Bé Ngân, 20 tháng, chậm nói

[me be Ngan]

Xin chào chị Tường Anh, xin chào các anh chị trong diễn đàn. Em thực sự rất buồn và lo lắng. Con gái em được hơn 20 tháng rồi nhưng vẫn chưa nói được từ nào, trước đây hồi 9 tháng bé đã biết bà bà, nhưng từ đó đến nay bé chằng nói được từ nào nữa.
- Bé cũng đã biết nói ma ma, măm măm, mẹ, bà bà, ạ, biết xua tay bye bye nhưng chỉ thích thì làm thôi, bảo ít khi bé làm theo lắm. Thích ăn hoặc khi đói thì bé toàn nói "cơm", trước đây còn nói được cá với trứng nhưng giờ lại quên rồi.
- Về vận động em nghĩ là bé bình thường, bé rất thích chơi xếp hình, xem tranh ảnh, nhưng ít khi tự chỉ mà toàn bắt người lớn chỉ rồi đọc to cho nghe.
- Rất thích chơi chu chi chu chít, mẹ cứ đọc chu chi chu chít là đang bú cũng thò tay lên chọc chọc vào bàn tay. Thích chơi cưỡi ngựa nữa (bé thường đem chổi ra cưỡi chạy vòng quanh hoặc trèo lên gối cưỡi, mẹ mà đệm "cục cục" là sướng cười khanh khách.
- Bé cũng đã biết chơi giả vờ, cứ cầm cái thìa với cái cốc giả vờ xúc vào khoảng không đổ vào cốc rồi lại xúc ở cốc đưa lên mồm chóp chép.
- Bé rất thích mẹ hát bài bé tập thể dục, bé toét miệng nhìn mẹ rất chăm chú và chờ đến đoạn "tay giơ cao lên trời!" là bé giơ 2 tay lên trời, nhưng "tay ôm 2 bờ vai" thì bé ko làm đc mặc dù mình dậy mãi, tiếp theo "tay song song trước mặt" là bé giơ 2 tay song song được và "buông cả 2 tay" thì bé lại ko biết buông thế nào. Lần nào cũng vậy. Và một bài nữa bé cũng rất thích là "con heo đất", mẹ cứ hát bài đó là bé toét miệng ra cười.
- Bé cũng biết chỉ bộ phận cơ thể nhưng chỉ rốn với mũi là chuẩn thôi chứ hỏi những bộ phận khác là hay chỉ lung tung.
- Bé đặc biệt thích chơi với chị họ bé năm nay 10 tuổi, nghe thấy tiếng chị là đã sướng hét lên rồi, 2 chị em có thể chơi với nhau cả được.
- Tuy có một vài đặc điểm của bé mà em thấy rất đáng lo. Gọi bé không quay lại hoặc ít khi quay lại (nhưng khi đang chơi ở chỗ nào đó khuất mà em gọi "Ngân ơi!" là bé ra ngay), hay đi xoay vòng, thỉnh thoảng còn đi nhón chân, và không muốn ăn cái gì là lắc đầu quầy quậy (lắc nhiều ấy!). Bé ít khi nhìn vào mắt người đối diện lắm, chỉ khi làm trò cho bé thì bé mới nhìn thôi. Chưa biết lấy cái này, lấy cái kia...
Em đã định cho cháu đi khám nhưng đọc topic về con TK trong WTT thấy các bà mẹ người nói nên đi, người không, em hoang mang quá. Hiện giờ em chọn giải pháp đưa con đi trẻ cho bé hòa nhập với các bạn xem bé có tiến triển hơn không (em mới đăng ký cho cháu chứ chưa cho cháu đi được buổi nào). Nhờ chị Tường Anh tư vấn giúp em, em thực sự lo lắng đến mất ăn mất ngủ, chị trả lời em sớm nhé! em cám ơn chị nhiều!

