Bé nhà em có phải tự kỷ không?

[Gau_Pooh]

Kính gửi chị Tường Anh, Anh Phi và các anh chị trên diễn đàn,

Em có một bé trai, cháu đã được 24 tháng. Gia đình em cho cháu đi học nhà trẻ được khoảng 1 tháng nay. Tuy nhiên, sau khi đi học 1 tuần đầu tiên. Cô giáo ở lớp cháu có khuyên gia đình nên cho cháu đi khám bác sĩ tâm lý vì cháu có những đặc điểm khác với các bé khác.

Em về nhà tự tìm hiểu trên mạng thì thấy rất lo lắng ko biết có phải cháu có những biểu hiện của tự kỷ hay không. Có 3 điểm nổi bật nhất ở cháu mà cô giáo nhận ra là có vấn đề:
- Rất ít giao tiếp bằng mắt với người khác. Ở nhà, khi đòi hỏi điều gì cháu mới nhìn bố mẹ/ ông bà và ra yêu cầu. Giao tiếp mắt ít thường thể hiện khi trò chuyện với cháu, cháu rất ít khi nhìn vào mắt người đối diện. Ở lớp, khi cô yêu cầu cháu làm việc gì, cô thường phải ra tận nơi, bắt cháu nhìn vào mắt cô, nghe cô nói. Tuy nhiên, có nhiều lúc bắt cháu nhìn vào mắt người đối diện cháu cũng ko nhìn và thường nhìn ra xung quanh.

- Rất ít khi đáp ứng khi được gọi tên: Khi mọi người gọi tên cháu, khoảng 9/10 lần là cháu ko quay lại. Cháu chỉ quay lại khi gọi cháu kèm theo một điều kiện gì đó mà cháu thích, ví dụ "Pooh ơi, ra nghịch điện thoại của bố không" hoặc "Pooh ơi, đi lấy cho mẹ chai nước Lavie nào". Nếu chỉ gọi "Pooh ơi" thì 90% là cháu ko quay lại.

- Không biết chơi với các bạn cùng tuổi: Khi đi học, cháu thường không tham gia chơi cùng các bạn mà chỉ chơi một mình. Cũng có khi, cháu đứng quan sát các bạn và cô chơi, nhưng khi cô bảo cháu chơi cùng thì cháu ko làm theo. (Trước đây, giai đoạn nhỏ hơn 18 tháng, cháu không như vậy. Cháu rất thích khi nhìn thấy trẻ con. Khi cho cháu ra chỗ có đông trẻ con, cháu thường sán đến chỗ các bạn, đôi khi còn bày tỏ những hành động như ôm, hôn các bạn). Biểu hiện ko chơi với trẻ con chỉ xuất hiện trong khoảng 4 - 5 tháng trở lại đây.

Ngoài 3 biểu hiện nói trên, cháu có một số biểu hiện khác, ko rõ ràng và em cũng ko biết đây có phải là những biểu hiện của tự kỷ hay không:
(1) Khả năng tập trung của cháu rất kém: Cháu rất chóng chán, mỗi đồ chơi cháu chỉ chơi trong vòng 2 - 3 phút rồi lại vứt đi chơi sang thứ khác. Khi bảo cháu nhìn vào mắt mình để nói chuyện (hiện nay là bố mẹ hỏi, cháu trả lời) thì cháu chỉ tập trung trả lời bố mẹ được tối đa là 3 câu hỏi rồi lại chạy đi chơi chỗ khác.

(2) Hay nói một mình từ cái nọ xọ sang cái kia: Hồi 18 tháng, cháu có thể hát/đọc hết bài hát/bài thơ. Nhưng khoảng 3 tháng trở lại đây, cháu chỉ hát được 2, 3 câu đầu rồi lại chuyển sang bài khác, cứ như thế rất nhiều bài như là liên khúc vậy. Khi cháu yêu cầu bố mẹ hát cho bài gì, cháu cũng chỉ nghe được 2, 3 câu rồi lại bắt bố mẹ hát bài khác.

(3) Cháu khá nhút nhát, khi có người (thường là họ hàng thỉnh thoảng đến chơii) vào nhà mà chú ý đến cháu cháu thường hay khóc. Nhưng nếu người hoàn toàn lạ vào thì cháu lại ko khóc.

(4) Cháu hay khóc trước một số sự việc mà gia đình không biết tại sao, ví dụ (a) cắt tóc cho cháu; (b) gội đầu; (c) đánh răng cho cháu; (d) khi bà giúp việc đọc bài thơ "Con mèo mà trèo cây cau...", nghe xong cháu thường vừa khóc vừa nói "hoan hô" (tuy nhiên khi mẹ đọc bài thơ này thì cháu ko bao giờ khóc); (e) khi chơi 1 số trò chơi, lúc chơi thì ko sao nhưng khi hoan hô cháu thì cháu lại khóc, ví dụ chơi ném bowling

(5) Cháu hay tự hỏi rồi tự trả lời, nhưng hay nói lặp đi lặp lại. Ví dụ khi đi qua Hồ Gươm, cháu hay nói "Đây là đâu nhỉ" và lặp lại cho đến khi mẹ nhắc lại theo cháu "Thế đây là đâu nhỉ" thì cháu mới tiếp câu trả lời "Đây là Hồ Gươm";

