TÌM CÁCH DẠY PHÙ HỢP

[GẤU MẸ]

Con tôi 3 tuôi chua biet noi, thinh thoang noi môt vai tu nhu me, ba, bo nhung chua ro lam. luc nao đoi gì cháu dân tay bô me đên vât chau cân lây, khi giân du chau hay căn tay mình, khoc rât lâu, luc vui chau ghì chăt nguoi đôi diên, hay gio ban tay lên nhìn chăm chăm vao ban tay minh. Luc hai tuoi ruoi toi cho chau đi kham tai bênh vien Nhi Trung uong, bac si ket luan chau bi tu ky dang khong điên hình, roi loan cam xuc, roi loan phat trien ngôn ngu. hien nay tôi vân cho chau điêu tri tai trung tâm day tre tu ky va ket hop day tai nha nhung chua thay co tiên triên gì, rat mong co su huong dân cu thê đê chau hêt cac hành đông trên, cam on rat nhiêu.

[phi]

Việc chị mô tả bao trùm cả hành vi và cảm xúc. Về hành vi thì chị phải quan sát môi trường, với mục đích hiểu để giảm thiểu tối đa hay loại trừ. Còn về điều hoà cảm xúc thì không thể loại trừ được, mà phải thay thế.

Ví dụ như cháu đang nhìn tay, chị coi lúc đó môi trường thế nào mà đi tìm cảm giác đó? Cháu sợ, hay lúc đó chung quanh quá ồn? Cháu nhìn bàn tay hay cháu nhìn bóng qua kẽ tay? Nếu biết được đích xác, chị mới có thể thay thế cho bé. Ví dụ như nếu chị biết cháu lắc bàn tay trước mắt vì thích hình ảnh mờ mờ thì chị sẽ mua ảnh 3 chiều về cho cháu coi: đó là "thay thế cảm xúc" thay vì cố loại trừ nó.

Còn về hành vi, chị coi lại thẩm định của bé, rồi mới can thiệp đúng cách. Ví dụ như bé cắn tay, chị phải biết vì sao bé cắn. Giả sử như bé cắn tay vì người lớn không hiểu bé, thì ta sẽ dạy cho bé diễn ta ý tưởng qua hình ảnh (hay ngôn ngữ) để giảm thiểu/loại trừ hành vi cắn tay.

Phi

[GẤU MẸ]

Chao Anh Phi !
Xin cam on Anh vê huong dân trên, xin đuoc noi ro hon môt chut vê chau đê xin Anh huong dân thêm. Chau noi rât nhiêu nhung không co nghia, hay nhay hai chân cung môt luc nhu con êch, luc vui chau thuong ghi chăt lây nguoi đôi diên, luc ngu không thich năm trên nêm ma thich năm duoi san nha ( không phai chau so nêm vi chau rât thich nhun nhay trên nêm ) bình thuong luc đang choi chau đua tay lên nhin chăm chăm vao ban tay mình, không nhin qua ke tay luc đo không co tiêng ôn lon hoăc so sêt gì, khi giân du vi đoi vât gi đo không đuoc hoăc bi la măng chau căn tay minh, muôn đoi vât gi chi năm tay bô me đên lây ma không chiu chi vao vât măc du tôi đa đê vât chau muôn lên cao cho chau thây va năm tay chau chi vao vât, noi tên vât đo nhiêu lân nhung chau vân không chiu chi.Tom lai chau chua biêt dung tay chi vao vât ma chau muôn lây. Gân đây chau đa tu biêt đi vê sinh, tu mang va thao dep, tu coi nut ao, tu măc quân ( chua biêt măc ao ), biêt vut rac vao thung rác, goi đa biêt quay lai nhin, biêt tu lên xuông câu thang nhung rât so leo câu truot, tôi giup chau nhiêu lân choi nhung vân so không dam leo, chiu ngôi choi chung voi cac ban trong lop nhung chua biêt choi cac tro choi tâp thê, noi đa biêt nghe môt sô viêc tuy nhiên ngôn ngu thi không thây tiên bô. Vây xin Anh Phi huong dân thêm đê gia đinh giup cho chau tiên bô hon. Môt lân nua cam on Anh rât nhiêu, Chuc Anh khoe, chao Anh !

