Bé hay nói ngược và làm ngược lời

[Phan Thi Ngoc Mai]

Chào anh Phi,

Chúc anh và gia đình 1 năm mới An Khang Thịnh vượng - Vạn sự như Ý !

Năm mới có vài thắc mắc và mong anh giúp. Năm 2011 em có đi dự hội thảo và gặp anh nhưng tiếc là trường Ban Mai không thể giúp sắp xếp để dẫn Huy Đạt nhà em gặp anh được. Em xin được anh tư vấn để gia đình tiếp tục dạy bé.

Huy Đạt năm nay là 4.5tuoi và hiện đang đi học lớp chồi trường mần non công lập. Huy Đạt cũng chậm nói chỉ nói vuốt đuôi khi đó là 2.5tuoi và hiện tại nói nhiều và không nói ngọng. Luc 48 tháng đi khám bệnh viện Nhi đồng ghi là bé bị tự kỷ nhẹ. Bé biet được màu sắc và hầu hết mọi vận động tốt nhưng giao tiếp bé yếu và ít chơi với bạn. Đợt trước hội thảo có hỏi anh Phi về việc bé không chịu nhai thì nay đi học với cô giáo chuyên dạy các bé tự kỷ khoảng 2 tháng là bé đã biết nhai và tự ngồi ị ở bồn cầu. Do cô giao có massage lợi cho bé. Tuy nhiên Be vẫn còn những vấn đề mà gia đình không biết làm sao dạy bé khắc phục:

1. Bé nói tốt, khi hỏi ai, ở đâu, quá khứ hoặc tương lai gần thì nhớ trả lời được nhưng có lúc phải gợi ý. nhưng bé ít tự đặt câu hỏi và tò mò những chuyện xung quanh. bé chỉ hay đặt câu hỏi là : ba/me/cô hai đi đâu rồi khi mọi người không có nhà? còn lại thì ít hoi ai cai gi va it quan tam den xung quanh. chưa biết đôi co và nói lại.

2. bé ít tập trung khi mình nói chuyện với bé...ngồi học cũng còn mất tập trung ...như nhìn đi chỗ khác ...hoặc cười giỡn

3. Bé hay ném đồ chơi và các vật trong nhà, hay lôi những vật trên bàn xuống ví dụ bé hay cầm con thú bông và các vật khác ném cao lên có khi ném vào người em và bố mẹ, hay lôi chiếc khăn che cậy đàn organ cho rớt xuống đất...nói chung không thích xếp đồ vật cho ngăn nắp ...cứ thích lôi lung tung ra...mẹ bắt cất thì cũng cất có lệ thôi hoặc có khi lơ đi rồi làm chuyện khác chứ không dẹp dọn...

4. Bé hay nói và làm ngược lời người khác: ví dụ mẹ nói Huy đạt đưa ipad cho ba cất thì bé nói đưa cho mẹ cất ...mẹ nói ngồi xuống đây ăn cơm thì bé chỉ nói ngồi ghế hoặc ngồi chỗ này ..v..v... nói chung là thường xuyên làm và nói ngược lời người lớn ...có nói thế nào bé cũng không bỏ được ... có khi nói ngược rất kỳ cục ...

5. hay nói gán ghép chữ piggy ...ví dụ mẹ nói con chào cô đi thì bé nói chào piggy và miệng thì cười như đang đùa...và dùng từ piggy ở nhiều tình huống không đúng chỗ và tất nhiên là bé biết mình đang giỡn nhưng trong khi bố mẹ lại không giỡn.

6. bé cũng biết đỗ thừa cho em. bé vừa làm sai nhưng khi hỏi bé nói là Sue làm...mẹ nói nghiêm hơn thì bé nói bé làm...bé hay nói giỡn rồi nói linh tinh...không nghiêm túc trả lời...


Về việc đi học của bé, em cũng nói qua để anh hiểu ...trước đây bé học toàn bộ thời gian ở trường mầm non bình thường và không chơi với bạn, chậm hơn bạn. Từ khi bệnh viện chuẩn đoán em bị tự kỷ nhẹ, em có cho đi học với 1 cô giáo. Nhưng cô giáo này không dạy theo giờ mà dạy nguyên ngày. vì vậy gia đình không biết sao nên cho Huy đạt đi học 2 ngày ở trường bình thường bé đang học và 3 ngày tại nhà cô giáo đặt biệt. Từ khi học cô bé có tiếng bộ nhiều về ngôn ngữ và chịu chơi với bạn hơn , biết nhai cơm khô và nuốt. nhưng cũng còn nhiều điểm yếu như nêu trên vì vậy em nhờ anh Phi tư vấn giúp để gia đình giúp bé cãi thiện các khuyết điểm.