(6) Có một số câu nói cháu rất thích lặp đi lặp lại. Ví dụ khi cháu không thích điều gì cháu thường xuyên nói "Không có vấn đề gì cả", mỗi lần như thế cháu nói lặp đi lặp lại câu đó khoảng 4 ,5 lần. Hoặc thỉnh thoảng khi chơi một mình cháu cũng hay vừa chơi vừa nói 1 mình, nhưng nội dung ko ăn khớp với nhau. Ví dụ, khi cháu chơi xếp hình thì cháu nói lặp lại cũng chừng 4, 5 lần câu: "Làm gì có cái TV màu đỏ" - Đây là câu có 1 lần mẹ nói, cháu nghe thấy thích và thế là sau này rất thích nhắc lại câu đó, tuy nhiên ko đúng ngữ cảnh.

(7) Cháu hay ăn vạ (khóc đòi) khi ko được đáp ứng điều gì mà cháu muốn. Cũng có lúc cháu nằm ra đất, nhưng chỉ một lát rồi cháu tự hô "Đứng dậy" và làm như vậy, tuy nhiên vẫn khóc rất ghê. Việc này thì gia đình lúc đáp ứng lúc không tùy vào mức độ khóc lóc của cháu.

(8) Có một thời gian ngắn trước đây (khoảng 20 - 22 tháng), cháu cũng có những hành động như thích chạy vòng tròn quanh bàn ăn, có lúc đi nhón chân, và cũng thích xếp thẳng hàng (thường là cháu nghịch thùng nước Lavie và lấy các chai Lavie ra xếp lên bàn, cũng có khi xếp đường thẳng, có khi xếp thành một đống cạnh nhau). Tuy nhiên, hiện tại ko thấy cháu có những hành động tương tự.


Ngoài những đặc điểm trên đây, em xin liệt kê một số đặc điểm khác về bản thân cháu cũng như môi trường cháu sống để các anh chị phân tích rõ hơn:
- Cháu biết nói từ khá sớm: 9 - 10 tháng đã biết gọi bà, mẹ, măm, cá; 12-15 tháng đã nói được 2 từ, 18 tháng đã nói được câu 3-4 chữ và hiện tại thì nói được câu khá dài, ví dụ "Bố lái xe chở Pooh đi chơi siêu thị nào";
- Cháu có trí nhớ rất tốt, có nhiều bài hát chỉ cần hát cho cháu nghe 5, 7 lần (ko liền nhau) là cháu đã thuộc. Gặp người lạ chỉ 1 lần là cháu đã nhớ tên người đó. Hiện nay cháu nhớ được hết mặt số và khoảng 1/2 bảng chữ cái, nhớ họ tên đầy đủ của bản thân cháu, bố mẹ và ông bà. Nhớ được số điện thoại của bố và mẹ, số nhà của cháu. Có những sự việc chỉ xảy ra 1 lần nhưng cháu nhớ rất lâu. Ví dụ, có bạn ông nội đến nhà chơi và ăn cơm. Tự nhiên 3, 4 hôm sau cháu nói "Ông Tuấn là bạn của ông nội. Ông Tuấn đến nhà mình ăn cơm".
- So sánh với Chuẩn phát triển, em thấy cháu đáp ứng được hầu hết các mục, trừ 2 mục thuộc phần Hành động (biết đá banh cháu chưa làm đc) và Giao tiếp (hiện nay cháu ko tỏ ra thích thú khi có trẻ khác ở cạnh).
- Trước khi đi học cháu ít được đi chơi và đến những chỗ có trẻ con do giai đoạn 18 - 24 tháng mẹ cháu mang bầu những tháng cuối rồi sinh và bận chăm em bé.
- Cháu xem TV khá nhiều, khoảng 5 - 6 tiếng/ngày do cháu ăn khó nên cứ phải bật đĩa lên cho cháu vừa ăn vừa xem. Hiện nay, gia đình em đã dừng việc này lại.

---
Xin nhờ các anh chị tư vấn giúp biểu hiện của con em như vậy có phải có nét của bệnh tự kỷ không? Ngoài ra, các anh chị tư vấn giúp nếu em muốn cho con đi khám thì khám ở đâu uy tín.
Tuần trước, em có đưa cháu đến phòng khám ABCD của bác sĩ Trần Thị Thu Hà ở Hà Nội. Cháu vốn nhút nhát nên khi vào gặp bác sĩ cháu khóc rất nhiều và đòi ra. Thế nhưng bác sĩ lại nói một câu khiến em quyết định ko cho cháu khám nữa và đi về, bác bảo "Kinh nghiệm của tôi là 100% trẻ bất thường vào đây đều kêu khóc". Lúc đó em rất giận, nghĩ tại sao chưa hề khám cho cháu bác sĩ đã nói cháu bất thường...
Đến giờ em vẫn rất hoang mang và lo cho con. Là mẹ, em rất thương con và tự dằn vặt bản thân mình thơì gian qua đã ko dành thời gian cho con mà để cháu cho người giúp việc chăm sóc...Mong các anh chị cho ý kiến về trường hợp cháu và giới thiệu giúp em chuyên gia/ địa chỉ khám uy tín ở Hà Nội.

Em cảm ơn các anh chị rất nhiều!!!!