[phi]

Chào chị,

Chị vào đây coi chuẩn phát triển về ngôn ngữ, rồi so sánh với bé nhà mình http://www.concuame.com/index.php?optio ... &Itemid=60

Rồi chị đọc bài này http://www.concuame.com/index.php?optio ... &Itemid=70
để biết cách hướng dẫn bé phát triển ngôn ngữ

Phi

[Nguyen,Anh]

Phần trả lời từ chuyên viên Cùng Nhau Vượt Khó

Xin cam on Anh vê huong dân trên, xin đuoc noi ro hon môt chut vê chau đê xin Anh huong dân thêm. Chau noi rât nhiêu nhung không co nghia, hay nhay hai chân cung môt luc nhu con êch, luc vui chau thuong ghi chăt lây nguoi đôi diên, luc ngu không thich năm trên nêm ma thich năm duoi san nha ( không phai chau so nêm vi chau rât thich nhun nhay trên nêm ) bình thuong luc đang choi chau đua tay lên nhin chăm chăm vao ban tay mình, không nhin qua ke tay luc đo không co tiêng ôn lon hoăc so sêt gì, khi giân du vi đoi vât gi đo không đuoc hoăc bi la măng chau căn tay minh, muôn đoi vât gi chi năm tay bô me đên lây ma không chiu chi vao vât măc du tôi đa đê vât chau muôn lên cao cho chau thây va năm tay chau chi vao vât, noi tên vât đo nhiêu lân nhung chau vân không chiu chi.Tom lai chau chua biêt dung tay chi vao vât ma chau muôn lây. Gân đây chau đa tu biêt đi vê sinh, tu mang va thao dep, tu coi nut ao, tu măc quân ( chua biêt măc ao ), biêt vut rac vao thung rác, goi đa biêt quay lai nhin, biêt tu lên xuông câu thang nhung rât so leo câu truot, tôi giup chau nhiêu lân choi nhung vân so không dam leo, chiu ngôi choi chung voi cac ban trong lop nhung chua biêt choi cac tro choi tâp thê, noi đa biêt nghe môt sô viêc tuy nhiên ngôn ngu thi không thây tiên bô. Vây xin Anh Phi huong dân thêm đê gia đinh giup cho chau tiên bô hon.

Chào bạn, tôi trả lời làm nhiều mục nhé.

1) nói nhiều nhưng chưa có nghĩa: bạn để ý xem bé đã có những âm gì trong chuỗi âm thanh ấy. Đấy sẽ là những âm thanh chị sử dụng mà dậy bé nói, bởi bé đã nói được chúng thuần thạo. Đừng cấm bé nói linh tinh, nhưng đừng bắt chước. Tôi đã nói về vấn đề này ở buổi hội thảo ngày 16 tháng 8 ở Hà Nội. Nếu bạn không tham dự, bạn tìm phụ huynh nào có thông tin. Họ sẽ kể cho bạn nhiều hơn.

2) giận dữ khi không hài lòng: bạn nên dậy cho bé cách để bày tỏ sự giận dữ, và việc phải làm gì khi giận. Đây cũng là chuyện 1001 đêm. Bạn tìm xem ai đã đi hội thảo nhé.

3) không chỉ tay: bạn sẽ phải tập dài dài đấy, chẳng một sớm một chiều đâu. Bạn cũng nên sử dụng hình PAXT mà chúng tôi đã phát triển để bé bắt đầu ngỏ ý bằng hình thay vì phải chỉ hay phải nói. Khi nào biết chỉ, biết nói, tự động bé sẽ bỏ hình. Nếu không nói, bé cũng vẫn có hình để sử dụng.

4) phát triển nhận thức, chơi đùa: đây là điều tốt. Nhất định là bạn phải dùng hình để bé tiếp tục phát triển, giao tiếp với người chung quanh và bạn bè rồi. Đừng chờ nữa. Muộn rồi đấy!

