Không thích học các môn "nhiều lời" như kể chuyện, tự nhiên xã hội, đạo đức...
- Về giao tiếp: con làm theo kiểu học và bắt chước nhiều hơn là hiểu bản chất nên bố mẹ phải dẫn dắt và nhắc nhở. Con không làm quen hoặc thể hiện quan tâm được. Con chỉ biết thu hút sự chú ý bằng cách khua khoắng chân tay hoặc chạy đi chạy lại, nói linh tinh không có chủ đề. Con không thực sự chú tâm đến phản ứng từ phía đối tác.
- Về nhận thức: Với những gì chưa biết thì con nghe hiểu và làm theo hướng dẫn tích cực nhưng nhanh nản. Lời nói và hành vi còn rập khuôn và đôi lúc định hình, chưa có sự linh hoạt.
- Về ý thức giới tính: Chưa phân biệt được sạch, bẩn, để có hành động phù hợp, chưa nhận biết được mùi cơ thể. Quần tụt ít ít là phải nhắc mới kéo, hở quần nhỏ chưa biết xấu hổ, mồ hôi đầm đìa chưa biết bẩn để lau, chưa nhận biết được khi bạn trêu hay chế…
- Về ngôn ngữ: Hay nói trống không, tự nói một mình (nói huyên thuyên, đôi lúc lảm nhảm, không đúng tình huống). Tự hỏi, tự trả lời không đúng hoàn cảnh.
- Về cảm xúc: Con rất gần gũi, thích bày tỏ tình cảm với người nhà bằng cách ôm, thơm. Nhưng những lúc nổi giận thì dọa đánh đấm, gọi công an bắt, ...

Tốc độ tiến triển của con dù không nhanh nhưng khá đều. Tuy nhiên 1 tháng gần đây con có một số biểu hiện quay lại giống như hơn 1 năm trước, như:
- Kém tập trung hơn trong lúc học và cả những lúc chơi, nhất là những trò chơi không ồn ào như ghép hình, vẽ, cắt giấy... Vẽ cũng cẩu thả và kém kiên nhẫn hơn. Hay khua khoắng tay và tạo hình các ngón tay hơn.
- Hay nói lặp đi lặp lại 1 vài từ vô nghĩa hoặc câu không phù hợp hoàn cảnh mà tự dưng con nhớ ra, hoặc ư a trong miệng.
- Sự phản ứng của con đối với những việc con không thích cũng gay gắt hơn. Lúc đầu mẹ tưởng do con căng thẳng vì bài vở, nhưng khi con đã được đi chơi, thư giãn, thì sau đó biểu hiện vẫn không cải thiện được.

Mình thấy mọi người bảo tầm tuổi này của cháu là mọi sự tiếp thu, tiến triển hầu như "chững" lại rồi nên thấy lo quá. Rất mong nhóm chuyên gia tư vấn cho bố mẹ cháu cách đánh giá, và can thiệp cho cháu. Trên diễn đàn có bạn nào có cháu đang ở tình trạng như cháu nhà mình thì cùng trao đổi nhé.

Trân trọng cảm ơn.

[phi]

Chào bạn,

Tôi có nhận đc tin nhắn của bạn. Rất khó cho tôi đoán chính xác dựa trên những gì bạn mô tả, cho nên tôi sẽ nói về vđ này theo thống kê thôi nhé.

Tôi có học trò học bên phổ thông, và tới lớp 5 thì quành vào chuyên biệt học, vì sao? Vì càng lên cao, bài vở càng khó, càng ở mức trừu tượng, toán thì toán đố, văn thì cũng khó hơn (mà theo tôi là khó cái chỗ không nên khó, rất vớ vẩn): vì vậy bé theo không nổi. Nếu một chương trình giáo dục tốt, bỏ những cái vớ vẩn đi, thì chắc bé sẽ theo được, nhưng cũng không biết theo được luôn hay có lúc bị tụt lại . Nói chung chung là bé không theo nổi do các yếu tố khách quan lẫn chủ quan. Vì vậy bé phải vào chuyên biệt, và hy vọng sẽ ra ngoài phổ thông trở lại, với xác xuất phải quành lại rất cao.

Bé nhà bạn chắc cũng đang bị như vậy, và sắp tới (4 năm nữa), bạn sẽ phải đối phó với việc bé vào tuổi dạy thì, sẽ bực dọc hơn, cách xa các bạn cùng lớp hơn (vì những việc như bạn mô tả đó). Lúc đó tình hình sẽ đẩy bạn vào thế phải lựa chọn là hoc chuyên biệt hay học phổ thông.