[phi]

Tuần trước, em có đưa cháu đến phòng khám ... của bác sĩ ... ở Hà Nội. Cháu vốn nhút nhát nên khi vào gặp bác sĩ cháu khóc rất nhiều và đòi ra. Thế nhưng bác sĩ lại nói một câu khiến em quyết định ko cho cháu khám nữa và đi về, bác bảo "Kinh nghiệm của tôi là 100% trẻ bất thường vào đây đều kêu khóc".

Bạn và bác sĩ cùng có một điểm chung là muốn định bệnh cho bé, vậy đừng giận bác sĩ nhé vì họ cũng muốn tốt cho con mình thôi. Cách đưa ra nhận định là cái gì đó rất cá nhân bạn ạ, miễn là ý tốt và kiến thức khoa học tốt thì mình cũng nên lắng nghe. Gấu mẹ đang mệt vì gấu con, đừng giận gấu bác sĩ nữa nhé cho nó bớt stress.

Em về nhà tự tìm hiểu trên mạng thì thấy rất lo lắng ko biết có phải cháu có những biểu hiện của tự kỷ hay không

Bạn đừng quan tâm quá tới việc TK hay không TK. Quan trọng là bạn nhìn ra được các khó khăn của con mình rồi từ đó tìm cách khắc phục, còn việc TK ra sao thì nên làm nhưng không phải là cấp bách.

- Không biết chơi với các bạn cùng tuổi: Khi đi học, cháu thường không tham gia chơi cùng các bạn mà chỉ chơi một mình. Cũng có khi, cháu đứng quan sát các bạn và cô chơi, nhưng khi cô bảo cháu chơi cùng thì cháu ko làm theo. (Trước đây, giai đoạn nhỏ hơn 18 tháng, cháu không như vậy. Cháu rất thích khi nhìn thấy trẻ con. Khi cho cháu ra chỗ có đông trẻ con, cháu thường sán đến chỗ các bạn, đôi khi còn bày tỏ những hành động như ôm, hôn các bạn). Biểu hiện ko chơi với trẻ con chỉ xuất hiện trong khoảng 4 - 5 tháng trở lại đây.

Những biểu hiện thích bạn, thích tương tác rất ít khi lúc ẩn lúc hiện, cho nên việc bé không chơi với trẻ khác nữa trong vòng vài tháng nay có thể chỉ là biến động tâm lý.

(2) Hay nói một mình từ cái nọ xọ sang cái kia: Hồi 18 tháng, cháu có thể hát/đọc hết bài hát/bài thơ. Nhưng khoảng 3 tháng trở lại đây, cháu chỉ hát được 2, 3 câu đầu rồi lại chuyển sang bài khác, cứ như thế rất nhiều bài như là liên khúc vậy. Khi cháu yêu cầu bố mẹ hát cho bài gì, cháu cũng chỉ nghe được 2, 3 câu rồi lại bắt bố mẹ hát bài khác.

Có lẽ bạn đang lo lắng về việc bé thoái triển ngôn ngữ (language regression). Thường thì ("thường" thôi nhé, không phải "luôn luôn") thoái triển ngôn ngữ có xen vào mất các kỹ năng giao tiếp.

nói được câu khá dài, ví dụ "Bố lái xe chở Pooh đi chơi siêu thị nào";

Vậy trong các tuần gần đây (và vài tuần sắp tới), bạn coi thử xem bé có thể nói tiếp các câu tương tự không? Câu của bé tương đối phức tạp đấy chứ.

- Rất ít khi đáp ứng khi được gọi tên: Khi mọi người gọi tên cháu, khoảng 9/10 lần là cháu ko quay lại. Cháu chỉ quay lại khi gọi cháu kèm theo một điều kiện gì đó mà cháu thích, ví dụ "Pooh ơi, ra nghịch điện thoại của bố không" hoặc "Pooh ơi, đi lấy cho mẹ chai nước Lavie nào". Nếu chỉ gọi "Pooh ơi" thì 90% là cháu ko quay lại.

Vậy thì chúng ta yên tâm là thính lực của bé không có vấn đề. Theo mình thì không đáng ngại cho lắm. Có lẽ vô tình chúng ta đang làm cho bé "chán" cái việc ai gọi thì quay lại, cho nên phải có gì đó mới quay lại. Chỉ đơn thuần là hành vi thôi bạn ạ, nhiều khi do tác động của người lớn chung quanh.

Xin nhờ các anh chị tư vấn giúp biểu hiện của con em như vậy có phải có nét của bệnh tự kỷ không?

Về mặt chuyên môn thì như vầy bạn ạ. Chỉ có bác sĩ mới được huấn luyện và có quyền định bệnh TK hay không? Còn coi mạnh/yếu ra sao, can thiệp ra sao... thì lại là việc của các chuyên gia TK. Vậy bạn nên tìm nơi cho bé đi khám, trong lúc này, tiếp tục theo dõi các câu nói của bé, so sánh với câu nói ở trên xem sự việc tốt hay xấu đi. 2 vấn đề mình cần theo dõi là ngôn ngữ và tương tác xã hội, giao tiếp.

[Gau_Pooh]

Kính gửi Anh Phi,

Em rất cám ơn Anh đã dành thời gian trả lời bài của em. Hôm nay em mới có dịp reply lại.