Em cũng không biết để bé học vậy có tốt không, nhưng gia đình hiện chưa có cách nào. Em đang dự tính cho bé học hết năm nay. Sang nam học mới lớp Lá em sẽ cho bé học toàn thời gian ở trường mầm non bình thường và gia đình sẽ tự dạy bé thêm.

Cảm ơn anh Phi rất nhiều và mong nhận được hồi âm sớm.

Thân,
Mẹ Huy Đạt

[Nguyen,Anh]

Chào bạn, tôi là tườnganh, chuyên viên ngôn ngữ trị liệu. Xin trả lời thay cho anh Phi vì vài hôm nay anh ấy quính quáng với những projects ở chỗ làm của anh ấy.

Qua những gì bạn mô tả, tôi nghiêng về hướng đồng ý với chẩn đoán tự kỷ nhẹ của các vị bác sĩ đã khám cho Huy Đạt. Ngôn ngữ sẽ là khó khăn cho Huy Đạt, dù bé vẫn nói năng rõ ràng. Hành vi sẽ là khó khăn thứ nhì. Hai mảng này bạn nên chú ý cho kỹ. Với hành vi, bạn nên cho phép con có thời khóa biểu rõ ràng lúc nào làm gì, bạn sẽ thấy con cộng tác tốt hơn, bớt hờn dỗi khóc la phản đối.

1. Bé nói tốt, khi hỏi ai, ở đâu, quá khứ hoặc tương lai gần thì nhớ trả lời được nhưng có lúc phải gợi ý. nhưng bé ít tự đặt câu hỏi và tò mò những chuyện xung quanh. bé chỉ hay đặt câu hỏi là : ba/me/cô hai đi đâu rồi khi mọi người không có nhà? còn lại thì ít hoi ai cai gi va it quan tam den xung quanh. chưa biết đôi co và nói lại.

đây là khó khăn về ngôn ngữ. Bạn nên giúp con biết đặt câu hỏi, mới đầu thì làm mẫu, sau đó nhắc chừng vài chữ cho con hỏi tiếp.

2. bé ít tập trung khi mình nói chuyện với bé...ngồi học cũng còn mất tập trung ...như nhìn đi chỗ khác ...hoặc cười giỡn

Nên cắt bài vở ngắn lại, rồi tăng lên dần. Bài vở bề bộn, phòng ốc nhiều hình ảnh linh tinh sẽ làm cho trẻ chia trí hơn. Nơi ồn ào cũng không phải vị trí tốt cho việc học.

3. Bé hay ném đồ chơi và các vật trong nhà, hay lôi những vật trên bàn xuống ví dụ bé hay cầm con thú bông và các vật khác ném cao lên có khi ném vào người em và bố mẹ, hay lôi chiếc khăn che cậy đàn organ cho rớt xuống đất...nói chung không thích xếp đồ vật cho ngăn nắp ...cứ thích lôi lung tung ra...mẹ bắt cất thì cũng cất có lệ thôi hoặc có khi lơ đi rồi làm chuyện khác chứ không dẹp dọn...

Bạn nên luyện cho con biết theo qui định, luật lệ. Dĩ nhiên là khó vì bé còn nhỏ tuổi, lại hay linh tinh lang tang. Bạn phải kiên trì thôi, nếu không càng lớn sẽ càng khó để ngăn bé không ném đồ đạc...

4. Bé hay nói và làm ngược lời người khác: ví dụ mẹ nói Huy đạt đưa ipad cho ba cất thì bé nói đưa cho mẹ cất ...mẹ nói ngồi xuống đây ăn cơm thì bé chỉ nói ngồi ghế hoặc ngồi chỗ này ..v..v... nói chung là thường xuyên làm và nói ngược lời người lớn ...có nói thế nào bé cũng không bỏ được ... có khi nói ngược rất kỳ cục ...

Những lúc này bạn nên làm lơ, không cười khen cũng không quát mắng. Khi hành vi không được chú ý dù là tích cực (khen) hay tiêu cực (phạt), bạn có thể thấy bé bớt đi.

5. hay nói gán ghép chữ piggy ...ví dụ mẹ nói con chào cô đi thì bé nói chào piggy và miệng thì cười như đang đùa...và dùng từ piggy ở nhiều tình huống không đúng chỗ và tất nhiên là bé biết mình đang giỡn nhưng trong khi bố mẹ lại không giỡn.