[Nguyen,Anh]

Phần trả lời từ chuyên viên Cùng Nhau Vượt Khó

- Bé cũng đã biết nói ma ma, măm măm, mẹ, bà bà, ạ, biết xua tay bye bye nhưng chỉ thích thì làm thôi, bảo ít khi bé làm theo lắm. Thích ăn hoặc khi đói thì bé toàn nói "cơm", trước đây còn nói được cá với trứng nhưng giờ lại quên rồi.

Bé 20 tháng tuổi, cũng khó để nói là bé chậm nói. Bạn phải tiếp tục dậy và khuyến khích rồi quan sát xem sao.

- Về vận động em nghĩ là bé bình thường, bé rất thích chơi xếp hình, xem tranh ảnh, nhưng ít khi tự chỉ mà toàn bắt người lớn chỉ rồi đọc to cho nghe.

Chẳng sao bạn ạ. Nếu bé có biết chỉ, nhưng thích người lớn chỉ, thì chỉ là lối chơi của bé thôi. Vấn đề quan trọng là bé đã biết yêu cầu người khác làm theo ý mình.

- Rất thích chơi chu chi chu chít, mẹ cứ đọc chu chi chu chít là đang bú cũng thò tay lên chọc chọc vào bàn tay. Thích chơi cưỡi ngựa nữa (bé thường đem chổi ra cưỡi chạy vòng quanh hoặc trèo lên gối cưỡi, mẹ mà đệm "cục cục" là sướng cười khanh khách.
- Bé cũng đã biết chơi giả vờ, cứ cầm cái thìa với cái cốc giả vờ xúc vào khoảng không đổ vào cốc rồi lại xúc ở cốc đưa lên mồm chóp chép.
- Bé rất thích mẹ hát bài bé tập thể dục, bé toét miệng nhìn mẹ rất chăm chú và chờ đến đoạn "tay giơ cao lên trời!" là bé giơ 2 tay lên trời, nhưng "tay ôm 2 bờ vai" thì bé ko làm đc mặc dù mình dậy mãi, tiếp theo "tay song song trước mặt" là bé giơ 2 tay song song được và "buông cả 2 tay" thì bé lại ko biết buông thế nào. Lần nào cũng vậy. Và một bài nữa bé cũng rất thích là "con heo đất", mẹ cứ hát bài đó là bé toét miệng ra cười.

Bạn cứ tiếp tục chơi những trò ấy với con nhé. Đừng nhắm cái gì xa quá, những gì con thich là những gì con học được nhiều nhất.

- Bé cũng biết chỉ bộ phận cơ thể nhưng chỉ rốn với mũi là chuẩn thôi chứ hỏi những bộ phận khác là hay chỉ lung tung.

Bạn dậy rốn và mũi rồi, bây giờ dậy thêm 2 thứ nữa thôi. Khi con biết chắc 2 thứ mới, hãy dậy thêm những món khác.

- Bé đặc biệt thích chơi với chị họ bé năm nay 10 tuổi, nghe thấy tiếng chị là đã sướng hét lên rồi, 2 chị em có thể chơi với nhau cả được.

Người chị họ này sẽ là người dậy cho con nói nhanh nhất. Bạn sắp xếp một vài vật dụng bé thường dùng và nhờ chị dậy cho em.

- Tuy có một vài đặc điểm của bé mà em thấy rất đáng lo. Gọi bé không quay lại hoặc ít khi quay lại (nhưng khi đang chơi ở chỗ nào đó khuất mà em gọi "Ngân ơi!" là bé ra ngay), hay đi xoay vòng, thỉnh thoảng còn đi nhón chân, và không muốn ăn cái gì là lắc đầu quầy quậy (lắc nhiều ấy!). Bé ít khi nhìn vào mắt người đối diện lắm, chỉ khi làm trò cho bé thì bé mới nhìn thôi. Chưa biết lấy cái này, lấy cái kia...

Xoay vòng và nhón chân thì mình hơi lo tí, nhưng lắc đầu thì chả sao. Bạn có biết rằng một số bé khác ở diễn đàn này, đã gần 4 tuổi vẫn chưa lắc đầu/gật đầu không? Nếu muốn thì bạn dậy con nói "không", nhưgn cũng chưa cần thiết lắm đâu. Để dành nỗ lực dậy thứ khác.