Khi đó, bạn nên tính xem mục đích cho bé đi học là gì ? Bé có thể vào đc đại học, hay bạn biết chắc bé không vào nổi, cho nên đi học là để học sống tự lập, học cái bé cần thôi, còn cái người khác muốn nhồi vào mà bé không cần thì bạn bỏ hết. Khi học phổ thông, có bạn be` đông vui nhưng nó có tốt cho bé không, hay bé không sử dụng được lợi thế đó mà bên chuyên biệt không có, và nhiều khi bạn bè đông lại là điều tác hại lên tâm lý ...

Tất cả những việc này, bạn biết rõ hơn tôi. Bạn nên chuẩn bị vì ngày đó sẽ tới, và bạn phải quyết định thôi. Hôm nọ tôi tiếp 1 PH, chị cho biết con chị đòi tự tử vì thích 1 bạn gái và mọi bạn khác chế giễu . Vì thiếu kỹ năng giao tế, bé "thích" ai nó cũng khác với cái tuổi của bé. Nhà trường sợ trách nhiệm nên cho nghỉ học, vậy thì trường phổ thông hóa ra lại không thích hợp.

Việc tiến lùi thì phần lớn các em như vậy, sẽ có tiến có lùi miễn sao nhìn tổng thể là tiến. Nếu lùi vì vào tuổi dạy thì, bé sẽ lùi theo ngày hay tuần. Nếu lùi vì môi trường, có thể theo tháng . Nếu mọi việc đều ổn định mà bé lùi theo tháng, tôi nghĩ chúng ta có vđ về môi trường học không thích hợp.

[bienca]

Mừng vì được đọc chia sẻ của chị và anh Phi cho một trường hợp bé đã lớn. Càng có nhiều thông tin thế này, em càng thấy nhiều khó khăn hơn phía trước để mà lượng sức mình, có cái vượt qua được, có cái sẽ chưa vượt qua được. Còn biết chỗ để tiến, rẽ hay lùi, ...

Tình hình "chuyên biệt" cho các bé lớn ở VN là có không các anh chị, hiện tại e thấy BM đang làm về vấn đề này rồi, còn các trường chuyên biệt khác thì thế nào?

Cầu chúc cho Ốc và chị thật nhiều sức khỏe, và may mắn để vượt qua khó khăn này và có được quyết định đúng.

[meminh]

Chao chi! E rat mung vi M nha e cung co nhieu net giong voi Ôc nha chi de co the chia se cung c. Lau nay e van thuong xuyen len dien dan xem co be nao giọng M nha e k, nhung toan be it tuoi hon.chi oi, c dang cho con cac thiep o dau? Tuan may buoi a? Van de ngon ngu cua con the nao? Con co tu chu ngon ngu k a? Con M thi noi được nhieu nhung k co ngon ngu cua rieng Minh, con chi biet bat chiec loi người khác thoi, con van chua biet dat cau hoi va chi biet tra loi nhung mau cau da dc day. Tu 2 Nam nay e k can thiep cho con, ma chi tu day con, vi e o ngoai thanh ma cac Trung Tam can thiep thi toan o noi thanh thoi. Gio e muon tiep tuc cho con di can thiep de co ke hoạch hop li jup con tien bo. Chi co biet Trung Tam nao tot thi chi jup e voi. E cam on c nhieu

[niemtinchocon]

Khi đó, bạn nên tính xem mục đích cho bé đi học là gì ? Bé có thể vào đc đại học, hay bạn biết chắc bé không vào nổi, cho nên đi học là để học sống tự lập, học cái bé cần thôi, còn cái người khác muốn nhồi vào mà bé không cần thì bạn bỏ hết. Khi học phổ thông, có bạn be` đông vui nhưng nó có tốt cho bé không, hay bé không sử dụng được lợi thế đó mà bên chuyên biệt không có, và nhiều khi bạn bè đông lại là điều tác hại lên tâm lý ...

Cảm ơn anh Phi rất nhiều. Đây cũng chính là điều em băn khoăn và theo dõi cháu sát sao để có thể nhận định được thế nào thì tốt nhất cho cháu. Hiện giờ cháu mới lớp 3, kiến thức trong chương trình cháu chỉ tự giải quyết được một phần thôi, còn phần lớn là phải dựa vào sự hỗ trợ của bố mẹ. Nhiều cháu bình thường theo còn vất vả, nữa là con. Em cũng đã cố gắng chọn lọc những gì cơ bản nhất, có lợi nhất cho con để dạy, những gì quá phức tạp thì bỏ qua để con khỏi mất thời gian, nhưng càng ngày cái phần "bỏ qua" đó càng nhiều lên. Có lẽ em cũng phải cho con 1 phương án dự phòng .