Những biểu hiện thích bạn, thích tương tác rất ít khi lúc ẩn lúc hiện, cho nên việc bé không chơi với trẻ khác nữa trong vòng vài tháng nay có thể chỉ là biến động tâm lý.

Hiện nay, sau khoảng 1 tháng rưỡi đi học, bé vẫn không biết chơi với các bạn Anh ạ. Cô giáo nói chính xác là "cháu không biết cách chủ động chơi với bạn". Chỉ khi cô bảo cháu làm hành động cụ thể (ví dụ nắm tay bạn đi, xúc cho bạn một thìa bánh nào...) thì cháu làm. Còn nếu ko cháu không chủ động bắt chuyện hay tham gia trò chơi có tính tương tác với các bạn.

Có lẽ bạn đang lo lắng về việc bé thoái triển ngôn ngữ (language regression). Thường thì ("thường" thôi nhé, không phải "luôn luôn") thoái triển ngôn ngữ có xen vào mất các kỹ năng giao tiếp.

Anh Phi ơi, em có google để đọc về tình trạng language regression. Em thấy các tài liệu nói nếu thoái triển ngôn ngữ xuất hiện khi trẻ < 3 tuổi thì tới hơn 90% là bé bị tự kỷ phải không anh?

nói được câu khá dài, ví dụ "Bố lái xe chở Pooh đi chơi siêu thị nào";

Vậy trong các tuần gần đây (và vài tuần sắp tới), bạn coi thử xem bé có thể nói tiếp các câu tương tự không? Câu của bé tương đối phức tạp đấy chứ.

Em làm theo lời anh theo dõi ngôn ngữ của cháu. Đồng thời, em cũng chú ý trò chuyện với con hơn. Sau một vài tuần thì em thấy:
- Bé đã lại có thể hát/ đọc hoàn chỉnh một bài hát/bài thơ từ đầu đến cuối.
- Về câu cú, bé vẫn nói được những câu tương tự câu trên, tuy nhiên chỉ dừng lại ở mức độ tối đa như ở câu trên, cháu chưa nói được câu phức tạp hơn.
- Cháu đã biết đặt một số câu hỏi đơn giản như "Cái gì ở đâu", "Ai đang làm gì"
Tuy nhiên có một đặc điểm là cháu nói vẫn còn rất ngọng. Có nhiều từ cháu phát âm sai em đã cố sửa cho cháu nhưng cháu không thể bắt chước phát âm đúng giống mẹ dạy.

Tuy nhiên hiện nay, cháu có môt số hành động mà em không biết phải làm sao để dạy cháu không làm thế nưã:
- Một là, cháu rất hay nói lặp đi lặp lại. Có những câu cháu cứ nói lặp đi lặp lại đến cả chục lần. Những lúc như thế em hay nói với con "Nói một lần thôi, mẹ nghe rồi, không nói nữa" hoặc em phải nói hướng cháu sang chuyện khác. Đến lúc khác, khi cháu nhắc lại câu nói cháu hay nói và lặp lại, em lờ đi như ko nghe thấy, thì cháu lại tự nói "Nói một lần thôi, mẹ nghe rồi". Và nếu em không gạt đi và hướng cháu sang chuyện khác, thì cháu sẽ tiếp tục lặp đi lặp lại câu "Nói một lần thôi, mẹ nghe rồi" rất nhiều lần đến khi chán thì thôi.
- Hai là, cháu hay nói nhảm, không đúng tình huống và có thể ngồi nói như vây rất lâu. Ví dụ, cô giáo kể, có những buổi trưa cháu không chịu ngủ mà cứ ngồi nói đến cả tiếng những câu đại loại như "bố đi làm rồi, mẹ đi cho em bé bú tí rồi, bà đi chợ rồi, ông đi công tác rồi"...

- Rất ít khi đáp ứng khi được gọi tên: Khi mọi người gọi tên cháu, khoảng 9/10 lần là cháu ko quay lại. Cháu chỉ quay lại khi gọi cháu kèm theo một điều kiện gì đó mà cháu thích, ví dụ "Pooh ơi, ra nghịch điện thoại của bố không" hoặc "Pooh ơi, đi lấy cho mẹ chai nước Lavie nào". Nếu chỉ gọi "Pooh ơi" thì 90% là cháu ko quay lại.

Vậy thì chúng ta yên tâm là thính lực của bé không có vấn đề. Theo mình thì không đáng ngại cho lắm. Có lẽ vô tình chúng ta đang làm cho bé "chán" cái việc ai gọi thì quay lại, cho nên phải có gì đó mới quay lại. Chỉ đơn thuần là hành vi thôi bạn ạ, nhiều khi do tác động của người lớn chung quanh.

Hiện nay, về vấn đề đáp ứng khi được gọi tên, cháu đã khá hơn rất nhiều. Ở lớp và ở nhà, khi gọi "Pooh ơi" thì đa số các lần là cháu đều quay lại.