Nếu bé chỉ nhìn khi bạn làm trò, bạn làm trò nhiều lên nhé. Bạn vẽ mắt xanh đỏ tím vàng, vẽ mặt hề... rồi chơi với con.

Em đã định cho cháu đi khám nhưng đọc topic về con TK trong WTT thấy các bà mẹ người nói nên đi, người không, em hoang mang quá. Hiện giờ em chọn giải pháp đưa con đi trẻ cho bé hòa nhập với các bạn xem bé có tiến triển hơn không (em mới đăng ký cho cháu chứ chưa cho cháu đi được buổi nào). Nhờ chị Tường Anh tư vấn giúp em, em thực sự lo lắng đến mất ăn mất ngủ, chị trả lời em sớm nhé! em cám ơn chị nhiều!

Thế bạn mất ăn mất ngủ thì có giải quyết được gì chưa? Chưa phải không? Vậy bạn nên ôm con ngủ thật ngon, sáng hôm sau dậy có nhiều sức khỏe mà chơi với con!

Nếu bạn muốn, bạn cứ mang con đi khám. Mình chỉ không biết đâu là chỗ khám để giói thiệu cho bạn thôi, vì mình ở xa quá.

Nhưng khám hay không khám, điều bạn vẫn phải chú tâm dậy là: con biết tên vật dụng, mầu sắc, bộ phận cơ thể..., con biết làm vài mệnh lệnh đơn giản, con đi đứng chạy nhảy vững vàng, con gọi tên những gì quen thuộc. Bạn nghĩ sao?

[me be Ngan]

Em cảm ơn chị đã trả lời em sớm! Thú thực với chị là 2 vợ chồng em đi làm cả ngày, bé ở nhà với ông bà nội, mà ông bà thì ít trò chuyện với cháu và bật TV cả ngày cho cháu xem. Chỉ gần đây thấy tình trạng của cháu, ông bà mới nói chuyện với cháu nhiều hơn và hạn chế cho cháu xem TV. Tuy nhiên cứ uống sữa là phải bật ca nhạc cháu mới chịu uống (có những hôm mất điện bà không tài nào cho cháu uống sữa được). Bé nhà em cũng rất kén ăn và chỉ thích ăn cơm chứ ko ăn cháo từ khi 1 tuổi. Bé cũng đã biết tự xúc (lúc nào thích ăn thì xúc thìa to lắm, lúc không thích ăn thì quay ra nghịch bốc bát này bỏ bát kia...). Bé cũng chưa biết gọi khi đi vệ sinh mà xi bé cũng không được, cứ là tự do thôi!
Về chị họ cháu thì chị cũng đi học suốt nên thi thoảng mới vào chơi với bé được, nhưng công nhận là bé rất hay bắt chước chị, chị há mồm và lấy tay đập đập vào mồm kêu "a a", bé làm theo ngay. Chị úp 2 tay vào mặt kêu "ú" rồi bỏ tay ra "òa", bé cũng làm theo nhưng không biêt nói "ú òa", chị còng lưng xuống chắp tay sau lưng giả làm bà còng bé cũng biết làm theo. Vậy nên những lúc chị bé ko có ở đó em chơi với bé như thế bé cũng làm theo, đôi khi còn tự làm một mình. Ah mà bé cũng biết cầm điện thoại áp vào tai và "a ô", nhưng khi mẹ bảo "đưa cho mẹ điện thoại nào" thì bé làm ngơ hoặc bà đưa cho miếng táo bảo bé đưa cho mẹ là bé cũng làm ngơ đưa lên mồm cắn ngay (bé nhà em rất thích ăn hoa quả). Nói chung em cảm thấy những gì em nói bé hiểu được, VD như bé đang chơi em bảo "con mèo đâu con nhỉ" là bé nhìn theo con mèo và đến chơi với mèo (bé nhà em rất thích thú vật), hoặc em hỏi "con cừu đâu con" là bé nhìn vào quyển sách có hình con cừu. Thế nhưng khi dạy bé nói bé không hề tập trung cứ như không nghe thấy vậy, có vẻ như bé chỉ thích chơi chứ ko thích học nói.
Ah mà bé nhà em vẫn còn bú sữa mẹ, và cứ mẹ về là bé quấy khóc đòi bú, mà khi bú thì bé cứ day dứt hàng tiếng đồng hồ, hàng đêm bé cũng chốc chốc là "hị hị" đòi bú. Có lẽ vì thế nên con em không tập trung học nói chăng vì thời lượng 2 mẹ con ở bên nhau thì bé toàn ngậm ti, sao ma nói được nữa, hic....