[phi]

Có lẽ em cũng phải cho con 1 phương án dự phòng

Nếu điều kiện gia đình và khả năng của bé cho phép, tôi thấy 1 giải pháp trung hoà là cho bé đi học trường quốc tế buổi sáng (họ dạy chương trình bộ giáo dục Việt Nam nhưng chỉ chú trọng vào Văn và Toán), và buổi chiều thì thay vì học chương trình tiếng Anh tại trường, bạn đưa bé qua bên Chuyên biệt học.

Tôi có một học sinh sắp tới sẽ như vậy vì đưa qua phổ thông toàn thời gian thì bé chưa sẵn sàng.

[niemtinchocon]

bienca va meminh thân mến !

Mình cũng vui lắm vì tìm được những cháu có đặc điểm tương đồng với cháu nhà mình để có thể chia sẻ, giúp đỡ các cháu được nhiều hơn. Luôn mong các bố mẹ và các con luôn khỏe, bền bỉ để cùng nhau tiến lên.

Ốc nói khá nhiều, nhưng chỉ giới hạn trong những điều con đòi hỏi, yêu cầu. Tuy nhiên con đã tự đặt được những câu hỏi "ai đấy", đi đâu", làm gì", ở đâu, "hôm nào", ... còn "tại sao" hoặc "để làm gì", "như thế nào" thì hầu như con chưa quan tâm. Những câu nói có tính chất mô tả hoặc nhận xét thì phải hỏi + gợi ý từ xa đến gần con mới nói. Con cũng chưa tự trả lời được những câu hỏi "tại sao", "như thế nào" ... Bố mẹ cứ phải bắt con "cãi nhau", nghĩa là con yêu cầu gì thì bố mẹ phản đối, để con phải nói ra con yêu cầu điều đó để làm gì, và tận dụng mọi cơ hội để buộc con phải nói để "bảo vệ quyền lợi", nếu bí quá thì bố mẹ "mớm cung" cho. Dạo này con "cãi nhau" hăng hái lắm

Ốc nhà mình đang can thiệp ở Tuna, 3 buổi/tuần. Nhà M ở mạn nào, có gần Đại La, phố Vọng không thì thử đến đó xem sao. Minh đi học ở trường thế nào, mẹ Minh dạy toán, tiếng việt cho Minh theo cách nào, nói sơ qua cho mình biết nhé.

[meminh]

Buon qua c oi, M nha em van chua biet dat cau hoi ma chi biet tra loi nhung cau hoi quen thuoc, lam the nao de day chau dat cau hoi the chi? Con ve hoc toan thi e cung chang co kinh nghiem ji nhieu. Voi cac phép tinh thi M hoc rat nhanh chi can huong dan mot vai lan la lam được ngay, con bai toan co loi van thi day theo tung dang; moi dang deu co mau cau tra loi nen M chi ap dung dap khuôn vay thoi. Noi chung M hoc toan Kha nhanh, con tieng viet thi và va lam, e cung chua co cách nao hieu qua. E dang thay hoang mang k biet fai day con the nao. Nha e o gan Dai hoc Cong nghiep nen cách Dai la Kha xa( khoang >20km). Chi co biet Trung Tam nao gan Mỹ Đình thi chi jup e voi. E rat muon cho con can thiep o cac Trung Tam chuyen biet de co ke hoạch va phuong phao cu the, phu hop voi con, chu cu nhu hien jo thi e thay lo cho con qua. Chuong trinh hoc moi ngay mot kho nen em thay con cang ngay cang yeu di, chi theo được moi mon Toan con các mon khác thi...
C co phương phao ji jup e voi. Cam on c

[niemtinchocon]

TT ở Mỹ Đình thì chị ko biết có chỗ nào ko, em vào đây hỏi xem, có thể có nhiều người biết đấy

http://www.tretuky.com/forum/

Dạy con đặt câu hỏi là khó nhất em ạ, chị chủ yếu là dạy qua các câu chuyện kể thật ngắn chỉ 1 chủ đề, hỏi kèm theo câu trả lời, và tranh thủ mọi tình huống thực tế để dạy thôi. VD: nghe tiếng gõ cửa thì bảo con hỏi "Ai gõ cửa đấy" rồi mới mở ... Cho con đi chơi thì bắt con phải hỏi "đi đâu" mới được đi. Mua cho con cái gì thì che lại, chỉ nói "mẹ mua cho con này", bắt con hỏi "cái gì đấy" thì mới trả lời con trước rồi đưa cho con sau ... dần dần con sẽ có nhu cầu hỏi. Nhưng mà bây giờ chị cũng đang bế tắc trong việc bắt con phải hỏi "tại sao", "như thế nào", "để làm gì" đây em ạ, vì bản thân nó chưa hiểu hỏi như thế thì nó sẽ được cái gì