2 vấn đề mình cần theo dõi là ngôn ngữ và tương tác xã hội, giao tiếp

Như vậy, em vẫn cảm thấy cháu đang có khó khăn ở 2 điểm anh nói. Về vấn đề nói lặp lại và nói nhảm, anh chị thể tư vấn giúp em cách dạy làm sao để bé không nói như vậy nữa. Còn về vấn đề giao tiếp với các bạn, em cũng ko biết làm sao để giao tiếp của của cháu tốt hơn nữa. Ngày nào đến đón cháu em cũng hỏi cô hôm nay Pooh có chơi cùng bạn không, cô đều lắc đầu làm em buồn ơi làm buồn

Cảm ơn anh Phi rất nhiều và mong nhận được ý kiến, lời khuyên của các Anh Chị trên diễn đàn sớm.

[Nguyen,Anh]

Hiện nay, sau khoảng 1 tháng rưỡi đi học, bé vẫn không biết chơi với các bạn Anh ạ. Cô giáo nói chính xác là "cháu không biết cách chủ động chơi với bạn". Chỉ khi cô bảo cháu làm hành động cụ thể (ví dụ nắm tay bạn đi, xúc cho bạn một thìa bánh nào...) thì cháu làm. Còn nếu ko cháu không chủ động bắt chuyện hay tham gia trò chơi có tính tương tác với các bạn.

Bé chưa biết chơi chủ động đâu. Bạn tìm dịp mời bạn của bé về nhà, hay anh chị họ, hàng xóm (cùng tuổi hay nhỉnh hơn đôi chút) và điều hợp giúp con chơi với họ.

Anh Phi ơi, em có google để đọc về tình trạng language regression. Em thấy các tài liệu nói nếu thoái triển ngôn ngữ xuất hiện khi trẻ < 3 tuổi thì tới hơn 90% là bé bị tự kỷ phải không anh?

CCM không thể "phán" một cá nhân tự kỷ hay không, rối loạn ngôn ngữ hay không, khi chúng tôi chỉ nghe về bé mà chưa hề thẩm định hay gặp mặt.

Em làm theo lời anh theo dõi ngôn ngữ của cháu. Đồng thời, em cũng chú ý trò chuyện với con hơn. Sau một vài tuần thì em thấy:
- Bé đã lại có thể hát/ đọc hoàn chỉnh một bài hát/bài thơ từ đầu đến cuối.
- Về câu cú, bé vẫn nói được những câu tương tự câu trên, tuy nhiên chỉ dừng lại ở mức độ tối đa như ở câu trên, cháu chưa nói được câu phức tạp hơn.
- Cháu đã biết đặt một số câu hỏi đơn giản như "Cái gì ở đâu", "Ai đang làm gì"
Tuy nhiên có một đặc điểm là cháu nói vẫn còn rất ngọng. Có nhiều từ cháu phát âm sai em đã cố sửa cho cháu nhưng cháu không thể bắt chước phát âm đúng giống mẹ dạy.

Bạn nên làm mẫu câu cho con, rồi mớm cho con vài chữ ở những lần đầu. Câu phức tạp thì bạn phải chừa cho bé thời gian học thêm. Trẻ con mới ở 24 tháng có lẽ không có câu phức tạp đâu. Cũng không phải mọi em bé 24 tháng đều có thể hỏi ai, ở đâu, cái gì.... Vốn ngôn ngữ của bé được xem là có, dù biết có thể sẽ yếu.

Về phát âm, đây là lãnh vực khác, đừng chập chùng với ngôn ngữ. Bạn vào nguồn liệu tìm chuẩn phát triển, bạn sẽ thấy trẻ con đến 4 tuổi mới hoàn thiện vần b, m, k, c... Thế bé đang ngọng vần gì? Bạn so vơi chuẩn mà tập cho bé. Những vần quá tuổi, bạn có thể làm lơ vào lúc này để dành thời gian lo chuyện khác.

Tuy nhiên hiện nay, cháu có môt số hành động mà em không biết phải làm sao để dạy cháu không làm thế nưã:
- Một là, cháu rất hay nói lặp đi lặp lại. Có những câu cháu cứ nói lặp đi lặp lại đến cả chục lần. Những lúc như thế em hay nói với con "Nói một lần thôi, mẹ nghe rồi, không nói nữa" hoặc em phải nói hướng cháu sang chuyện khác. Đến lúc khác, khi cháu nhắc lại câu nói cháu hay nói và lặp lại, em lờ đi như ko nghe thấy, thì cháu lại tự nói "Nói một lần thôi, mẹ nghe rồi". Và nếu em không gạt đi và hướng cháu sang chuyện khác, thì cháu sẽ tiếp tục lặp đi lặp lại câu "Nói một lần thôi, mẹ nghe rồi" rất nhiều lần đến khi chán thì thôi.

Khi trẻ con lập lại, có hai lý do. Trẻ tk lập lại, trẻ rối loạn ngôn ngữ đơn thuần cũng lập lại. Trẻ chỉ rối loạn ngôn ngữ thì thường lập lại câu hỏi vì chúng chưa hiểu câu hỏi hoặc đang cần thời gian suy nghĩ. Trẻ tk lập lại vì đang chịu ám ảnh bới ý tưởng ấy. Với bé, tôi nghĩ bạn nên làm lơ khi bé lập đi lập lại. Chỉ cần nói quá lắm là 3 lần: "Mẹ nghe rồi, con đừng nói nữa." Sau đó, nhất định là làm lơ, đừng tức giận cũng đừng chú ý gì đến bé. Dù bé có tiến đến bước lập lại lời của bạn, bạn cũng nhất định làm lơ để bé hiểu lập lại không phải là ph ương thức hữu hiệu để giao tiếp. Bạn cũng có thể bỏ đi chỗ khác nữa đấy.