[phi]

Bé của chị đã 20 tháng, vậy chị nên đối chiếu với chuẩn phát triển ConCủaMẹ đăng tải tại http://concuame.com/index.php?option=co ... Itemid=153

Sau đó chị coi xem bé có làm được gì, thiếu gì. Tôi xin trích ra dưới đây cho chị tiện tham khảo. Dựa trên những gì chị tả, một điểm quan trọng là bé có khả năng tương tác (chơi ú à với chị)

Phi

Chuẩn phát triển cho trẻ sơ sinh tới 5 tuổi

American Academy of Pediatrics, Viện Nhi Hoa Kỳ

ConCủaMẹ.com

02 Tuổi

Hành động

* Đi được một mình
* Vừa đi vừa kéo đồ chơi theo sau
* Vừa đi vừa mang theo đồ chơi nặng hoặc nhiều đồ chơi nhỏ
* Bắt đầu chạy
* Biết đá banh
* Trèo lên/xuống không cần giúp

Mức độ khéo léo của tay và ngón tay

* Biết viết nguệch ngoạc
* Nghiêng các hộp đựng để đổ đồ trong hộp ra
* Chồng các vật lên nhau (ít nhất là 4 vật)
* Có thể dùng một tay này nhiều hơn tay kia

Ngôn ngữ

* Chỉ vào đồ vật/hình ảnh khi người lớn gọi tên đồ vật/hình ảnh đó
* Nhận ra tên người quen, đồ vật quen thuộc và các bộ phận trên cơ thể
* Nói những chữ đơn giản (lúc 15 tới 18 tháng)
* Dùng câu đơn giản (từ 28 tới 24 tháng)
* Làm theo các mệnh lệnh đơn giản
* Lập lại các từ ngữ nghe lỏm được

Nhận thức

* Tìm các vật được dấu dưới 2 hay 3 lớp
* Bắt đầu sắp xếp vật theo hình dáng hoặc màu sắc
* Bắt đầu chơi trò chơi tưởng tượng

Giao tiếp

* Bắt chước người khác, nhất là người lớn và các trẻ lớn hơn
* Ngày càng nhận biết mình khác biệt với những người khác
* Ngày càng thích thú việc có trẻ khác ở cạnh/chơi cùng mình

Tình cảm

* Phát triển độc lập
* Bắt đầu bướng bỉnh, không nghe lời
* Bắt đầu bớt lo sợ khi bị cha/mẹ bỏ lại

Nếu thấy bé có những biểu hiện dưới đây, bạn nên đưa bé đi gặp bác sĩ nhi:

* 18 tháng vẫn chưa đi được
* Sau khi biết đi vài tháng mà vẫn không đi vững, đặt toàn bộ mặt bàn chân xuống đất, hoặc đi nhón gót
* 18 tháng vẫn chưa nói được ít nhất 15 chữ
* 2 tuổi vẫn chưa nói được các câu có 2 chữ
* 15 tháng vẫn không biết các chức năng vật dụng căn bản trong nhà như bàn chải đánh răng, thìa/muỗng...
* Không biết bắt chước hành động hay lời nói
* Không biết làm theo các mệnh lệnh đơn giản
* Không thể đẩy các đồ chơi có bánh xe

[me be Ngan]