Giống mục 4.

6. bé cũng biết đỗ thừa cho em. bé vừa làm sai nhưng khi hỏi bé nói là Sue làm...mẹ nói nghiêm hơn thì bé nói bé làm...bé hay nói giỡn rồi nói linh tinh...không nghiêm túc trả lời...

Giống mục 4.

Về việc đi học của bé, em cũng nói qua để anh hiểu ...trước đây bé học toàn bộ thời gian ở trường mầm non bình thường và không chơi với bạn, chậm hơn bạn. Từ khi bệnh viện chuẩn đoán em bị tự kỷ nhẹ, em có cho đi học với 1 cô giáo. Nhưng cô giáo này không dạy theo giờ mà dạy nguyên ngày. vì vậy gia đình không biết sao nên cho Huy đạt đi học 2 ngày ở trường bình thường bé đang học và 3 ngày tại nhà cô giáo đặt biệt. Từ khi học cô bé có tiếng bộ nhiều về ngôn ngữ và chịu chơi với bạn hơn , biết nhai cơm khô và nuốt. nhưng cũng còn nhiều điểm yếu như nêu trên vì vậy em nhờ anh Phi tư vấn giúp để gia đình giúp bé cãi thiện các khuyết điểm.

Em cũng không biết để bé học vậy có tốt không, nhưng gia đình hiện chưa có cách nào. Em đang dự tính cho bé học hết năm nay. Sang nam học mới lớp Lá em sẽ cho bé học toàn thời gian ở trường mầm non bình thường và gia đình sẽ tự dạy bé thêm.

Nếu bạn thấy tiến bộ, và gia đình bằng lòng với tiến bộ ấy, bạn cứ tiếp tục. Thực sự thì bạn cũng không có nhiều lựa chọn. Bạn rủ cô giáo vào đọc CCM xem có gì bạn và cô có thể sử dụng để tạo bài học ngôn ngữ cho Huy Đạt không. Riêng việc bạn muốn cho con đi học Lớp Lá với các bạn cùng tuổi ở lớp phổ thông, tôi không thể trả lời nên hay không, vì chưa gặp bé bao giờ. Nếu bạn có hệ thống/giáo viên tốt để kém ở nhà, cũng có khi bé bám theo bạn được. Có trường hợp bố mẹ cho học chuyên biệt cho đến lớp 1.

[Phan Thi Ngoc Mai]

Cảm ơn chị Tường Anh rất nhiều.
Em vừa vào đọc được phần trả lời của Anh Phi "bé không biết đặt câu hỏi" nên cũng học hỏi được một số điều để dạy thêm cho bé.

Nghe nói có chị Tường Anh sang Việt Nam nhưng em lại không biết là thời gian nào, vì vậy có thể cho em biết là thời gian được không?
Em rất muốn dắt bé theo để gặp. Lần trước em hẹn cho bé gặp anh Phi nhưng trường Ban Mai đã không thể cho cuộc hẹn. Nên rất mong lần này co thể dắt bé đến gặp để có thêm lời khuyên cho bé.

Một lần nữa cảm ơn chị Tường anh và anh Phi rất nhiều.

Thân mến.
Mepaul

[phi]

Lần trước em hẹn cho bé gặp anh Phi nhưng trường Ban Mai đã không thể cho cuộc hẹn. Nên rất mong lần này co thể dắt bé đến gặp để có thêm lời khuyên cho bé.

Bạn liên lạc với trường Ban Mai lại nhé qua email của họ (truongbanmai.com). Bạn cũng nên chuẩn bị tâm lý thông cảm cho họ vì họ dĩ nhiên sẽ phải ưu tiên cho học sinh của họ trước, và còn huấn luyện cho giáo viên nữa nên thì giờ của nhóm CCM tại Việt Nam không còn lại bao nhiêu.

[lyhuynh]

hi

[phi]

hi

hi

[Phan Thi Ngoc Mai]

Hi anh Phi,
Xin hoi anh Phi nhắn cho em ah?