- Hai là, cháu hay nói nhảm, không đúng tình huống và có thể ngồi nói như vây rất lâu. Ví dụ, cô giáo kể, có những buổi trưa cháu không chịu ngủ mà cứ ngồi nói đến cả tiếng những câu đại loại như "bố đi làm rồi, mẹ đi cho em bé bú tí rồi, bà đi chợ rồi, ông đi công tác rồi"...

Đấy là lúc bé có hình ảnh gì đó trong đầu. Thực ra, với chúng tôi, thay vì để trẻ chơi computer hay ngồi thừ ra, chúng tôi có thể chọn cho trẻ nói một mình. Ít nhất, đó là lúc trẻ tập nói có câu, có nghĩa. Cạnh đó, khi trẻ cần làm việc trong lớp hay tại nhà (ăn, ngủ, làm bài...) mình cần lái chú ý của bé vào hoạt động ấy. Bạn nên tìm một dấu hiệu hay hình ảnh để giới thiệu "đừng nói 1 mình". Bé còn bé quá, có thể sẽ không hiểu. Nếu thế, bạn cố lái chú ý của con vào trò chơi khác, hoặc bạn làm lơ nếu bạn đang bận rộn.

Câu hỏi "bé có tự kỷ không," chúng tôi không thể trả lời. Chỉ có thể nói: "bé có những biểu hiện như các em tự kỷ kỹ năng trung bình đến cao". BẠn thấy tôi nói thế, có lẽ đang ôm đầu đau đớn phải không? Bạn cứ khóc, có CCM đây. Nhưng khóc xong, bạn phải hứa sẽ tiếp tục nỗ lực giúp con nhé. Đừng nản.

[Gau_Pooh]

Chị Tường Anh ơi, em cám ơn chị nhiều lắm vì chị đã dành thời gian trả lời bài của em.

Bạn nên làm mẫu câu cho con, rồi mớm cho con vài chữ ở những lần đầu. Câu phức tạp thì bạn phải chừa cho bé thời gian học thêm. Trẻ con mới ở 24 tháng có lẽ không có câu phức tạp đâu. Cũng không phải mọi em bé 24 tháng đều có thể hỏi ai, ở đâu, cái gì.... Vốn ngôn ngữ của bé được xem là có, dù biết có thể sẽ yếu.

Đối với em thì em cảm nhận vốn ngôn ngữ của bé cũng khá chứ ko phải là ko. Bé biết diễn đạt những điều mình muốn khá rõ ràng. Ví dụ, buổi sáng ko thích đi học, bé thường nghĩ ra những hành động khác như "ăn sữa xong rồi mẹ cho đi công viên" hay "mặc quần áo xong rồi sang nhà ông nội tưới cây"... Bé cũng biến diễn đạt một số cảm giác của bé đúng tình huống. VD sau khi ngáp dài một cái, bé quay sang bảo mẹ "Pooh buồn ngủ, ngủ một giấc, mẹ ru Pooh ngủ"...
Ngoài ra, bé rất thích thay từ vào bài hát, mình nói nôm na là hát xuyên tạc đó chị. Ví dụ khi em bé khóc, mẹ nói Pooh dỗ em đi, có hôm Pooh nói "em được khen là em bé ngoan, vì em không khóc nhè" (phỏng theo bài em được khen là em bé ngoan, vì chúng em đi học đều...). Rồi khi ăn vú sữa, tự nhiên Pooh hát "Quả gì mà ngọt ngọt thế, xin thưa rằng quả vú sữa" (phỏng theo bài hát về Quả đó chị)
Nhưng đúng là em cũng cảm thấy ngôn ngữ của bé hơi "công thức". Ví dụ bé có trí nhớ rất tốt nên bé nhớ được những câu người lớn nói trong tình huống cụ thể. Đến lần sau, khi gặp tình huống tương tự, bé lặp lại câu nói đó của người lớn, cho dù đó là câu mẹ hỏi bé. Ví dụ, nếu tự nhiên em ra ôm hôn bé, thế là bé sẽ nói "Pooh có yêu mẹ không" vì trước đó em hay hỏi bé như vậy khi 2 mẹ con âu yếm nhau. Hoặc một lần bé vẽ lên tường, em hỏi bé "Ai vẽ vào đây". Lần khác, bé tự vẽ ra quyển sổ rồi tự nói "Ai vẽ vào đây"

Khi trẻ con lập lại, có hai lý do. Trẻ tk lập lại, trẻ rối loạn ngôn ngữ đơn thuần cũng lập lại. Trẻ chỉ rối loạn ngôn ngữ thì thường lập lại câu hỏi vì chúng chưa hiểu câu hỏi hoặc đang cần thời gian suy nghĩ. Trẻ tk lập lại vì đang chịu ám ảnh bới ý tưởng ấy. Với bé, tôi nghĩ bạn nên làm lơ khi bé lập đi lập lại. Chỉ cần nói quá lắm là 3 lần: "Mẹ nghe rồi, con đừng nói nữa." Sau đó, nhất định là làm lơ, đừng tức giận cũng đừng chú ý gì đến bé. Dù bé có tiến đến bước lập lại lời của bạn, bạn cũng nhất định làm lơ để bé hiểu lập lại không phải là phương thức hữu hiệu để giao tiếp. Bạn cũng có thể bỏ đi chỗ khác nữa đấy.