Xin cảm ơn chị (anh) Phi!, dựa vào bảng trên em thấy:
- Hành động: bé có thể làm được tất cả như bảng trên, thậm chí chị họ bé nặng trên 20kg ngồi lên xe đạp của bé, bé còn đẩy đc cả chị cả xe chạy mấy vòng quanh sân rộng.
- Mức độ khéo léo của tay và bàn tay: bé cũng làm được tất, thậm chí bé cầm đũa và cầm bút rất khéo, giống như người lớn vậy và bé thuận tay phải.
- Về ngôn ngữ: rất ít khi bé chỉ hình ảnh khi người lớn gọi tên, nhận ra tên ngưởi quen, đồ vật và các bộ phận trên cơ thể (nhưng chỉ biết mỗi mũi với rốn, đôi khi mới chỉ đúng mồm, mắt, mũi, tai, đầu, tóc), nói được vài từ nhưng ít lắm và không thường xuyên... chỉ thế thôi ạ
- Về nhận thức thì em thấy bé cũng làm được hết, VD mẹ có gói bim bim mà đem dấu dưới gối, chăn hoặc trong người là thế nào bé cũng tìm ra. Khi chơi xếp hình thì bé hay chọn những khối giống nhau để xếp chồng lên nhau. Trong thùng đồ chơi lộn xộn của bé, bé biết bới tung lên để nhặt những khối xếp hình, gom để đống dấy rồi mơi chơi.
- Về giao tiếp: bé cũng đã biết bắt chước người lớn và những trẻ lớn hơn, bé cũng thích thú khi có trẻ khác chơi cùng, còn nhận biết mình khác với người khác thì em cũng không biết là cháu có nhận được ra không
- Còn tình cảm: chắc là bé nhà em cũng đáp ứng được hết, nếu người lạ có bế bé, lúc đầu bé khóc rồi chằn xuống theo mẹ nhưng nếu cứ nịnh bé bế bé đi chơi thì một lúc là ổn ngay, không sợ nữa.
Như vậy bé nhà em có vấn đề về ngôn ngữ thôi, mà em nghĩ cũng không phải là do thính lực cháu kém vì nhiều khi em thì thầm rất nhỏ là "chu chi chu chít" bé cũng nghe thấy vội cười toét rồi lấy ngón tay chọc chọc vào bàn tay kia, hay mẹ đi làm về gọi "Ngân ơi!" là bé chạy ra đón mẹ ngay. Nhưng khi bé đang chơi hoặc đang xem TV thì có ngồi ngay cạnh và gọi cả chục câu bé cũng không quay lại. Như vậy có phải bé quá tập trung vào thế giới riêng của bé không? hiện giờ em cho cháu đi trẻ có phải là giải pháp hợp lý không?

[Nguyen,Anh]

Phần trả lời từ chuyên viên Cùng Nhau Vượt Khó

Chào bạn, tôi nghĩ rằng đi nhà trẻ có thể là thích hợp ở thời gian này. Học hành ở tuổi này thì vừa chơi vừa học. Hy vọng cô giáo sẽ chú ý dậy con đáp ứng, giao tiếp nhiều hơn.

Bạn có cách nào đưa cô chị đến chơi với bé nhiều hơn không?

Về bú mẹ, mình nghĩ có lẽ bạn nên ngưng để con có thể phát triển tâm lý sang giai đoạn mới.

[me be Ngan]

Phần trả lời từ chuyên viên Cùng Nhau Vượt Khó

Chào bạn, tôi nghĩ rằng đi nhà trẻ có thể là thích hợp ở thời gian này. Học hành ở tuổi này thì vừa chơi vừa học. Hy vọng cô giáo sẽ chú ý dậy con đáp ứng, giao tiếp nhiều hơn.

Bạn có cách nào đưa cô chị đến chơi với bé nhiều hơn không?

Về bú mẹ, mình nghĩ có lẽ bạn nên ngưng để con có thể phát triển tâm lý sang giai đoạn mới.