[Nguyễn Mỹ]

Con gái lớn mình cũng hay làm ngược lại những gì mình yêu cầu lắm. Vì trong nhà cũng đã từng có những thành viên nhí thích làm ngược nên cách xứ lí cũng tương đối đơn giản (không rõ mình có chủ quan quá không nữa)

KHi mình yêu cầu con gái ăn cơm hay làm gì đó thì thường con thay biểu lộ thái độ loặng ngoằng, lèo nhèo ì xèo linh tinh. Để nhanh gọn và dứt điểm, mình chọn phương án "nói ngược" lại điều mình mong con làm. Thay vì đề nghị con ăn cơm, nếu nói lần 1 mà chưa hiệu quả, mình sẽ nói tiếp lần 2 kiểu như:" thôi, con không cần ăn cơm đâu", hay mình sẽ cầm chén cơm con để ra ngoài bàn ăn và nói "con không cần ăn, mẹ bỏ cái ché`n này đi, mẹ thực sự cũng không cần con ăn". KHi đó, ngay lập tức con nhào tới chộp lấy chén cơm và ăn lấy ăn để. Mình tiếp "mẹ đã nói là không cần con ăn mà..." rồi như "đáng lẽ tới ...x giờ thì xong nhưng con không cần hoàn thành đúng giờ x đó đâu" thì con sẽ làm đúng như vậy.

Các cháu mình cũng có giai đoạn vậy, mình cứ ấn định kết quả "chung cuộc" muốn hắn hướbng tới, rồi chỉ cần "vặn ngược" dòng suy nghĩ tư duy lại, vậy là ok.

KHông rõ về mặt chuyên môn có tốt hay không, đúng hay sai, nhưng thực tế thì thấy hữu dụng lắm.

TẤt nhiên không phải 10 lần đúng cả 10, trẻ con cũng có từng giai đoạn, mình cứ áp dụng thử các chiêu, chiêu nào đúng thì "bổn cũ soạn hoài" không đúng thì lại "lò dò" thử cách khác.

[Phan Thi Ngoc Mai]

Cảm ơn chia sẻ của chị. bé nhà em nhiều khi nói ngược mà em phát bực ví dụ: em nói bé "đưa bố cất đồ sách rồi ăn cơm, nhưng bé không đưa mà trả lời lại là nói đưa cho cô Hai mà. Em cũng hy vọng đây chỉ là nhất thời và bé sẽ thay đổi. Cách của chị em cũng sẽ thử và sẽ chia sẻ thêm.

Ngoài ra, em cũng muốn hỏi anh Phi và diễn đàn chia sẻ và tư vấn thêm cho bé nhà em 2 vấn đề nữa.

1. Con trai em không khi nào chịu ngồi yên trừ lúc xem tivi, ipad và ngủ thôi. thời gian còn lại thì luôn phải loay hoay với một cái gì đó. Đi học về là vào phòng ngay tìm một cái gì đó chơi hoặc lấy sách đọc. Ăn cơm cũng phải vừa cầm và đọc sách vừa ăn...nếu cất sách bé sẽ tìm một cái khác chơi. Sáng ngủ dậy là vơ ngay cuốn sách đọc ...nhiều khi bé cứ đọc mà không hiểu nội dung câu chuyện. Thật sự em luôn thấy lo lắng mà không biết làm sao giúp bé.

2. Vấn đề nữa là bé cũng không hoặc ít đặt câu hỏi...thường bé chỉ hỏi là mẹ làm gì đó... ba đi đâu rồi... còn hơn 2 tháng nữa bé đã 5 tuổi rồi...mà bé ít đặt câu hỏi và ít quan tâm đến xung quanh ... người lớn hỏi cũng ít trả lời ngay, bé thích thì trả lời, không thích thì lâu mới trả lời hoặc lờ luôn.

Nhờ anh Phi tư vấn thêm để gia đình dạy thêm cho bé.

Cảm ơn anh và cảm ơn mọi người chia sẻ.

[phi]

Đi học về là vào phòng ngay tìm một cái gì đó chơi hoặc lấy sách đọc. Ăn cơm cũng phải vừa cầm và đọc sách vừa ăn...nếu cất sách bé sẽ tìm một cái khác chơi. Sáng ngủ dậy là vơ ngay cuốn sách đọc ...nhiều khi bé cứ đọc mà không hiểu nội dung câu chuyện.

Đọc mà không hiểu là sao hả bạn ? Bạn cho vd cụ thể được không ? Giả sử bé đọc đến trang 100 thì bạn lấy lại, lát sau bé mở ra đọc tiếp có đúng trang đó không?

Đọc nhiều mà không hiểu thì tôi có quan tâm giống bạn . Trẻ em có thể nhìn thì thấy đọc rất nhiều, nhưng 1 là truyện vô bổ, 2 là chúng đọc lướt coi diễn tiến không thật sự đọc.