Hic, về điểm này em sẽ cố gắng kiên trì thực hiện theo chị xem một thời gian nữa bé có tiến triển gì không. Có những lúc em đã cố gắng làm lơ, nhưng bé lại thích nói cho đến khi nào em phải ra nói chuyện khác với bé thì thôi.

Câu hỏi "bé có tự kỷ không," chúng tôi không thể trả lời. Chỉ có thể nói: "bé có những biểu hiện như các em tự kỷ kỹ năng trung bình đến cao". BẠn thấy tôi nói thế, có lẽ đang ôm đầu đau đớn phải không? Bạn cứ khóc, có CCM đây. Nhưng khóc xong, bạn phải hứa sẽ tiếp tục nỗ lực giúp con nhé. Đừng nản.

Chị ơi, em cũng đã khóc nhiều lắm. Nhưng đọc bài của các anh chị và phụ huynh khác trong diễn đàn, em hiểu rằng mình cần phải mạnh mẽ và kiên nhẫn với con, nếu không thì ai sẽ giúp con bây giờ. Đến giờ này em vẫn chưa muốn chấp nhận rằng có thể bé bị tự kỷ, em cứ tự trấn an rằng bé chỉ đang gặp một vài trục trặc nho nhỏ trên con đường phát triển của bé thôi
Chị ơi, em thấy thông báo trên trang chủ có nói Hè 2011 sẽ có 1 đợt thẩm định. Không biết anh chị đã tiến hành chưa, có ra Hà Nội làm ko? Nếu anh chị ko thể ra Hà Nội em có thể thu xếp đưa cháu vào SG nếu anh chị xếp được lịch thẩm định cho bé.
Em cảm ơn chị Tường Anh, anh Phi rất nhiều!!!!

[phi]

Chị ơi, em thấy thông báo trên trang chủ có nói Hè 2011 sẽ có 1 đợt thẩm định. Không biết anh chị đã tiến hành chưa, có ra Hà Nội làm ko? Nếu anh chị ko thể ra Hà Nội em có thể thu xếp đưa cháu vào SG nếu anh chị xếp được lịch thẩm định cho bé.

Bạn email cho giaoduc @ concuame . com nhé

[Gau_Pooh]

Chị ơi, em thấy thông báo trên trang chủ có nói Hè 2011 sẽ có 1 đợt thẩm định. Không biết anh chị đã tiến hành chưa, có ra Hà Nội làm ko? Nếu anh chị ko thể ra Hà Nội em có thể thu xếp đưa cháu vào SG nếu anh chị xếp được lịch thẩm định cho bé.

Bạn email cho giaoduc @ concuame . com nhé

Anh Phi ơi, gửi email đăng ký có cần mô tả rõ tình trạng của con trong đó không ạ?

Cảm ơn anh nhiều!

[Gau_Pooh]

Anh Phi, Chị Tường Anh ơi,

Anh chị có thể tư vấn giúp em làm cách nào để bé không sợ khi gặp người lạ (chủ yếu là người thân, họ hàng lâu lâu gặp lại). Hiện nay bé nhà em cứ gặp người như vậy là lại khóc thét lên, ai đến nhà chơi cháu cũng đuổi về hoặc đi đâu gặp cháu cũng khóc và đuổi người ta đi.
Nhưng thường cháu ko khóc dai, chỉ khóc lúc đầu và ra vẻ rất hoảng sợ, nhưng sau đó thì nín, nhưng ko dám lại gần người ta và cháu cứ thế là chào liên hồi (ví dụ "Cháu chào bác ạ, cháu chào bác ạ.....") cho đến khi người ta đi khuất mắt thì thôi. Trường hợp này xảy ra hầu như với những người lớn tuổi, còn với những cô chú trẻ trẻ thì lúc đầu lạ, sau một lúc cháu có thể quen và chơi với người ta nếu cháu thích. Mà cháu đã thích ai thì ví dụ trong kỳ nghỉ mát, cháu cứ đòi đi cùng người ta thôi, không cần bám bố mẹ nữa. Đến khi về nhà rồi vẫn còn nhắc suốt đến người đó, còn nói "Pooh nhớ cô H."

Tuy nhiên, cháu có đặc điểm là gặp những người lạ hẳn, hoặc những người đến mà ko để ý gì đến cháu thì cháu bình thường. Ví dụ, có cô ở tiệm giặt là thỉnh thoảng đến nhà cháu lấy đồ giặt, hoặc cô dọn dẹp theo giờ ở nhà cháu, chú thợ sửa điện nước... cháu ko khóc, có lúc còn lân la đến cười, làm quen.

Có một điểm em không hiểu, cũng những người cháu sợ, hồi cháu nhỏ hơn 18 tháng cháu không như vậy, khi gặp biết chào, về biết tạm biệt, khi các ông bà, cô chú bác hỏi chuyện thì trả lời bình thường, còn hát rất tự nhiên khi được yêu cầu. Từ sau 18 tháng trở ra là cháu bắt đầu như vây cho đến bây giờ

Anh chị cho em lời khuyên với nhé!!!!!