5) chưa dám chơi cầu tuột: cầu tuột không phải là vật duy nhất bé có thể chơi. Giá sử bé sẽ không bao giờ chịu tuột cầu tuột, tôi nghĩ đấy cũng không là vấn đề gì to lớn, miễn bé có những món khác để chơi cho mục đích tập thể lực, chơi chung, luân phiên...

6) chơi chung: đây là giao tế. Bạn sẽ phải giới thiệu, khuyến khích, điều hợp... để bé biết chơi chung. Bạn bảo bé biết thêm nhiều điều nhưng ngôn ngữ thì chưa phát triển. "Biết" đã là kỹ năng tiếp thu rồi đấy. Chắc bạn... than phiền về kỹ năng diễn tả, bày tỏ phải không? Dùng hình đi bạn ạ!

Nguyễn Tường Anh/Nhóm Chuyên Gia TK

[GẤU MẸ]

Cam on Chi Tuong Anh cùng nhóm chuyên gia vê nhung huong dân trên. Tôi cung co tham du buôi hôi thao tai TP. Hô Chi Minh , tôi se ap dung phuong phap cua Chi huong dan la dung hinh anh đê day chau, cho chau choi nhung tro troi vân đông khác đê tâp thê luc. Tôi nghe chau noi môt sô tu và nói theo nhung tu co nghia giông voi tu cua chau noi, nhung day chau cach bày to su giân du va viêc phai làm khi giân thì tôi chua bêt cach ( theo nhu hôm hôi thao Chi huong đân la lúc cháu giân du thuong căn tay thì đua cho cháu vât gi đó đê chau căn ) còn cach bày to thì xin Chi Huong dân thêm. Cam on Chi, chào Chi.

[Nguyen,Anh]

Phần trả lời từ chuyên viên Cùng Nhau Vượt Khó

Cam on Chi Tuong Anh cùng nhóm chuyên gia vê nhung huong dân trên. Tôi cung co tham du buôi hôi thao tai TP. Hô Chi Minh , tôi se ap dung phuong phap cua Chi huong dan la dung hinh anh đê day chau, cho chau choi nhung tro troi vân đông khác đê tâp thê luc. Tôi nghe chau noi môt sô tu và nói theo nhung tu co nghia giông voi tu cua chau noi, nhung day chau cach bày to su giân du va viêc phai làm khi giân thì tôi chua bêt cach ( theo nhu hôm hôi thao Chi huong đân la lúc cháu giân du thuong căn tay thì đua cho cháu vât gi đó đê chau căn ) còn cach bày to thì xin Chi Huong dân thêm. Cam on Chi, chào Chi.

Bạn chụp hình ngay lúc bé đang giận. Khi bé giận và định cắn tay, bạn chụp lấy tay con, và đưa hình: "Con giận à? Con đang giận đấy!" Bạn có thể mua một chiếc gối (chọn màu nâu, màu đen, đừng chọn những gì xinh xắn) rồi lấy tay bé cùng đập vào gối: "Bực mình quá! Giận quá!" Bé sẽ chỉ đập vào gối này mà không đập vào bất kỳ gối nào, vật nào khác. Bé muốn cắn, bạn cứ cho cắn, nhưng cũng chỉ gối ấy mà thôi. Bạn kiên nhẫn nhé, không phải một sớm một chiều mà điều chỉnh được hành vi đâu.

KHi bé cắn tay khi không giận dữ, hoặc hay nghiến... mình sẽ đưa vật gì cho cắn vì đây là điều hòa cảm giác.

Nếu bạn thấy bé có từ nào vô nghĩa, bạn "chụp" lấy cơ hội liền nghe. Thí dụ: bé nói "a ba", bạn nói "ba, số ba, ba quả táo!" Nghĩa là mình ghép nghĩa vào cho chữ vô nghĩa.

Bạn thử xem nhé!

Nguyễn Tường Anh
Nhóm Chuyên Gia TK