Vâng, em sẽ bảo chị bé đến chơi với bé nhiều hơn, vì chị bé rất hay nhường nhịn và hay bày trò nên có lẽ bé thích chơi với chị, lúc nào chị đến chơi thì bám chằng chằng lấy chị không theo ai cả. Còn về bú mẹ thì em đã thử cai cho bé một lần được mấy ngày nhưng vì tối bé vẫn ngủ với mẹ nên cả đêm bé cứ khóc đòi bú mẹ. Thương con, mẹ cũng mệt nữa nên lại cho con bú! Bây giờ mà cai chắc càng khó khăn hơn nhưng vẫn phải làm thôi. Xin cảm ơn chị!

[Nguyen,Anh]

Vâng, em sẽ bảo chị bé đến chơi với bé nhiều hơn, vì chị bé rất hay nhường nhịn và hay bày trò nên có lẽ bé thích chơi với chị, lúc nào chị đến chơi thì bám chằng chằng lấy chị không theo ai cả.

Ừ, cố đưa chị đến chơi nhiều nhé.

Còn về bú mẹ thì em đã thử cai cho bé một lần được mấy ngày nhưng vì tối bé vẫn ngủ với mẹ nên cả đêm bé cứ khóc đòi bú mẹ. Thương con, mẹ cũng mệt nữa nên lại cho con bú! Bây giờ mà cai chắc càng khó khăn hơn nhưng vẫn phải làm thôi. Xin cảm ơn chị!

Cảm ơn cái gì. Mau mà tìm kế cai bú mẹ đi thôi! Biết là khó lắm, nhưng cố lên nhé. Con bú mẹ thì tâm lý con sẽ là "tí hon" hoài. Nhưng mà cai sao thì cai, chứ đừng bôi ớt bôi dầu, cay miệng tội nghiệp con lắm. Mình thấy có người vẽ xanh vẽ đỏ vẽ đen coi ghê sợ để bé thấy ẹ thì thôi. Hay là bạn đi tìm Đào Anh Khánh?

[me be Ngan]

Cảm ơn cái gì. Mau mà tìm kế cai bú mẹ đi thôi! Biết là khó lắm, nhưng cố lên nhé. Con bú mẹ thì tâm lý con sẽ là "tí hon" hoài. Nhưng mà cai sao thì cai, chứ đừng bôi ớt bôi dầu, cay miệng tội nghiệp con lắm. Mình thấy có người vẽ xanh vẽ đỏ vẽ đen coi ghê sợ để bé thấy ẹ thì thôi. Hay là bạn đi tìm Đào Anh Khánh?

Đào Anh Khánh là ai chị nhỉ, lần trước em cai sữa cho bé bằng cách quấn tóc rối vào ti, bé ngậm vào là bỏ ra ngay, sợ lắm, sợ đến nỗi mà mẹ chỉ hơi vạch áo lên là vội kéo áo mẹ xuống rồi cứ mon mem, mon mem ko dám bú, giá hồi đó em cương quyết thì có khi là thành công rồi. Giờ mà quấn tóc rối có khi bé chả sợ nữa.

[Nguyen,Anh]

Đào Anh Khánh là ai chị nhỉ, lần trước em cai sữa cho bé bằng cách quấn tóc rối vào ti, bé ngậm vào là bỏ ra ngay, sợ lắm, sợ đến nỗi mà mẹ chỉ hơi vạch áo lên là vội kéo áo mẹ xuống rồi cứ mon mem, mon mem ko dám bú, giá hồi đó em cương quyết thì có khi là thành công rồi. Giờ mà quấn tóc rối có khi bé chả sợ nữa.

ha ha, Đào Anh Khánh là cái anh chàng ở Hà Nội, chuyên vẽ vằn vện lên người rồi múa đấy! Mẹ nó thật là chả văn nghệ văn gừng gì!

Bây giờ thì cương quyết đi thôi. Cái kỹ thuật tóc rối cũng hay đấy nhỉ! Bác nghĩ đến núm tóc rối vướng trong phòng tắm còn sợ, nói gì con!