[phi]

Một số trẻ TK ngay từ lúc 2 tuổi đã bắt đầu có các biểu hiện hoặc sợ người lạ một cách quá đáng, hoặc chẳng sợ người lạ chút nào cả
Theo tôi bạn không nên chú trọng vào tại sao, nên chú trọng vào việc bây giờ chúng ta phải làm gì . Cụ thể như sau:

- Bạn giúp cho bé hiểu ra nỗi sợ của mình, vd như thỉng thoảng nói về người nào đó bé sợ rằng "đó là ông ... nhà ở ..."
- Đọc các câu chuyện giao tế cho bé nghe để desensitize, vd "ngày xưa có cô bé đi lạc, ... gặp ông A (trùng tên ông A ở trên) và ông A dẫn bé vê nhà với mẹ Pooh".
- Chơi các trò chơi với thú bông, cho vài con nào bé thích đóng vai "người lạ" để bé thấy không có gì đáng sợ
- Cho bé biết chuyện gì sắp xảy ra, vd như ông A sắp tới thì nói cho bé biết "tí nữa có ông A tới chơi"

Bạn cũng đừng quên trong trường hợp xấu nhất, có thể có chuyện gì đó đã xảy ra với ai đó làm cho bé sợ ... Hy vọng không phải vậy .

Trường hợp này xảy ra hầu như với những người lớn tuổi, còn với những cô chú trẻ trẻ thì lúc đầu lạ, sau một lúc cháu có thể quen và chơi với người ta nếu cháu thích.

Mình nói cái này các cụ chửi mình, nhưng mà nguoi ta làm nghiên cứu, thấy rằng những người già, dưới ánh mắt con nít nhìn "thấy ghê" lắm . Cho nên các bé hay sợ các người già lớn tuổi .

Mấy người bạn nói ở trên khoảng bao nhiêu ? Đầu bạc da nhăn nheo chưa ?

[Gau_Pooh]

- Bạn giúp cho bé hiểu ra nỗi sợ của mình, vd như thỉng thoảng nói về người nào đó bé sợ rằng "đó là ông ... nhà ở ..."

Em cũng hay nhắc đến những người cháu sợ. Ví dụ khi nói chuyện với bé về ông A, bé không sợ, trả lời được những câu hỏi liên quan đến ông A một cách bình thường. Nhưng cứ gặp mặt ông thì cháu sợ đến nỗi gần đây khi thấy cháu, ông còn không dám đến gần và trốn đi luôn vì sợ cháu khóc. Em nghĩ đấy ko phải là cách tốt đúng ko anh? Em có nên yêu cầu ông cứ lại gần và trò chuyện với cháu, mặc cho cháu khóc cho đến khi nào nín thì thôi không ạ?

Cho bé biết chuyện gì sắp xảy ra, vd như ông A sắp tới thì nói cho bé biết "tí nữa có ông A tới chơi"

Việc này em cũng làm, nhưng khi nói ông/bà... sắp đến chơi thì bé tỏ ra sợ ngay lập tức, mặc dù không khóc nhưng cháu bám riết lấy mẹ, đòi đi đâu đó khác như là để tránh việc sắp phải gặp ông/bà đó.

Bạn cũng đừng quên trong trường hợp xấu nhất, có thể có chuyện gì đó đã xảy ra với ai đó làm cho bé sợ ... Hy vọng không phải vậy

Về trường hợp này thì em nghĩ là không phải vậy anh ạ.

Mấy người bạn nói ở trên khoảng bao nhiêu ? Đầu bạc da nhăn nheo chưa ?

Chưa anh ạ, nói là người lớn tuổi nhưng là các ông bà tầm 50 - 60 tuổi thôi anh ạ. Thật ra các cô chú trẻ (người nhà, họ hàng) gặp cháu, cháu cũng sợ, cũng có khóc, nhưng khi hết khóc thì có thể quen với cô chú ấy được.

À, còn một chuyện nữa là. Khi ở nhà, từ hồi 1 tuổi trở ra, không bao giờ cháu ị đùn mà luôn biết gọi. Thế nhưng từ khi đến lớp, thì hôm nào cũng ị đùn ở lớp, về nhà ị thì vẫn biết gọi. Mặc dù theo em ở lớp cô cũng rất tốt và ít cháu một lớp nhưng vẫn ko thể dạy cháu gọi cô khi cháu muốn đi poo poo. Đây có phải vấn đề về tâm lý không anh? Phải làm sao để cháu không như vậy nữa ạ?
Nhưng về chuyện đi tè thì cháu vẫn chưa biết gọi mà toàn tè dầm hoài. Tè xong thì thông báo "Đái dầm rồi" hoặc "Thôi xong rồi". Dạy bé mãi mà chưa được ạ. Em có đọc bài tập cho bé đi vệ sinh của anh nhưng khi bắt cháu cùng mẹ lau, thì cháu lại tỏ ra thích thú khi được lau nên em ko bắt cháu lau nhà cùng mẹ nữa. Vậy phải làm cách gì khác hả anh?

Cảm ơn anh đã dành thời gian trả lời những câu hỏi của em!!!!!!